Starzec górski

Starzec górski
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	astrowce
Rodzina	astrowate
Podrodzina	Asteroideae
Rodzaj	starzec
Gatunek	Starzec górski
	Nazwa systematyczna
	Senecio subalpinus W. D. J. Koch; Flora (Regensb.) 17 : 614 (1834) 614 1834
Synonimy
	Jacobaea subalpina (W.D.J.Koch) Pelser & Veldkamp;
	Jacobaea subalpina (W.D.J.Koch) Pelser & Veldkamp;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Starzec górski, starzec subalpejski^[3] (Senecio subalpinus W. D. J. Koch, według innych ujęć Jacobaea subalpina (W.D.J.Koch) Pelser & Veldkamp^[4]) – gatunek rośliny należący do rodziny astrowatych. Występuje w Karpatach, wschodnich Alpach oraz górach Półwyspu Bałkańskiego. W Polsce jest pospolity w Karpatach^[5].

Morfologia edytuj

Łodyga: Wzniesiona, prosta, górą rozgałęziająca się, naga lub rzadko pajęczynowato owłosiona. Osiąga wysokość 30-90 cm. Pod ziemią roślina posiada grube kłącze.

Liście: Odziomkowe i dolne łodygowe sercowate, lub trójkątno-sercowate, na dość długim ogonku, o blaszce ząbkowanej lub karbowanej. Górne o zmiennym kształcie – wąskorombowe, pierzasto-dzielne lub pierzasto-sieczne, o uszkowatych nasadach obejmujących łodygę. Nagie lub owłosione tylko na nerwach, czasami zdarzają się okazy o rzadko pajęczynowatym owłosieniu na spodniej stronie blaszki.

Kwiaty: Zebrane w wyrastające w luźnym podbaldachu koszyczki o średnicy 3-4 cm. Na brzegu koszyczka kwiaty języczkowe, żeńskie, wewnątrz koszyczka kwiaty rurkowate, obupłciowe. Okrywa koszyczka złożona z ok. 21 listków. Kwiaty mają pomarańczowy lub pomarańczowo-żółty kolor.

Owoc: Nagie niełupki o długości ok. 3 mm, wyposażone w dwukrotnie dłuższy puch kielichowy złożony z jedwabistych, białych włosków.

Biologia i ekologia edytuj

Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od czerwca do sierpnia, nasiona rozsiewane są przez wiatr.
Siedlisko: brzegi potoków, hale górskie i polany, świetliste lasy. Występuje na różnych podłożach, od regla dolnego aż po piętro alpejskie. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Betulo-Adenostyletea^[6]

Zmienność edytuj

Tworzy mieszańce z starcem jakubkiem^[7].

Zobacz też: Rośliny tatrzańskie.

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
↑ Kadereit J. W., Albach D. C., Ehrendorfer F., Galbany-Casals M. i inni. Which changes are needed to render all genera of the German flora monophyletic?. „Willdenowia”. 46, s. 39 – 91, 2016. DOI: 10.3372/wi.46.46105.
↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 83-7073-385-9.
↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
↑ Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).

[checklist2002-3] Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.

[4] Kadereit J. W., Albach D. C., Ehrendorfer F., Galbany-Casals M. i inni. Which changes are needed to render all genera of the German flora monophyletic?. „Willdenowia”. 46, s. 39 – 91, 2016. DOI: 10.3372/wi.46.46105.

[5] Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 83-7073-385-9.

[6] Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

[7] Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.

[3]

[4]

[5]

[1]

[2]

[6]

[7]