Tellurowodór

Tellurowodór (tellan), H₂Te – nieorganiczny związek chemiczny telluru i wodoru. Rozpuszczony w wodzie tworzy kwas tellurowodorowy.

Tellurowodór

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) tellurek wodoru Inne nazwy i oznaczenia tellan, tellurowodór
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	H2Te
Masa molowa	129,62 g/mol
Wygląd	bezbarwny lub żółtawy gaz
Identyfikacja
Numer CAS	7783-09-7
PubChem	21765
InChI InChI=1S/H2Te/h1H2 InChIKey VTLHPSMQDDEFRU-UHFFFAOYSA-N
Właściwości Gęstość 0,0058 g/cm³ (wartość teoretyczna); gaz Temperatura topnienia −49 °C Temperatura wrzenia −1,25 °C Punkt krytyczny 200 °C Kwasowość (pKa) 2,6
Niebezpieczeństwa Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Wiarygodne źródła oznakowania tej substancji według kryteriów GHS są niedostępne.
Podobne związki
Pochodne sole	tellurek cynku, tellurek ołowiu(II), tellurek bizmutu(III)
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Charakterystyka

Bezbarwny lub blado-żółty, palny gaz o odrażającym zapachu podobnym do siarkowodoru. Jest rozpuszczalny w wodzie, w roztworze wodnym tworzy stosunkowo mocny kwas tellurowodorowy (pK_a1 2,6).

Otrzymywanie

Tellurowodór można otrzymać przez:

• syntezę bezpośrednią z pierwiastków w podwyższonej temperaturze

H₂ + Te → H₂Te

• działanie na tellurki (np. kadmu) kwasem solnym:

CdTe + 2HCl → H₂Te + CdCl₂

Toksyczność

Tellurowodór jest toksyczny, działa na organizm ludzki podobnie jak inne związki telluru, jest niewiele mniej toksyczny niż selenowodór. Ma wybitnie silne działanie drażniące w stosunkowo niskich stężeniach.

Zastosowanie

Sam tellurowodór nie ma specjalnego zastosowania, jednak jest stosowany do produkcji innych związków telluru m.in. tellurków (np. elektronika).