Rycyki

Rycyki
	Limosinae
	G.R. Gray, 1841
	; Przedstawiciel podrodziny – szlamnik zwyczajny (L. lapponica)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	siewkowe
Podrząd	bekasowce
Parvordo	Scolopacida
Nadrodzina	Scolopacoidea
Rodzina	bekasowate
Podrodzina	rycyki
	Typ nomenklatoryczny
	Scolopax limosa Linnaeus, 1758
Synonimy
	Rodzaju: Rusticola Houttuyn, 1770; Limicula Vieillot, 1816; Gambetta Koch, 1816; Fedoa J.R. Stephens, 1824; Actites Billberg, 1828; Aegocephalus G.R. Gray, 1840; Vetola Mathews, 1913;
	Rodzaju: Rusticola Houttuyn, 1770; Limicula Vieillot, 1816; Gambetta Koch, 1816; Fedoa J.R. Stephens, 1824; Actites Billberg, 1828; Aegocephalus G.R. Gray, 1840; Vetola Mathews, 1913;
Rodzaje i Gatunki
	Limosa Brisson, 1760; 4 gatunki – zobacz opis w tekście
	Limosa Brisson, 1760; 4 gatunki – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Rycyki^[11] (Limosinae) – monotypowa podrodzina ptaków z rodziny bekasowatych (Scolopacidae).

Zasięg występowania edytuj

Podrodzina obejmuje gatunki w sezonie lęgowym występujące w Eurazji i Ameryce Północnej, zimą także w Afryce, Australii, Oceanii i Ameryce Południowej^[12].

Morfologia edytuj

Długość ciała 36–48 cm, rozpiętość skrzydeł 60–82 cm; masa ciała samic 246–630 g, samców 190–440 g^[12].

Systematyka edytuj

Etymologia edytuj

Limosa: epitet gatunkowy Scolopax limosa Linnaeus, 1758; łac. limosus „zmącić”, od limus, limi „błoto, szlam”^[13].
Rusticola: łac. rusticula „nieznany ptak łowny”^[13]. Gatunek typowy: Rusticula grutto Houttuyn, 1770 (= Scolopax limosa Linnaeus, 1758).
Limicula: łac. limicola „mieszkaniec błota”, od limus, limi „błoto, szlam”; -cola „mieszkaniec”, od colere „mieszkać”^[13]. Gatunek typowy: Scolopax limosa Linnaeus, 1758.
Gambetta: bolońska (włoska) nazwa Gambetta dla jakiegoś rodzaju brodźca (za Aldrovandim 1599 rok), od łac. gamba noga, być może od gr. καμπη kampē „pochylać się”^[13]. Gatunek typowy: Scolopax limosa Linnaeus, 1758.
Fedoa: zlatynizowana forma od angielskiego słowa fedoa oznaczającego rycyka^[13]. Gatunek typowy: Scolopax fedoa Linnaeus, 1758.
Actites: gr. ακτιτης aktitēs „mieszkaniec wybrzeża”, od ακτη aktē, ακτης aktēs „wybrzeże”; ιζω izō „siedzieć”^[13]. Gatunek typowy: Scolopax limosa Linnaeus, 1758.
Aegocephalus: gr. αιγοκεφαλος aigokephalos „nieznany ptak”, identyfikowany przez niektórych autorów z puchaczem, od αιξ aix, αιγος aigos „koza”; κεφαλη kephalē „głowa”^[13]. Gatunek typowy: Scolopax limosa Linnaeus, 1758.
Vetola: lokalna wenecka nazwa Vetola dla rycyka^[13]. Gatunek typowy: Scolopax lapponica Linnaeus, 1758.

Podział systematyczny edytuj

Do podrodziny należy jeden rodzaj z następującymi gatunkami^[11]:

Limosa lapponica (Linnaeus, 1758) – szlamnik
Limosa limosa (Linnaeus, 1758) – rycyk
Limosa haemastica (Linnaeus, 1758) – szlamnik amerykański
Limosa fedoa (Linnaeus, 1758) – szlamnik duży

