Jeżyna krwista
Jeżyna krwista (Rubus creticus Tourn. ex L.) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny różowatych (Rosaceae). Na naturalnych stanowiskach występuje w południowo-wschodniej Azji, w południowo-wschodniej Europie (Półwysep Bałkański, Ukraina i południowa Rosja) oraz w północno-wschodniej Afryce[3].
Systematyka[1][2] | |||||
Domena | |||||
---|---|---|---|---|---|
Królestwo | |||||
Podkrólestwo | |||||
Nadgromada | |||||
Gromada | |||||
Podgromada | |||||
Nadklasa | |||||
Klasa | |||||
Nadrząd | |||||
Rząd | |||||
Rodzina | |||||
Rodzaj | |||||
Gatunek |
jeżyna krwista | ||||
Nazwa systematyczna | |||||
Rubus creticus Tourn. ex L. Fl. Palaest.: 15 (1756)[3] | |||||
|
Morfologia
edytujKrzew tworzący wyprostowane, rozgałęziające się pędy o długości do 4,5 m. Pędy uzbrojone są haczykowatymi kolcami. Liście pierzaste o listkach z ząbkowanymi brzegami. Kwiaty 5-płatkowe, o barwie od białej przez różowawą do lekko fioletowej. Owoc pozorny, w czasie dojrzewania stopniowo zmieniający barwę z zielonej na czerwoną i czarną[4].
Biologia i ekologia
edytujRośnie na siedliskach wilgotnych w górskich lasach, w zaroślach, półpustyniach, na nadmorskich wydmach Morza Kaspijskiego[5]. Kwitnie od kwietnia do września[4], owocuje nawet do grudnia[5].
Udział w kulturze
edytuj- Znawcy roślin biblijnych są przekonani, że greckie słowo batos użyte w tekście Ewangelii Łukasza 6,44 oznacza jeżynę ciernistą. Rośliny tej prawdopodobnie dotyczą także cytaty z Księgi Przysłów (22,5) i Księgi Rodzaju (3,17-19) oraz 2 Księgi Samuela 23,6-7[6].
- Zakonnicy z Klasztoru Świętej Katarzyny u podnóża góry Synaj twierdzą, że w obrębie ich klasztoru rośnie krzew gorejący. Jest to krzak jeżyny krwistej. N.H. Moldenke, A.L. Moldenke (botanicy, znawcy roślin biblijnych) stanowczo wykluczają taką możliwość, żeby jeżyna krwista mogła być krzewem gorejącym. Roślina ta rośnie bowiem nad brzegami rzek, podczas gdy krzew gorejący pojawił się na pustyni. Ponadto jest nieprawdopodobne, by jeżyna krwista zmyliła Mojżesza[6].
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-23] (ang.).
- ↑ a b c Rubus creticus Tourn. ex L., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-12-28] .
- ↑ a b Flowers in Israel. [dostęp 2015-01-03].
- ↑ a b Berg Lew Siemionowicz (tłum. Skirgiełło Alina, Straszewska Katarzyna): Przyroda ZSRR, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1962, s. 231)
- ↑ a b Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.