Leichter Schützenpanzerwagen Sd.Kfz.250 (le.SPW SdKfz.250) – niemiecki lekki półgąsienicowy transporter opancerzony używany w czasie II wojny światowej przez armię niemiecką i niektórych sojuszników. Budowany był od czerwca 1940 roku w dwóch wersjach produkcyjnych (starszej i nowszej) oraz kilkunastu odmianach.

Leichter Schützenpanzerwagen Sd.Kfz.250
Ilustracja
SdKfz.250/1
Dane podstawowe
Państwo

 III Rzesza

Typ pojazdu

transporter opancerzony

Trakcja

półgąsienicowa

Załoga

2-6

Historia
Prototypy

koniec 1939

Produkcja

kwiecień 19401944

Wycofanie

1945

Egzemplarze

6628 szt.

Dane techniczne
Silnik

1 silnik gaźnikowy, 6-cylindrowy, chłodzony cieczą Maybach HL 42 TRKM o mocy 100 KM

Transmisja

mechaniczna

Poj. zb. paliwa

140 l

Pancerz

grubość: 8 – 14,5 mm

Długość

4,56 m

Szerokość

1,945 m

Wysokość

1,66 m

Prześwit

0,28 m

Masa

5800 kg (bojowa)

Moc jedn.

17,25 KM/t

Osiągi
Prędkość

65 km/h (po drodze)

Zasięg pojazdu

320 km (po drodze)
200 km (w terenie)

Dane operacyjne
Uzbrojenie
1 karabin maszynowy MG 34 lub MG 42 kal. 7,92 mm (Sd.Kfz 250/1)
(inne wersje patrz tekst)
Użytkownicy
Niemcy

Transportery napędzane były sześciocylindrowymi silnikami gaźnikowymi Maybach HL 42 TRKM o pojemności 4,2 l i mocy 73,6 kW (100 KM), co umożliwiało osiągnięcie prędkości 65 km/h na drodze. Zasięg wozu na drodze wynosił 320 km.

Grubość blach opancerzenia przedniej części wynosiła 14,5 mm, boków 8 mm. Pojazd miał odkryty od góry przedział bojowy oraz pojedyncze drzwi w tylnej płycie kadłuba. Standardowe uzbrojenie składało się z jednego karabinu MG 34.

Wersje produkcyjne edytuj

Transporter budowano z dwiema wersjami kadłuba:

  • Alt (stara): podstawowa, z podciętymi, łamanymi burtami i łamaną przednią płytą kadłuba. Model wytwarzany do 1943
  • Neu (nowa): uproszczona, z płaskimi burtami i płaską przednią płytą kadłuba (wzorowano się na Sd.Kfz.251 Ausf. D). Model posiadał również wbudowane zasobniki.

Odmiany edytuj

  • Sd.Kfz. 250/1 – podstawowa wersja z jednym karabinem maszynowym MG 34 i możliwością montażu drugiego, służąca jako transporter piechoty
  • Sd.Kfz. 250/2 – ruchoma stacja telefoniczna dla jednostek łączności z zamontowanym bębnem do rozciągania polowych linii telefonicznych
  • Sd.Kfz. 250/3 – pojazd dowodzenia z radiostacją, z anteną ramową, późne modele z anteną typu gwiazda
  • Sd.Kfz. 250/4 – pojazd dowodzenia obroną przeciwlotniczą
  • Sd.Kfz. 250/5 – pojazd obserwacyjny dla artylerii
  • Sd.Kfz. 250/6 – transporter amunicji
  • Sd.Kfz. 250/7 – pojazd wsparcia uzbrojony w moździerz kalibru 80 mm
  • Sd.Kfz. 250/8 – pojazd wsparcia uzbrojony w krótkolufową armatę kalibru 75 mm
  • Sd.Kfz. 250/9 – półgąsienicowy opancerzony samochód rozpoznawczy, z działkiem 20 mm w obrotowej wieży
  • Sd.Kfz.253 – pojazd obserwacyjny dla artylerii, całkowicie opancerzony

Użycie edytuj

 
Niemiecki transporter opancerzony Sd.Kfz.250 w drodze w jednym z miast na Łotwie, czerwiec 1941 roku

Sd.Kfz 250/1 zaprojektowany jako lekki transporter opancerzony piechoty był najczęściej wykorzystywany do przewożenia 4 żołnierzy i prowadzenia zwiadu. Jego dwa karabiny MG 34 i lekki pancerz zapewniał pewną ochronę przed napotkanym wrogiem. Przewoził również przeszło 2000 sztuk amunicji. Wykorzystywany głównie w dywizjach pancernych i grenadierów pancernych.

Zdobyczne pojazdy używane były w niewielkich ilościach m.in. przez Armię Czerwoną i Ludowe Wojsko Polskie, głównie w jednostkach rozpoznawczych.

Bibliografia edytuj

  • Peter Chamberlain, Hilary L. Doyle: Encyclopedia of German Tanks of World War Two. London: Arms and Armour Press, 1978, s. 161-167. ISBN 0-85368-202-X.
  • Leland S. Ness: Jane's World War II tanks and fighting vehicles: the complete guide. London: HarperCollins, 2002, s. 111-112. ISBN 0-00-711228-9.