Przybylina
Przybylina[6] (słow. Pribylina, węg. Pribilina) – wieś (obec) na Słowacji leżąca na Liptowie, w kraju żylińskim, powiecie Liptowski Mikułasz, 25 km na północny wschód od Liptowskiego Mikułasza, w miejscu połączenia Raczkowego Potoku z Białą Liptowską. Przez wieś przebiega Tatrzańska Droga Młodości, łącząca miejscowości położone u południowych podnóży Tatr. Przybylina jest jedną z większych wsi liptowskich.
 Muzeum Ziemi Liptowskiej w Przybylinie | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Kraj | |||
| Powiat | |||
| Region | |||
| Starosta |
Milan Kohút[1] | ||
| Powierzchnia |
86,12[2] km² | ||
| Wysokość |
768[3] m n.p.m. | ||
| Populacja (2023) • liczba ludności • gęstość |
|||
| Nr kierunkowy |
+421 44[3] | ||
| Kod pocztowy |
032 42[3] | ||
| Tablice rejestracyjne |
LM | ||
Położenie na mapie kraju żylińskiego  | |||
Położenie na mapie Słowacji  | |||
 49°06′N 19°48′E/49,100000 19,800000
| |||
| Strona internetowa | |||
Historia edytuj
Pierwsze wzmianki o Przybylinie pochodzą z 1286 r. W wieku XV i XVI w związku z migracjami wołoskimi wieś rozrosła się. W roku 1793 stąd na polską stronę Tatr wyruszył Robert Townson, angielski uczony, lekarz i podróżnik, jeden z pierwszych badaczy Tatr. W połowie XIX wieku w Przybylinie wynajmowano konie i przewodników do wycieczek na Krywań. W 1866 r. Towarzystwo Naukowe Krakowskie na prośbę miejscowego proboszcza rozpoczęło walkę z kłusownikami i świszczarzami, którzy w Przybylinie mieli swoją siedzibę. W roku 1872 po okolicach wędrował Walery Eljasz-Radzikowski, który opisał ówczesną wieś w swoich „Szkicach z podróży w Tatry” (1874). W czasie słowackiego powstania narodowego Przybylina poniosła znaczne straty.
Zabytki edytuj
W górnej części wsi nad brzegiem Raczkowego Potoku znajduje się Muzeum Wsi Liptowskiej (Múzeum liptovskej dediny). Większość zgromadzonych w skansenie obiektów architektury drewnianej pochodzi z terenów zalanych przez wody Jeziora Liptowskiego. Są to m.in. dwa kościółki: wczesnogotycki z Liptowskiej Mary oraz gotycki kasztel ze wsi Paryżowce (Parížovce), a także wiele bielonych chałup krytych stromymi gontowymi dachami. W skansenie hoduje się również zwierzęta gospodarskie oraz konie huculskie.
W samej Przybylinie znajdują się dwa kościoły: neobarokowy rzymskokatolicki św. Katarzyny, zbudowany w roku 1910 na miejscu kościoła drewnianego, oraz ewangelicki kościół neoromański z roku 1902, zbudowany wg projektu znanego słowackiego architekta M. M. Harminca (1869-1964).
Szlaki turystyczne z Przybyliny edytuj
– zielony szlak z tzw. Wyżniego Końca Przybyliny przez węzeł szlaków przy kempingu „Raczkowa” dalej przez Klinowate i Klin na Baraniec.
- Czas przejścia z Przybyliny do autokempingu: 45 min w obie strony
- Czas przejścia od autokempingu na Baraniec: 4:20 h, ↓ 3:20 h
Przypisy edytuj
- ↑ Zoznam zvolených starostov a primátorov podľa obcí, miest a mestských častí. Štatistický úrad Slovenskej republiky, 2014. [dostęp 2017-10-06]. (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: 86,12S_SK, om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter).
- ↑ a b c Statistical Office of the Slovak Republic: Základná charakteristika. 2015-04-17. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7101rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ URZĘDOWY WYKAZ POLSKICH NAZW GEOGRAFICZNYCH ŚWIATA. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej. [dostęp 2017-09-01]. (pol.).
Bibliografia edytuj
- Józef Nyka: TATRY przewodnik. Wyd. II. Warszawa: Wyd. Trawers, 1994. ISBN 83-901580-0-0.