Sętki
Sętki – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie radzyńskim, w gminie Ulan-Majorat[5][6].
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) | |
| Strefa numeracyjna |
83 |
| Kod pocztowy |
21-307[4] |
| Tablice rejestracyjne |
LRA |
| SIMC |
0021491[5] |
Położenie na mapie gminy Ulan-Majorat  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
Położenie na mapie powiatu radzyńskiego  | |
 51°50′08″N 22°25′38″E/51,835556 22,427222[1]
| |
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bialskopodlaskiego.
Wieś jest sołectwem w gminie Ulan-Majorat[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 282 mieszkańców[8].
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Małgorzaty w Ulanie-Majoracie.
Historia
edytujMiejscowość została założona w XV w., na przestrzeni wieków przechodziła ona z rąk do rąk, w Królestwie Polskim wraz z miejscowością Majnoty stanowiła ona gminę. I wojna światowa, która wybuchła latem 1914 r., w okolice Sętek dotarła rok później. Front austriacko-rosyjski osiągnął ten teren w drugim tygodniu sierpnia 1915 r. Wojska austriackie dotarły do Sętek od południowego zachodu 12 VIII 1915 r. Rosjan wypierała wchodząca w skład 106 Dywizji Piechoty 60 Brygada. Tuż za nią szły słynne formacje Legionów Polskich - I Brygada oraz czwarty pułk piechoty. Wycofując się, armia carska stosowała taktykę spalonej ziemi. Puszczała z dymem co się dało – mosty, budynki, stogi siana, kopy zbóż na polach. Sętki, w przeciwieństwie np. do pobliskich Soból, uniknęły tego losu. Powód tego zanotował w swych wspomnieniach August Krasicki, oficer Komendy Legionów Polskich: "zatrzymujemy się w Sętkach, ta wieś ocalała od spalenia, jak opowiadali ludzie, dzięki komendantowi, ppłk. rosyjskiemu, Polakowi, który wsi nie pozwolił spalić. Chłopi tutejsi bardzo rezolutni, opowiadają jak Moskale rabowali i palili, z nienawiścią też zwracają się do Moskali, a wojska austriackie i Legiony witają jak zbawców. Jeden chłop opowiada, że Moskalom uciekł z Brześcia w ten sposób, że przyczepił się do osi wagonów, pod spodem i tak udało mu się wyjechać i przyjechać do Łukowa. "Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości rozpoczęto w kraju reformę rolną polegającą m.in. na scalaniu nadmiernie rozdrobnionych gruntów. W Sętkach zabieg taki przeprowadzono na przełomie lat 20. i 30. Ogólnie we wsi tej scalono grunty o powierzchni 569,5 ha. W czasie II wojny światowej na terenie Sętek, a dokładnie w lesie przylegającym do szosy Ulan-Łuków, dochodziło do potyczek partyzantów z hitlerowcami. Wielu mieszkańców wsi znajdowało się w oddziałach Armii Krajowej. W 1941 roku z Sętek wywieziona została mniejszość żydowska. Tuż po wojnie bracia Czesław i Józef Piekarscy zostali wywiezieni przez NKWD do obozy pracy w ZSRR. Miejsce to było również świadkiem zbrodni dokonanej przez funkcjonariuszy łukowskiego oddziału Urzędu Bezpieczeństwa, którzy 29 I 1946 r. rozstrzelali tam Jana Wiącka, ps. „Wicher”, „Szmer”, „Lot”, ur. 17 XII 1919 r., żołnierza kampanii wrześniowej, dowódcę placówki Armii Krajowej w Kownatkach. Zginął od bratobójczej kuli w czasie przerwy semestralnej. U schyłku II Rzeczypospolitej Sętki zostawiły ślad w historii polskiego parlamentaryzmu. Mieszkaniec tej wsi, Władysław Górski, został posłem na Sejm. Był to jedyny jak dotąd reprezentant tego terenu w parlamencie.
Ciekawostki
edytuj- Znajduje się tu siedziba OSP w Sętkach założona w roku 1925 i szkoła wybudowana z inicjatywy społecznej w 1965 roku.
Osoby związane z Sętkami
edytuj- Władysław Górski. parafia_ulan.republika.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-23)]. – poseł na Sejm
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 121623
- ↑ Wieś w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-10-16], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-10-16].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1153 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Strona gminy, sołtysi i sołectwa
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
Bibliografia
edytuj- Krzysztof Czubaszek, Ulan. Dzieje parafii i wsi do niej należących, Warszawa 2003
- Krzysztof Czubaszek, Przemiany społeczno-religijne na terenie parafii Ulan od XV do początku XX wieku, Lublin 2010
Linki zewnętrzne
edytuj- Historia wsi Sętki
- Sętki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 472.