Przypisy edytuj

↑ G.R. Gray: A list of the genera of birds: with their synonyma an indication of the typical species of each genus. Wyd. 2. London: R. and J.E. Taylor, 1841, s. 88. (ang.).
↑ M. Houttuyn: Korte inhoud van’t eerste deel van deel van dit vogelen-werk. W: C. Nozeman: Nederlandsche vogelen; vogens hunne huishouding, aert en eigenschappen beschreeven. T. 1. Amsterdam: J.C. Sepp, 1770, s. 1. (niderl.).
↑ L.J.P. Vieillot: Analyse d’une nouvelle ornithologie élémentaire. Paris: Deteville, libraire, rue Hautefeuille, 1816, s. 56. (fr.).
↑ C.L. Koch: System der baierischen Zoologie: zum Gebrauch als Taschenbuch. Nürnberg: in Kommission bei der Steinischen Buchhandlung, 1816, s. 307. (niem.).
↑ J.F. Stephens: Fedoa. Godwit. W: G. Shaw: General zoology, or Systematic natural history. T. 12: Aves. Cz. 1. London: Printed for G. Kearsley, 1824, s. 70. (ang.).
↑ G.J. Billberg: Synopsis Faunae Scandinaviae. T. 1. Cz. 2: Aves. Holmiae: Ex officina typogr. Caroli Deleen, 1828, s. 153. (łac.).
↑ G.R. Gray: A list of the genera of birds: with their synonyma an indication of the typical species of each genus. London: R. and J.E. Taylor, 1840, s. 68. (ang.).
↑ G.M. Mathews: The Birds of Australia. Cz. 3. London: H.F. & G. Witherby, 1913–1914, s. 191. (ang.).
↑ Limosa, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2013-02-10] (ang.).
↑ M.J. Brisson: Ornithologie, ou, Méthode contenant la division des oiseaux en ordres, sections, genres, especes & leurs variétés, a laquelle on a joint une description exacte de chaque espece, avec les citations des auteurs qui en ont traité, les noms quils leur ont donnés, ceux que leur ont donnés les différentes nations, & les noms vulgaires. T. 5. Parisiis: Ad Ripam Augustinorum, apud Cl. Joannem-Baptistam Bauche, bibliopolam, ad Insigne S. Genovesae, & S. Joannis in Deserto, 1760, s. 261. (fr. • łac.).
↑ ^a ^b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Limosinae Gray,GR, 1841 - rycyki (Wersja: 2021-10-03). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-11-02].
↑ ^a ^b T. Piersma, J. van Gils & P. Wiersma: Family Scolopacidae (Sandpipers, Snipes and Phalaropes). W: J. del Hoyo, A. Elliott & J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 3: Hoatzin to Auks. Barcelona: Lynx Edicions, 1996, s. 501–502. ISBN 84-87334-20-2. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Etymologia za: The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[Gray1841-1] G.R. Gray: A list of the genera of birds: with their synonyma an indication of the typical species of each genus. Wyd. 2. London: R. and J.E. Taylor, 1841, s. 88. (ang.).

[Houttuyn-2] M. Houttuyn: Korte inhoud van’t eerste deel van deel van dit vogelen-werk. W: C. Nozeman: Nederlandsche vogelen; vogens hunne huishouding, aert en eigenschappen beschreeven. T. 1. Amsterdam: J.C. Sepp, 1770, s. 1. (niderl.).

[Vieillot-3] L.J.P. Vieillot: Analyse d’une nouvelle ornithologie élémentaire. Paris: Deteville, libraire, rue Hautefeuille, 1816, s. 56. (fr.).

[Koch-4] C.L. Koch: System der baierischen Zoologie: zum Gebrauch als Taschenbuch. Nürnberg: in Kommission bei der Steinischen Buchhandlung, 1816, s. 307. (niem.).

[Stephens-5] J.F. Stephens: Fedoa. Godwit. W: G. Shaw: General zoology, or Systematic natural history. T. 12: Aves. Cz. 1. London: Printed for G. Kearsley, 1824, s. 70. (ang.).

[Billberg-6] G.J. Billberg: Synopsis Faunae Scandinaviae. T. 1. Cz. 2: Aves. Holmiae: Ex officina typogr. Caroli Deleen, 1828, s. 153. (łac.).

[Gray1840-7] G.R. Gray: A list of the genera of birds: with their synonyma an indication of the typical species of each genus. London: R. and J.E. Taylor, 1840, s. 68. (ang.).

[Mathews-8] G.M. Mathews: The Birds of Australia. Cz. 3. London: H.F. & G. Witherby, 1913–1914, s. 191. (ang.).

[itis-9] Limosa, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2013-02-10] (ang.).

[Brisson-10] M.J. Brisson: Ornithologie, ou, Méthode contenant la division des oiseaux en ordres, sections, genres, especes & leurs variétés, a laquelle on a joint une description exacte de chaque espece, avec les citations des auteurs qui en ont traité, les noms quils leur ont donnés, ceux que leur ont donnés les différentes nations, & les noms vulgaires. T. 5. Parisiis: Ad Ripam Augustinorum, apud Cl. Joannem-Baptistam Bauche, bibliopolam, ad Insigne S. Genovesae, & S. Joannis in Deserto, 1760, s. 261. (fr. • łac.).

[Mielczarek&Kuziemko-11] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Limosinae Gray,GR, 1841 - rycyki (Wersja: 2021-10-03). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-11-02].

[Piersma&inni-12] T. Piersma, J. van Gils & P. Wiersma: Family Scolopacidae (Sandpipers, Snipes and Phalaropes). W: J. del Hoyo, A. Elliott & J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 3: Hoatzin to Auks. Barcelona: Lynx Edicions, 1996, s. 501–502. ISBN 84-87334-20-2. (ang.).

[Jobling-13] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Etymologia za: The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[11]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[12]

[13]