Skateboarding
Jazda na deskorolce (ang. skateboarding) – aktywność, w której wykonuje się różne triki na deskorolce. Osobę uprawiającą tę aktywność nazywamy skaterem (lub skateboarderem; w języku angielskim skater oznacza także łyżwiarza, hokeistę-lodowego-niebramkarza, osobę jeżdżącą na łyżworolkach, hulajnodze lub rowerze tzw. BMX). Zawody deskorolkowe rozgrywane są zazwyczaj w określonych kategoriach, zależnie od przeszkód na jakich się odbywają: Bowl (zawody w bowlu – w specjalnym betonowym wgłębieniu przypominającym pusty basen), Vert (na drewnianych bądź betonowych rampach i minirampach), Skatepark (na zwyczajnych skateparkowych przeszkodach) oraz Street (na przeszkodach „naturalnych” stworzonych przez drobną lub średnią architekturę lub też na specjalnie zbudowanych imitujących takowe).
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Skateboarder.jpg/250px-Skateboarder.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/FL_5767388.jpg/250px-FL_5767388.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Nose_tapping_on_rainbows.jpg/250px-Nose_tapping_on_rainbows.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Lightmatter_skateboarding.jpg/250px-Lightmatter_skateboarding.jpg)
Skateboarding tworzy również pewien rodzaj subkultury, ponieważ jest on przez wielu młodych ludzi uważany za sposób na życie. Często jest to również środek transportu. Wiele osób traktuje skateboarding jako jeden z najważniejszych sportów ekstremalnych – lub jako formę sztuki. W Polsce skateboarding rozwinął się w latach 1980–1990 i rozwija się nadal, zrzeszając młodszych i starszych skaterów (również Ci, którzy zapoczątkowali w Polsce skateboarding w takiej formie, w jakiej możemy oglądać go na świecie, nadal są aktywnymi skaterami i udzielają się w środowisku). Dzięki wielu dobrym skaterom oraz filmom, a także poprzez liczne przyjazdy deskorolkarzy do Polski (podróże ekip deskorolkowych znanych firm zagranicznych, w których znajdują się najlepsi skaterzy z całego świata) Polska jest już bardzo dobrze rozpoznawalna w świecie skateboardingu nie tylko w Europie, ale także w Stanach Zjednoczonych.
21 czerwca obchodzony jest Światowy Dzień Deskorolki[1][2] (ang. Skateboarding Day, od 2006).
Historia skateboardingu
edytujSkateboarding narodził się w latach 40. XX wieku w Kalifornii i miał swoje korzenie w surfingu – początkowo nazywano ten sport „chodnikowym surfingiem”. Skateboarding był często uprawiany przez surferów, gdy nie było odpowiedniej pogody do surfingu. Za najbardziej zasłużonych dla początkowego rozwoju skateboardingu uważa się grupę Z-Boys z Venice Beach w Kalifornii, która w latach 70. XX w. zrewolucjonizowała skateboarding, wprowadzając technikę jazdy o nazwie „surf style”. Dominujący uprzednio styl jazdy miał więcej wspólnego z gimnastyką niż surfingiem czy współczesnym skateboardingiem.
Skateboarding nie byłby możliwy bez szeregu innowacji technicznych takich jak zastąpienie w połowie lat siedemdziesiątych kółek stalowych poliuretanowymi, co znacznie zwiększało komfort jazdy lub wprowadzenie nowoczesnych desek i trucków. Pierwsi skaterzy, tacy jak Z-Boys, ćwiczyli w pustych basenach dzięki suszy panującej w Kalifornii w latach 70. XX wieku. Z czasem warunki jazdy w basenie zaczęto imitować, budując tzw. rampy. Do najpopularniejszych kształtów należą rampy, na które wjeżdża się do samego końca oraz mające kształt litery „U” half-pipe’y. Pomimo że w skateparkach są już ekstremalnie złożone tereny, half-pipe nadal jest rdzeniem zaawansowanego skateboardingu. Kurorty w górach mają własne half-pipe’y dla snowboarderów, podczas gdy skaterzy dzielą je z rolkarzami i rowerzystami BMX-ów.
Razem z ewolucją skateparków i jazdy na rampie, skateboarding uległ zmianom. Street skating, w którym występował stosunkowo niewielki wachlarz trików takich jak jazda na przednich/tylnych kółkach (nose manual/manual), obroty o 360°, skoki nad przeszkodami, skoki z jednej deski na drugą, około 1977 roku zyskał nowe oblicze dzięki pierwszemu trikowi skateboardingowemu z prawdziwego zdarzenia. Jego twórcą był Alan Ollie Gelfand, a trik nazywał się ollie pop (lub no hands aerial). Trik ten był wykonywany początkowo tylko na rampie. W 1981 r. Rodney Mullen wykonał jego wersję uliczną – na płaskim podłożu. Ollie polega na podskoku razem z deskorolką, a następnie wylądowaniu na ziemi. Z tego właśnie triku wywodzi się wiele innych popisów. Ich wspólną cechą jest wykonywanie za pomocą stóp. Polegają one m.in. na wykonywaniu skomplikowanych obrotów deską na ziemi lub w powietrzu. Triki na płaskim podłożu stosowane są także w vercie i innych dziedzinach skateboardingu.
Niektórzy znani skaterzy to: Tony Hawk (który swoim nazwiskiem firmuje serię gier komputerowych Tony Hawk's Pro Skater), Bam Margera, Eric Koston, Danny Way, Bob Burnquist, Rodney Mullen, Steve Caballero i Josh Kalis (który występował w wielu reklamach telewizyjnych promujących buty firmy DC Shoes). Hawk występował także na galach z nagrodami telewizji MTV.
Skateboarding jest sportem niebezpiecznym i dlatego był przez długi czas zwalczany[potrzebny przypis].
Kultura skate
edytujSkaterzy uważani są za kontrkulturę obejmującą modę, styl życia i muzykę oraz skatecore. Pierwotnie wizerunek skatera był buntowniczy i nonkonformistyczny, taki wizerunek propagował m.in. założony w 1981 magazyn „Thrasher”. Zdecydowanie łagodniejszy image skaterów prezentowany był w konkurencyjnym magazynie „Transworld Skateboarding Magazine” (założonym w 1983). Polskim odpowiednikiem tych produkcji jest gazeta INFO magazine, który prezentuje głównie polskich skaterów. Kultura skate prezentowana była m.in. w rozlicznych wideoklipach muzycznych (Agent Orange, NOFX, Suicidal Tendencies, Unsane, Sonic Youth, Beastie Boys) i filmach (Dishdogz, Ultimate X).
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Światowy Dzień Deskorolki. [dostęp 2010-06-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-06-21)]. – wiadomosciwszczecinie.pl
- ↑ Światowy Dzień Deskorolki. andegrand.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-06-21)]. na andegrand.pl [opublikowano:2010-06-12]
Linki zewnętrzne
edytuj- Ramp Plans Dot Org – zrób sobie rampę. rampplans.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-05-09)]. (ang.)
- Pierwszy portal deskorolkowy w Polsce (pol.)