Schronisko w dolinie Mołody
Schronisko w dolinie Mołody – nieistniejące obecnie schronisko turystyczne, położone w dolinie rzeki Mołody w Gorganach na wysokości ok. 840 m n.p.m.[1]
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Pasmo | |
| Wysokość |
840 m n.p.m. |
| Data otwarcia |
1937 |
| Właściciel |
Oddział Lwowski PTT |
Położenie na mapie Gorganów  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
Położenie na mapie Beskidów Wschodnich  | |
 48°38′25″N 23°54′25″E/48,640278 23,906944
| |
Historia edytuj
Inicjatorem budowy schroniska w dolinie Mołody – podobnie jak w sąsiednich dolinach Świcy i Łomnicy – był Oddział Lwowski Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego[1][2]. Obiekt zlokalizowano w pobliżu przystanku Kruhła kolejki leśnej z Osmołody, w miejscu, w którym dolinę przecinał główny szlak wschodniobeskidzki[2][3].
Budynek mający docelowo pomieścić 30–35 osób zaprojektował Tadeusz Solecki[1][4]. Prace rozpoczęto późnym latem 1935 roku, jednak główne roboty wykonano w roku następnym. Pod koniec roku 1936 prowizorycznie ukończony obiekt udostępniono pierwszym turystom, oferując 20 miejsc noclegowych na siennikach. Niemniej w kolejnych latach trwały jeszcze prace wykończeniowe (zwłaszcza w suterenach), zaś wykonawca zmuszony był do dokonania poprawek stolarskich (wymiana oszalowania ścian wewnętrznych) z uwagi na wyschnięcie drewna, z którego schronisko zostało zbudowane[4]. Zasadnicze prace ukończono do 1937 roku[5].
Ostatecznie turystom udostępniono wspólną salę noclegową z 17 pryczami i dwa pokoje na piętrze. Trzy pomieszczenia (jedno na parterze i dwa na piętrze) zajęła Straż Graniczna. W 1938 roku obiekt dysponował 25 łóżkami[4].
W 1939 roku do wykonania wciąż pozostawało wzniesienie budynku gospodarczego, wodociągu grawitacyjnego, toalet zewnętrznych, drenaż fundamentów i uzupełnienie wyposażenia[4].
Schronisko nie przetrwało okresu II wojny światowej[4]. Do pierwszej dekady XXI wieku zachowały się jedynie oznakowane ruiny[1], przez które prowadzi współczesny szlak turystyczny[6].
Szlaki turystyczne edytuj
Okolice schroniska stanowiły dogodny punkt wyjścia na Mołodę, Jajko Perehińskie, grupę Arszycy (Gorgan Ilemski), Konia Grofeckiego, Parenki oraz Popadie – Wielką i Małą[2]. Według stanu na lata 1935–1937 w okolicy obiektu przebiegały następujące szlaki turystyczne:
Główny Szlak Karpacki
- na Wierch Mołody i dalej przez Sywanię Lolińską na Ukiernię,
- na Grofę i dalej przez Parenki na Popadię
- na Jajko Perehińskie[a],
- na Grofę przez Konia Grofeckiego[a]
- na przełęcz Płyśce ponad doliną potoku Zielony[a][3][7][8].
Uwagi edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Dariusz Dyląg, Gorgany. Przewodnik, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2008, s. 91, 249, ISBN 978-83-89188-74-8, OCLC 297550353 (pol.).
- ↑ a b c Bogdziewicz 2012 ↓, s. 226.
- ↑ a b c Józef Moszczeński, Adam Lenkiewicz (red.), Mapa Gorgany, załącznik do „Przewodnika historyczno-turystycznego po Gorganach i Czarnohorze : Szlakiem II Brygady Legionów Polskich w Karpatach Wschodnich”, Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Oświatowy, 1937, OCLC 69280318 (pol.).
- ↑ a b c d e Bogdziewicz 2012 ↓, s. 228.
- ↑ Bohdan Małachowski, Siedemdziesiąt pięć lat pracy, „Wierchy” (18), Kraków: Polskie Towarzystwo Tatrzańskie, 1948, s. 90 (pol.).
- ↑ Paweł Wiejacz, Wycieczki po Gorganach, Warszawa: Stowarzyszenie „Res Carpathica”, 2017, s. 100, ISBN 978-83-948100-0-9 (pol.).
- ↑ a b Mapa topograficzna 1:100 000, arkusz Porohy (pas 54, słup 38), Wojskowy Instytut Geograficzny, 1935 (pol.).
- ↑ Regulamin GOT, s. 64, Polskie Towarzystwo Tatrzańskie, 1935.
Bibliografia edytuj
- Ryszard Bogdziewicz, Schroniska karpackie od Beskidu Śląskiego do Czarnohory w latach 1874–1945, wyd. I, Lublin: Drukarnia i Wydawnictwo Akademickie WSSP im. Wincentego Pola, 2012, s. 226–228, ISBN 978-83-60594-24-7, OCLC 956614813 (pol.).