SS Wawel

SS Wawel – masowiec o napędzie parowym o nośności 1000 ton, w polskiej służbie w latach 1922-1926. Był jednym z pierwszych polskich statków handlowych.

Wawel

Poprzednie nazwy	Natale (1906), Helvetia, Brisling, Hauk, Karen
Następne nazwy	Dagny (1927)
Bandera	Polska
Armator	"Sarmacja"
Dane podstawowe
Typ	Masowiec
Historia
Stocznia	Societa Esercizio Bacini, Riva Trigoso
Data wodowania	1906
Data wycofania ze służby	1926 (jako "Wawel")
Dane techniczne
Nośność (DWT)	1045 t
Liczebność załogi	15
Długość całkowita (L)	56,4 m
Szerokość (B)	9,3 m
Zanurzenie (D)	4,1 m
Pojemność	brutto: 811, RT netto: 426 RT
Napęd mechaniczny
Silnik	maszyna parowa potrójnego rozprężania 3-cyl.
Moc silnika	285 KM
Liczba śrub napędowych	1
Prędkość maks.	8 w.

Historia

Budowa i początek służby

Zbudowany w 1906 we Włoszech, służył najpierw u włoskich armatorów pod nazwą "Natale". Zmieniał później kilkakrotnie właścicieli i nazwy, na w kolejności: "Helvetia", "Brisling", "Hauk" i "Karen". Od 1918 służył u armatora norweskiego. W tym samym roku został poddany przebudowie w Kopenhadze. Stanowił typ pełnopokładowca, z nadbudówką i siłownią parową na rufie.

Pod polską banderą

W 1922 został zakupiony przez polsko-norweską spółkę Towarzystwo Żeglugowe "Sarmacja" (za odszkodowanie za zatonięcie statku "Kraków"). Podniósł polską banderę w lipcu 1922. Kapitanem był Austriak Adolf Münzel (były kapitan "Krakowa"), pierwszymi oficerami byli Zygmunt Tuleja, następnie Karol Ryncki i Leon Rusiecki.

W polskiej służbie statek był dość intensywnie używany, eksportowano na nim głównie drewno i zboże z Polski, przywożono m.in. śledzie i węgiel. Pływał do Europy Zachodniej i krajów bałtyckich, a w grudniu 1922 jako pierwszy polski statek popłynął do ZSRR (z węglem do Piotrogrodu). Od 1924 szkolili się na nim w roli asystentów pierwsi absolwenci Szkoły Morskiej w Tczewie. W czerwcu 1926 zawinął do nowego portu w Gdyni (miesiąc po pierwszym polskim statku "Wisła" również towarzystwa "Sarmacja"), gdzie 24 czerwca odwiedził jego pokład nowo mianowany minister przemysłu i handlu Eugeniusz Kwiatkowski, zaangażowany w rozbudowę polskiej marynarki handlowej (była to pierwsza wizyta tej rangi osobistości na polskim statku). Z końcem 1926 towarzystwo "Sarmacja" jednak zlikwidowano, a statek sprzedano.

Dalsza służba

"Wawel" został zakupiony przez szwedzkiego armatora z Malmö i wszedł do eksploatacji w 1927 pod nazwą "Dagny". Kilkakrotnie później zmieniał właścicieli, pozostając pod tą samą nazwą. Według rejestru Lloyda, w 1946 roku jeszcze istniał, dalszy los jest nieznany.

Bibliografia

• Jerzy Miciński, Księga statków polskich: 1918-1945. T.1, Gdańsk: Polnord-Oskar, 1996, ISBN 83-86181-23-0, s. 139-150
• Jan Piwowoński: Flota spod biało-czerwonej. Warszawa: Nasza Księgarnia, 1989, s. 16. ISBN 83-10-08902-3.