Mikroskopowe zapalenie jelita grubego
Mikroskopowe zapalenie jelita grubego – choroby o nieznanej etiologii charakteryzujące się obecnością zmian mikroskopowych bez zmian makroskopowych (endoskopowych) i radiologicznych. Do mikroskopowych zapaleń jelita grubego należą: zapalenie kolagenowe i zapalenie limfocytowe.
| colitis microscopica (collagenosa et lymphocytica) | |
| Klasyfikacje | |
| ICD-10 | |
|---|---|
Historia edytuj
Pierwszy opis tego schorzenia powstał w 1976 roku. Nazwa – mikroskopowe zapalenie okrężnicy – została zaproponowana w 1980 roku przez Reada i współpracowników. W 1989 Lazenby wprowadził pojęcie limfocytowego zapalenia okrężnicy.
Epidemiologia edytuj
Brak danych jeśli chodzi o Polskę.
Zapalenie kolagenowe: przeważają kobiety w wieku > 60 lat. Zapadalność: 10,0-15,7/100000.
Zapalenie limfocytowe: choroba występuje u osób w różnym wieku i z taką samą częstością u obu płci. Zapadalność: 3,1-14,4/100000.
Szacuje się, że około 20% przypadków rozpoznawanych jako zespół jelita drażliwego jest mikroskopowym zapaleniem okrężnicy.
Etiopatogeneza edytuj
Etiopatogeneza nie jest znana. Niektóre badania sugerują udział niesteroidowych leków przeciwzapalnych w wywoływaniu zapalenia kolagenowego. Inne teorie dowodzą istnienia w tej chorobie zaburzeń immunoregulacji i nadmiernego wytwarzania tlenku azotu. Podkreśla się też rolę kwasów żółciowych i toksyn bakteryjnych. Być może choroba ma charakter genetyczny. Obserwowano występowanie mikroskopowego zapalenia okrężnicy u osób spokrewnionych.
Główną cechą zapalenia kolagenowego w badaniu histopatologicznym jest pogrubienie warstwy kolagenu u podstawy komórek nabłonka. Jest ono dobrze widoczne w preparatach barwionych hematoksyliną i eozyną.
Zapalenie limfocytowe – zwiększona liczba limfocytów śródnabłonkowych (głównie komórek T CD8).
W obu zapaleniach w blaszce właściwej błony śluzowej występuje umiarkowany naciek z limfocytów i plazmocytów.
Mechanizm biegunki w zapaleniu kolagenowym polega zapewne na blokowaniu wchłaniania wody w okrężnicy przez podnabłonkowe złogi kolagenu oraz na działaniu produktów zapalenia, takich jak prostaglandyny i tlenek azotu.
W zapaleniu limfocytowym biegunka jest raczej związana z działaniem prostaglandyn i leukotrienów.
Objawy edytuj
- wodnista biegunka – wypróżnienia obfite, ale rzadko dochodzi do odwodnienia
- kurczowy ból brzucha
- wzdęcie
- zmniejszenie masy ciała
Choroby towarzyszące edytuj
Mogą towarzyszyć:
Rozpoznanie edytuj
Na podstawie obrazu histologicznego.
Różnicowanie edytuj
- zespół jelita drażliwego
- nietolerancja laktozy
- nadużywanie leków przeczyszczających
- skrobiawica
- nowotwory hormonalnie czynne
- zaburzenia krążenia kwasów żółciowych
Leczenie edytuj
Kolagenowe zapalenie okrężnicy:
- sulfasalazyna, mesalazyna
- budezonid
- inne glikokortykosteroidy
- antybiotyki:
- preparaty bizmutu
- cholestyramina
- loperamid
W cięższych przypadkach leczenie operacyjne.
Limfocytowe zapalenie okrężnicy:
Leczenie operacyjne nie jest stosowane.
Bibliografia edytuj
- „Choroby wewnętrzne” pod red. prof. dr hab. Andrzeja Szczeklika ISBN 83-7430-031-0.
- „Interna” pod red. prof. dr hab. Franciszka Kokota ISBN 83-200-2871-X.
Linki zewnętrzne edytuj
- Towarzystwo Wspierania Osób z Nieswoistymi Zapaleniami Jelit
- Jelito w Ogniu - portal poświęcony nieswoistym chorobom zapalnym jelit
- Mikroskopowe zapalenie jelita grubego na Forum CU, CD i innych zapalnych chorób jelit
- Kolagenowe zapalenia jelita grubego na Forum CU, CD i innych zapalnych chorób jelit
