Szewna
Szewna – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie ostrowieckim, w gminie Bodzechów[5][4].
| wieś | |
 Kościół św. Mikołaja | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2020) |
2179[2] |
| Strefa numeracyjna |
41 |
| Kod pocztowy |
27-400[3] |
| Tablice rejestracyjne |
TOS |
| SIMC |
0229978[4] |
Położenie na mapie gminy Bodzechów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  | |
Położenie na mapie powiatu ostrowieckiego  | |
 50°55′00″N 21°21′40″E/50,916667 21,361111[1]
| |
Położenie edytuj
Wieś znajduje się pod Ostrowcem Świętokrzyskim bezpośrednio sąsiadując z trzema dzielnicami miasta: Osiedlem Hutniczym, Ludwikowem i Częstocicami. Szewna graniczy także z sołectwami Miłków, Gromadzice oraz Szyby.
Przez wieś przepływa rzeka Szewnianka, nazywana także Kamionką. Na prawym brzegu rzeki znajduje się ostaniec skalny nazywany Diabelskim Kamieniem, a także ślady po wczesnośredniowiecznym grodzisku.
Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 751. Wieś znajduje się na trasie 
czerwonego szlaku rowerowego im. Mieczysława Radwana. W Szewnie funkcjonuje publiczna szkoła podstawowa oraz gimnazjum.
Części wsi edytuj
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
| 0230036 | Brzeźniak | część wsi Szewna |
| 0230042 | Grelce | część wsi Szewna |
| 1018597 | Henryków | część wsi Szewna |
| 1018611 | Kościelec | część wsi Szewna |
| 1018686 | Pozorek | część wsi Szewna |
| 1018692 | Przy Zofiówce | część wsi Szewna |
| 1018700 | Stara Szewna | część wsi Szewna |
| 1018717 | Szewna Górna | część wsi Szewna |
| 1018723 | Szewna-Kolonia | część wsi Szewna |
| 1018730 | Woźniakówka | część wsi Szewna |
| 1018746 | Zakanale | część wsi Szewna |
| 1018769 | Zarzecze | część wsi Szewna |
Historia edytuj
Pierwsze wzmianki o Szewnie pochodzą z XIV wieku. Wieś była własnością biskupstwa krakowskiego (klucz kunowski).
Od co najmniej 1326 roku istnieje tutaj parafia pw. św. Mikołaja. Początkowo kościół był drewniany. W XVII wieku został rozebrany, a na jego miejsce w 1652 wybudowano kościół murowany. Nowy kościół przetrwał zaledwie kilka lat – został zniszczony w 1657 roku podczas potopu szwedzkiego. Obecna świątynia pochodzi z końca XVIII wieku.
W XIX wieku w okolicach Szewny funkcjonowały kopalnie rudy żelaza, które dostarczały surowiec ostrowieckiej hucie.
W 1827 było tu 45 domów i 307 mieszkańców. Według Słownika geograficznego Królestwa Polskiego w latach 80. XIX wieku Szewna należała do gminy Częstocice. Poza kościołem parafialnym wieś posiadała szkołę początkową, kopalnię rudy żelaza, młyn wodny, 67 domów i 430 mieszkańców[6].
W latach 1973–1976 miejscowość była siedzibą gminy Szewna. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie kieleckim.
Zabytki edytuj
Zespół kościoła parafialnego z otoczeniem i cmentarza grzebalnego z lat 1775–1788, wpisany do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.596/1-15 z 4.12.1956, z 6.03.1967 i z 3.08.2012)[7]:
- kościół pw. św. Mikołaja,
- kaplica pw. św. Anny z przełomu XVII/XVIII w., przebudowana w połowie XIX w.,
- dwie wikarówki,
- podziemny korytarz łączący budynki,
- schody,
- organistówka,
- cmentarz kościelny,
- mur cmentarza kościelnego z II połowy XVII w.,
- dawna brama południowa, obecnie kaplica św. Antoniego z przełomu XVII/XVIII w., przebudowana w połowie XIX w.,
- żeliwna, główna brama na teren kościelny z 1896 r., przebudowana w 1906 r.,
- plebania,
- cmentarz grzebalny z 1798 r.,
- kaplica pw. św. Juliana na cmentarzu z połowy XIX w.,
- murowano-żeliwne ogrodzenie cmentarza z trzema bramami z II połowy XIX w.
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 135458
- ↑ Raport o stanie gminy w roku 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 8 [dostęp 2022-04-18]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1256 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Rejestr TERYT.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski, Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Warszawa 1880-1885, Tom XI, str 913.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 43 [dostęp 2015-12-17].