Zdenka Rusínová: Różnice pomiędzy wersjami

czeska językoznawczyni
Usunięta treść Dodana treść
+
(Brak różnic)

Wersja z 23:02, 4 paź 2019

Zdenka Rusínová (ur. 13 czerwca 1939 w Ostrawie) – czeska językoznawczyni i pedagożka, profesor emerytowany na Uniwersytecie Masaryka w Brnie.

Życiorys

Po zdaniu matury podjęła studia języka czeskiego i rosyjskiego na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Masaryka w Brnie(1956–1961);po ukończeniu studiów pozostała na wydziale jako asystent, a później jako asystent naukowy. W roku 1967 uzyskała tytuł PhDr., po obronie rozprawy otrzymała w 1985 tytuł CSc., a na podstawie pracy Aspekty české substantivní deklinace była po habilitacji w roku 1992 mianowana docentem w dziedzinie języka czeskiego; w roku 1997 zaś mianowano ją profesorem języka czeskiego. Kontynuowała pracę na wydziale jako profesor emerytowany. Od roku 1996 była kierownikiem wydziałowego Instytutu Języka Czeskiego, w latach 1994–1996 była prodziekanem wydziału.

Pracowała naukowo i pedagogicznie także na innych stanowiskach, krajowych i zagranicznach (nauczanie zewnętrzne na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Śląskiego w Opawie, praca na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Komeńskiego w Bratysławia, wielokrotne staże w Instytucie Slawistyki na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu w Regensburgu, staże akademickie na uczelniach w Magdeburgu, Greifswaldu, Neapolu, na uczelni we Wrocławiu i w innych miejscach). Przez dwadzieścia lat była lektorem języka czeskiego w Letniej Szkole Studiów Słowiańskich w Brnie.

Dzialalność

Działalność naukową rozpoczęła jako dialektolożka, badała cechy fonetyczne i morfologiczne w gwarach na południe od Ostrawy. Większość jej prac poświęcona jest historycznemu słowotwórstwu języka czeskiego. Po serii badań poruszających derywację przysłówków opublikowała monografięTvoření staročeských adverbií (1984).[1] Współautorka publikacji Tisíc let české poezie (1974).[2]

Koncentrowała się szczególnie na słowotwórstwie i morfologii współczesnej czeszczyzny. Jest autorką podręczników bohemistycznych dla czeskich studentów i obcokrajowców, np.. Problémy současné české morfologie (1977)[3], Tvoření slov v současné češtině (1980)[4], Základní kurs češtiny pro cizince (1971) i Praktická cvičení z češtiny. Jako współautorka pracowała nad przeważającą częścią rozdziału Morfologie (częściowo Marek Nekula) w publikacji Příruční mluvnice češtiny (1995, 1996, 2000)[5] i przyczyniła się do tworzenia tego podręcznika, który otrzymał nagrodę Rektora Uniwersytetu Masaryka. Pisała hasła do Encyklopedického slovníku češtiny (2002)[6], poruszające procesy derywacyjne w języku czeskim. Napisała rozdział poświęcony słowotwórstwie, który został zamieszczony w publikacji ;;Kapitoly z dějin české językovědné bohemistiky, wydanego nakładem wydawnictwa Academia (2007.[7]

Publikowała i wykładała w kraju i za granicą, m.in. na uniwersytetach w Bratysławie, Greifswaldzie, Magdeburgu, Neapolu itp. Pracowała także w radach redakcyjnych różnych czasopism fachowych. Opublikowała także liczne artykuły popularnonaukowe po czesku, a także włożyła wkład w publikację O češtině každodenní (1984). W swoim dorobku badawczym ma również publikacje poruszające problematykę normatywności i kultury językowej, np. Spisovná a obecná čeština (1966).

Wybrana twórczość

Publikacje książkowe

  • O češtině každodenní, 1984
  • Současná česká morfologie, 1993
  • Příruční mluvnice češtiny, 1996 – współautorka
  • Encyklopedický slovník češtiny, 2002 – współautorka
  • Pokušení struktury, 2011

Opracowania, artykuły

  • Tvoření slov v současné češtině, 1990
  • Spisovná a obecná čeština, 1995
  • Spisovnost a přirozenost v jazyce, 1996
  • Deminutiva ve frazeologických přirov­náních, 1998
  • Jak je to s obecností obecné češtiny, 2000
  • Deminutivum jako językové universale, 2002
  • Slovotvorná adaptace přejatých slov a její povaha, 2002

Przypisy

  1. Tvoření staročeských adverbií, Google-Books-ID: 1_knAQAAIAAJ, Univ. J.E. Purkyně (cz.).
  2. Tisíc let české poezie I - Stará česká poezie - * antologie | Databáze knih, „www.databazeknih.cz” [dostęp 2019-03-01].
  3. Problémy současné české morfologie, Google-Books-ID: 1500mwEACAAJ, Státní Pedagog. Naklad. (cz.).
  4. Tvoření slov v současné češtině, Google-Books-ID: m0o8AAAAMAAJ, Univ. J. E. Purkyně (cz.).
  5. Příruční mluvnice češtiny, Google-Books-ID: pPMKAQAAMAAJ, Nakladatelství Lidové Noviny, ISBN 978-80-7106-134-2 (cz.).
  6. Nový encyklopedický slovník češtiny, „www.czechency.org” [dostęp 2019-03-01].
  7. Naše řeč – Kapitoly z dějin české językovědné bohemistiky, „nase-rec.ujc.cas.cz” [dostęp 2019-03-03].

Linki zewnętrzne