Spółgłoska nosowa dwuwargowa dźwięczna
rodzaj dźwięku spółgłoskowego
Spółgłoska nosowa dwuwargowa – rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnych. W międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA oznaczanej symbolem: [m].
| Numer IPA | 114 | |||
|---|---|---|---|---|
| m | ||||
| Jednostka znakowa |
m | |||
| Unikod |
U+006d | |||
| UTF-8 (hex) |
6d | |||
| Inne systemy | ||||
| X-SAMPA | m | |||
| Kirshenbaum | m | |||
| IPA Braille↗ | ⠍ | |||
| Przykład | ||||
| informacje • pomoc | ||||
| ||||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | ||||
Artykulacja
edytujOpis
edytujW czasie artykulacji podstawowego wariantu [m]:
- modulowany jest prąd powietrza wydychanego z płuc, czyli artykulacja tej spółgłoski wymaga inicjacji płucnej i egresji,
- tylna część podniebienia miękkiego znajduje się w luźnej pozycji, prąd powietrza uchodzi przez nos
- prąd powietrza w jamie ustnej przepływa ponad całym językiem lub przynajmniej powietrze uchodzi wzdłuż środkowej linii języka
- dolna warga kontaktuje się z górną wargą, tworząc zwarcie. Dochodzi do zablokowania przepływu powietrza przez tor ustny jamę ustną, jednakże podniebienie miękkie jest opuszczone i powietrze uchodzi przez nos.
- wiązadła głosowe periodycznie drgają, spółgłoska ta jest dźwięczna
- pozycja języka i ust może zależeć od kontekstu, w jakim występuje głoska.
Warianty
edytujOpisanej powyżej artykulacji może towarzyszyć dodatkowo:
- wzniesienie środkowej części grzbietu języka w stronę podniebienia twardego, wtedy jest to spółgłoska zmiękczona (spalatalizowana): [mʲ]
- wzniesienie tylnej części grzbietu języka w kierunku podniebienia tylnego, wtedy jest to spółgłoska welaryzowana: [mˠ]
- przewężenie w gardle, wtedy jest to spółgłoska faryngalizowana: [mˤ]
- zaokrąglenie warg, wtedy jest to spółgłoska labializowana: [mʷ]
Przykłady
edytuj| Język | Wyraz | IPA | Znaczenie | Uwagi | |
|---|---|---|---|---|---|
| Angielski | General American[1] | mother | [ˈmʌðɚ] ( odsłuchaj)
|
matka | Zobacz fonologia i fonetyka języka angielskiego |
| Polski | język ogólnopolski[2] | masa | [ˈmasa] ( odsłuchaj)
|
masa | Zobacz fonetyka języka polskiego |
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Meaning of “mother” in the English Dictionary. Camridge Dictionary. [dostęp 2018-06-09]. (ang.).
- ↑ Jassem 2003 ↓, s. 103.
Bibliografia
edytuj- Wiktor Jassem. Polish. „Journal of the International Phonetic Association”. 33, s. 103–107, 2003. Międzynarodowe Towarzystwo Fonetyczne. DOI: 10.1017/S0025100303001191. (ang.).