Tadeusz Friedrich

szermierz polski

Tadeusz Friedrich (ur. 7 lipca 1903 w Nowym Sączu, zm. 10 października 1976 w Krakowie) – polski szermierz; dwukrotny medalista igrzysk olimpijskich i mistrzostw świata.

Tadeusz Friedrich
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

7 lipca 1903
Nowy Sącz

Data i miejsce śmierci

10 października 1976
Kraków

Dorobek medalowy
Reprezentacja  Polska
Igrzyska olimpijskie
brąz Amsterdam 1928 szermierka
(szabla drużynowo)
brąz Los Angeles 1932 szermierka
(szabla drużynowo)
Mistrzostwa świata
brąz Liège 1930 szabla druż.
brąz Warszawa 1934 szabla druż.
Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi
Grób Tadeusza Friedricha na cmentarzu Rakowickim w Krakowie

Życiorys edytuj

Urodził się 7 lipca 1903 we Nowym Sączu. Szkołę powszechną i średnią ukończył w rodzinnej miejscowości. Podczas I wojny światowej ewakuował się do Wiednia, gdzie ukończył gimnazjum. W 1920 wrócił do Polski. Rozpoczął studia na wydziale prawa Uniwersytetu Lwowskiego. Szermierkę zaczął uprawiać w okresie gimnazjum. W latach 1921–1934 był zawodnikiem Lwowskiego Klubu Szermierczego i Warszawianki. W kraju zadebiutował na mistrzostwach polski we Lwowie. Zajął 5. miejsce we florecie i 7 w szabli[1]. Trzy razy brał udział w igrzyskach olimpijskich (1924–1932, za pierwszym razem jako rezerwowy), zdobywając brązowe w drużynie na IO w Amsterdamie i IO w Los Angeles [2]. W tej samej konkurencji zdobył też brązowe medale na mistrzostwach świata w Liège (1930) i mistrzostwach świata w Warszawie (1934)[3]. Karierę zakończył w 1936 roku powodu dolegliwości kręgosłupa. W latach trzydziestych udzielał się w Polskim Związku Szermierczym. W okresie międzywojennym był jednym z najlepszych szermierzy w Polsce. Walczył we wszystkich broniach, w każdej zostając indywidualnym mistrzem Polski (łącznie 9 tytułów). Po wybuchu II wojny światowej ewakuował się na wschód do Kowla. Następnie powrócił do Warszawy. Pracował w banku. Jesienią 1939 ukrył pamiątki PZSz część sprzętu, dokumentację. Namawiany do współpracy i wspólnych treningów przez niemieckiego szermierza Stabenowa odmówił[4]. W powstaniu warszawskim walczył w formacjach cywilnych. Jesienią 1944 przeniósł się na stałe do Krakowa. Po wojnie włączył się w odbudowę sportu polskiego. W październiku 1945 był jednym z inicjatorów reaktywowania Polskiego Związku Szermierczego[4]. W pierwszym zarządzie był skarbnikiem. W latach 1947–1956 był kapitanem sportowym Polskiego związku szermierczego. Podczas igrzysk w Londynie był kierownikiem polskiej drużyny szermierczej. Był trenerem Budowlanych i Cracovii. Był inicjatorem Międzynarodowego Turnieju Floretowego Juniorów. Po jego śmierci turniej stał się memoriałem Tadeusza Friedricha[4]. Jego żoną była Felicja Schabińska, lekkoatletka i olimpijka z Los Angeles, mieli dwie córki[5]. Brał udział w powstaniu warszawskim, po wojnie zamieszkał w Krakowie. Pracował jako trener. Zmarł 10 października 1976 w Krakowie. Jest pochowany na cmentarzu Rakowickim (kwatera: XVIII-7-40)[4].

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. Wryk 2015 ↓, s. 216.
  2. Wryk 2015 ↓, s. 217.
  3. Fechten - Weltmeisterschaften (Säbel - Herren). sport-komplett.de. [dostęp 2023-11-30]. (niem.).
  4. a b c d Wryk 2015 ↓, s. 218.
  5. Złoci Medaliści Olimpijscy - Polski Komitet Olimpijski [online], olimpijski.pl [dostęp 2024-04-26] (pol.).
  6. M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 298 „za zasługi na polu sportu i propagandy Polski zagranicą”.

Bibliografia edytuj

  • Ryszard Wryk: Olimpijczycy Drugiej Rzeczypospolitej. Poznań: Nauka i Innowacje, 2015, s. 217–218. ISBN 978-83-64864-22-3.

Linki zewnętrzne edytuj