Abstrakcjonizm

Abstrakcjonizm (łac. abstractio „oderwanie”) – kierunek we współczesnych sztukach plastycznych, który charakteryzuje się wyeliminowaniem wszelkich przedstawień mających bezpośrednie odniesienie do form lub przedmiotów obserwowanych w rzeczywistości. Jest to sztuka abstrakcyjna, bezprzedmiotowa. Malarze abstrakcyjni szukali nowych form tj.: linia – plama, pion – poziom, odrzucając figuratywność na rzecz wewnętrznej konstrukcji obrazu układu linii barwnych plam, prostych form geometrycznych. Malarstwo to pragnęło wyzwolić się od tematu, odejść od rzeczywistości, zrezygnować z naśladowania natury, dopuszczając inspiracje naturą^[1]. Prekursorami abstrakcjonizmu byli: Hilma af Klint, Wassily Kandinsky, Edward Munch.

Abstrakcjonizm dzieli się na geometryczny (nazywany nieorganicznym lub zimnym) oraz na niegeometryczny (analogicznie nazywany też organicznym lub ciepłym).

Początki sztuki abstrakcyjnej edytuj

Abstrakcja w rzeczywistości istniała w sztuce od zawsze. Jest to w zasadzie pierwszy przejaw w sztuce. Taką formę plastyczną można oglądać na paleolitycznych amuletach, czy w prehistorycznych jaskiniach, takich jak Lascaux i Altamirze. Potem abstrakcjonizm widoczny jest we wszystkich kulturach świata, na przykład w formie ornamentów.

Za pierwszy obraz abstrakcyjny przez długi czas uważało się dzieło Wassily’ego Kandinsky’ego, „Kompozycję nr. V” z 1911 roku – sam Kandinsky zabiegał o uznanie historycznej rangi swojego dzieła^[2]. Najnowsze ustalenia historyków sztuki wskazują jednak, że wiele lat przed Kandinskim swoje obrazy spełniające kryteria sztuki abstrakcyjnej tworzyła szwedzka malarka Hilma af Klint – serię monumentalnych prac The Ten Biggest stworzyła już w 1907 roku^[3].

Jedna z prac z serii Ten largest / The Ten Biggest (1907) szwedzkiej malarki Hilmy af Klint uważanej obecnie za prekursorkę abstrakcjonizmu w sztuce

Założenia abstrakcjonizmu edytuj

Abstrakcyjny znaczy oderwany, ogólny. W sztuce oznacza niepodobny do żadnego tworu natury. Dzieło abstrakcjonizmu jest więc „nieprzedstawiające”. Forma dzieła ma zależeć tylko od osobowości artysty.