Symfonia wiosenna
Symfonia wiosenna (ang. Spring Symphony), op. 44 – utwór wokalno-instrumentalny, skomponowany przez Benjamina Brittena w 1949.
| Kompozytor | |||
|---|---|---|---|
| Opus/Oznaczenie |
op. 44 | ||
| Forma muzyczna | |||
| Czas powstania |
1949 | ||
| Tekst |
12 poetów | ||
| Data premiery |
14 lipca 1949 | ||
| Miejsce premiery | |||
| Wykonawcy premiery |
Jo Vincent, Kathleen Ferrier, Peter Pears, Koninklijk Concertgebouworkest pod dyr. Eduarda van Beinuma | ||
| Czas trwania |
45 min. | ||
| Zlecone przez |
Koussevitzky Music Foundation | ||
| Dedykacja | |||
| |||
Symfonia przeznaczona jest na trzy głosy solowe (sopran, alt i tenor), chór mieszany, chór chłopięcy i orkiestrę. Utwór powstał na zamówienie fundacji Kusewickiego (Koussevitzky Music Foundation) i został dedykowany jej założycielowi oraz dyrektorowi muzycznemu i dyrygentowi Bostońskiej Orkiestry Symfonicznej – Siergiejowi Kusewickiemu[1][2].
Premiera edytuj
Światowe prawykonanie symfonii miało miejsce podczas Holland Festival, w Amsterdamie, 14 lipca 1949[a], z udziałem solistów: Jo Vincent (sopran), Kathleen Ferrier (kontralt), Petera Pearsa (tenor) oraz Dutch Radio Chorus i Koninklijk Concertgebouworkest pod dyr. Eduarda van Beinuma[3].
Miesiąc później, 13 sierpnia 1949 w Tanglewood, odbyła się amerykańska premiera, w wykonaniu Bostońskiej Orkiestry Symfonicznej[4][2].
Polska premiera miała miejsce podczas pierwszej edycji festiwalu „Warszawska Jesień” 17 października 1956, w wykonaniu Zofii Stachurskiej (sopran), Ireny Winiarskiej (alt) i Andrzeja Bachledy (tenor) z towarzyszeniem Orkiestry Symfonicznej i Chóru Polskiego Radia oraz Chóru Chłopięcego Filharmonii Krakowskiej; dyrygował Jerzy Gert[3].
Charakterystyka utworu edytuj
Kompozycja jest manifestacją budzącej się do życia przyrody po długiej zimie[5]. Już sam tytuł wskazuje na inspirację kompozytora, a zarazem sugeruje recepcję utworu, co jest przejawem typowej dla Brittena skłonności do ilustracyjności. Wykorzystanie formy wokalno-instrumentalnej umożliwiło w wyrazisty sposób odzwierciedlenie wiosennego nastroju poprzez powierzenie rozbudowanej obsadzie głosowej (partie solowe, chóry) wykonanie tekstów poetów dawnych i współczesnych[6].
Symfonia jest jednym z najbardziej oryginalnych dzieł chóralno-orkiestrowych pierwszej połowy XX wieku, będącym ogromnym i złożonym przedsięwzięciem zarówno kompozycyjnym, jak i wykonawczym[2]. W liście do Kusewickiego z listopada 1948 Britten napisał: to jedna z największych i najpoważniejszych prac, jakich kiedykolwiek się podjąłem[1]. Pomimo tego, że utwór został skomponowany z przeznaczeniem dla amerykańskiej orkiestry i dyrygenta, zasadniczo ma on charakter brytyjski. Wykorzystana w nim poezja ma silny związek z angielskią literaturą pastoralną, a niektóre wiersze kojarzą się z angielskimi madrygałami[2].
Budowa utworu edytuj
Kompozycja składa się z czterech części, z których trzy pierwsze mają dodatkowo wewnętrzny podział związany z wykorzystanymi tekstami. Ostatnia, finalna część oparta jest na jednym tylko tekście, nie licząc cytatu z tradycyjnego kanononu kołowego Sumer is icumen in z XIII wieku)[5].
| poezja | autor | wykonawcy | |
|---|---|---|---|
| część I | |||
| Introduction: Shine Out | anonim z XVI w. | chór mieszany | |
| The Merry Cuckoo | Edmund Spenser | tenor solo | |
| Spring, the Sweet Spring | Thomas Nashe | sopran, alt i tenor solo, chór mieszany | |
| The Driving Boy | George Peele, John Clare | sopran solo i chór chłopięcy | |
| The Morning Star | John Milton | chór mieszany | |
| część II | |||
| Welcome, Maids of Honour | Robert Herrick | alt solo | |
| Waters Above! | Henry Vaughan | tenor solo | |
| Out on the lawn I Lie in bed | W.H. Auden | alt solo i chór mieszany | |
| część III | |||
| When will my May Come? | Richard Barnfield | tenor solo | |
| Fair and Fair | George Peele | sopran i tenor solo | |
| Sound the Flute! | William Blake | chór mieszany i chór chłopięcy | |
| część IV | |||
| Finale: London, to hhee I do present the merry month of May Sumer is icumen in |
Francis Beaumont, John Fletcher anonim |
sopran, alt i tenor solo, chór mieszany i chór chłopięcy | |
Uwagi edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b
Full text of "Boston Symphony Orchestra concert programs, Season 68, 1948-1949, Trip". s. 531. [dostęp 2017-01-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-18)]. (ang.).
- ↑ a b c d Paul Spicer: Britten, Benjamin: Spring Symphony op. 44 (1949). [w:] Boosey & Hawkes [on-line]. [dostęp 2018-01-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-20)]. (ang.).
- ↑ a b c Paja 1979 ↓, s. 418.
- ↑ Full text of "Boston Symphony Orchestra concert programs, Season 68, 1948-1949, Trip". s. 132. [dostęp 2017-01-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-18)]. (ang.).
- ↑ a b Odrzucona Symfonia Benjamina Brittena. [w:] Polskie Radio. Filharmonia Dwójki [on-line]. 2011-10-03. [dostęp 2018-01-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-19)]. (pol.).
- ↑ Paja 1979 ↓, s. 420.
Bibliografia edytuj
- Jadwiga Paja: Britten. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 1: AB część biograficzna. Kraków: PWM, 1979. ISBN 83-224-0113-2. (pol.).
- Philip Brett: Britten, (Edward) Benjamin. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. B. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).
- Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995, s. 122. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
- T. Chylińska, S. Haraschin, B. Schaeffer: Przewodnik koncertowy. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1991, s. 161. ISBN 83-224-0132-9.
Linki zewnętrzne edytuj
- Britten: "Spring Symphony" – nagranie z prawykonania w 1949 (video) (ang.)
- Sumer Is Icumen In w wyk. The Hilliard Ensemble (video) (ang.)