Rzodkiewnik Hallera

(Przekierowano z Rzeżusznik Hallera)

Rzodkiewnik Hallera, rzeżusznik Hallera, gęsiówka Hallera[4] (Arabidopsis halleri (L.) O’Kane & Al-Shehbaz[5]) – gatunek rośliny z rodziny kapustowatych. Gatunek rzadko spotykany, górski, neutralny wobec kontynentalizmu. Według niektórych ujęć taksonomicznych jest gatunek klasyfikowany jest do rodzajów Arabidopsis lub Arabis[6].

Rzodkiewnik Hallera
Ilustracja
Rzeżusznik Hallera
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

kapustowce

Rodzina

kapustowate

Rodzaj

rzodkiewnik

Gatunek

rzodkiewnik Hallera

Nazwa systematyczna
Arabidopsis halleri (L.) O'Kane & Al-Shehbaz
Novon 7: 325 (1997)[3]
Synonimy
  • Arabis halleri L.
  • Cardamine halleri (L.) Prantl
  • Cardaminopsis halleri (L.) Hayek
  • Erysimum halleri (L.) Kuntze[3]

Morfologia

edytuj
 
Kwiaty
 
Owoce
Pokrój
Bylina niska, skalna, z nadziemnymi rozłogami.
Łodyga
Szorstko owłosiona o wysokości od 15 do 40 cm, z nadziemnymi rozłogami. W dolnej części odstająco owłosiona z ząbkami.
Liście
Dolne rozłogowe ułożone są w rozetkę, pierzastowcięte lub gruboząbkowane. Środkowe łodygowe największe. Górne liście łodygowe są lancetowate, wydłużone, zatokowo-ząbkowane lub całobrzegie.
Kwiaty
Czteropłatkowe, koloru białego, rzadziej bladoliliowego na szypułkach skupione na szczycie pędu.
Owoce
Łuszczyny.

Biologia i ekologia

edytuj
Rozwój
Bylina, autotrof, hemikryptofit, pączki zimujące znajdują się na poziomie ziemi. Kwiaty zapylane przez owady lub samopylne. Kwitnie od kwietnia do czerwca.
Siedlisko
Zbiorowiska trawiaste, brzegi potoków, przy leśnych dróżkach. Rośnie na stanowiskach umiarkowanie naświetlonych, w umiarkowanie chłodnych warunkach klimatycznych, preferuje gleby świeże, wilgotne, gliny piaszczyste i utwory pylaste, umiarkowanie kwaśne lub obojętne. Występuje na pogórzu Europy Środkowej i Południowej, w Polsce w Sudetach i Tatrach. W uprawach rolnych jest chwastem. W Tatrach występuje po piętro alpejskie.
Fitosocjologia
W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla związku (All.) Polygono-Trisetion.
Interakcje międzygatunkowe
Rzodkiewnik Hallera jest jednym z trzech gatunków roślin, na których żeruje gąsienica motyla bielinka bryonie, pozostałe to tobołki polne i pleszczotka górska.

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-10] (ang.).
  3. a b Arabidopsis halleri (L.) O'Kane & Al-Shehbaz. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2023-12-28].
  4. Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 34, ISBN 978-83-62975-45-7.
  5. Kadereit J. W., Albach D. C., Ehrendorfer F., Galbany-Casals M. i inni. Which changes are needed to render all genera of the German flora monophyletic?. „Willdenowia”. 46, s. 39 – 91, 2016. DOI: 10.3372/wi.46.46105. 
  6. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-11-11].

Bibliografia

edytuj
  • Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.