Rytel – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 19341954 i 19731976[3] w woj. pomorskim[4]/bydgoskim[5] (dzisiejsze woj. pomorskie). Siedzibą władz gminy był Rytel.

Rytel
gmina wiejska
1934–54 i 1973–76[1]
Państwo

 Polska

Województwo

1934–39: pomorskie
1945–50: pomorskie
1950–54 i 1973–75:
bydgoskie (duże)
1975–76:
bydgoskie (małe)

Powiat

chojnicki (do 1975)

Siedziba

Rytel

Populacja (1974)
• liczba ludności


3817[2]

Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad

6

brak współrzędnych

Gmina zbiorowa Rytel została utworzona 1 sierpnia 1934 roku w powiecie chojnickim w woj. pomorskim z dotychczasowych jednostkowych gmin wiejskich: Klonia (główna część), Rytel, Zapędowo i Nowa Cerkiew Królewska (część) oraz z obszarów dworskich położonych na tych terenach lecz nie wchodzących w skład gmin[6].

Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną. 6 lipca 1950 roku zmieniono nazwę woj. pomorskiego na bydgoskie[7]. Według stanu z dnia 1 lipca 1952 roku gmina składała się z 6 gromad: Jeziorki, Klonia, Rytel, Sternowo, Zapędowo i Żukowo[8]. Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[9].

Gminę Rytel przywrócono w powiecie chojnickim, w woj. bydgoskim wraz z reaktywowaniem gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku[10]. 1 czerwca 1975 roku gmina znalazła się w nowo utworzonym („małym”) woj. bydgoskim[11].

15 stycznia 1976 roku gmina została zniesiona a jej obszar włączony do gmin[12]:

  • Chojnice (obszary sołectw Kruszka, Lotyń i Nowa Cerkiew),
  • Czersk (obszary sołectw Rytel i Zapędowo).

W 2017 mieszkańcy sołectwa Rytel podjęli inicjatywę zmierzającą do reaktywowania gminy[13].

Przypisy

edytuj
  1. W czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
  2. Liczba ludności z publikacji „Rocznik Demograficzny Polski”, GUS 1975–1995
  3. Od 1 sierpnia 1934 do 28 września 1954 oraz od 1 stycznia 1973 do 14 stycznia 1976
  4. zarówno w woj. pomorskim z siedzibą w Toruniu (1919–39), jak i woj. pomorskim z siedzibą w Bydgoszczy (1945–50)
  5. zarówno w woj. bydgoskim z lat 1950–75, jak i tym z lat 1975–99
  6. Dz.U. z 1934 r. nr 68, poz. 598
  7. Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255
  8. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  9. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  10. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  11. Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92
  12. Dz.U. z 1976 r. nr 1, poz. 12
  13. Beata Gliwka Sołectwo Rytel chce być samodzielną gminą. Wkrótce zbieranie podpisów pod listami poparcia, 6.12.2017