Stanisław Anczyc (ur. 5 maja 1868 w Warszawie, zm. 2 lutego 1927 we Lwowie) – metaloznawca, technolog, profesor Politechniki Lwowskiej.

Stanisław Anczyc
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

5 maja 1868
Warszawa

Data i miejsce śmierci

2 lutego 1927
Lwów

Narodowość

polska

Uczelnia

Politechnika Lwowska

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Obrony Lwowa Odznaka pamiątkowa „Orlęta”
Grób na cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie

Życiorys edytuj

Był synem poety Władysława Ludwika Anczyca (1823–1883). Po ukończeniu szkoły średniej w Krakowie, studiował na Wydziale Budowy Maszyn Politechniki Lwowskiej, który ukończył po czterech latach. Podczas studiów dwukrotnie otrzymał nagrodę konkursową Bratniej Pomocy Studentów Politechniki Lwowskiej za swe prace konstrukcyjne. W roku 1889 odbył praktykę warsztatową w fabryce E. Twerdy'ego w Bielsku. Po odbyciu jednorocznej służby wojskowej w austriackiej marynarce wojennej w Poli, otrzymał w roku 1891 posadę asystenta przy katedrze technologji mechanicznej (prof. Bykowskiego). Dzięki stypendium Wydziału Krajowego Galicji, wyjechał do Wiednia, przechodząc tam 6-miesięczny kurs farbiarstwa wełny w Technologicznym Muzeum Przemysłowym. Następnie wstąpił na 3-miesięczną praktykę w fabryce sukna Fr. Strzygowskiego w Bielsku, odbył półroczny kurs tkactwa w Państwowej Szkole Przemysłowej w Bielsku i znowu czteromiesięczną praktykę w fabryce koców wełnianych A. Lowego i Ski w Klein Barnau na Morawach. W roku 1893 założył Krajową Szkołę Sukienniczą w Rakszawie, którą kierował przez 10 lat[1]. Równocześnie przeprowadził budowę fabryki sukna Akcyjnego Towarzystwa wyrobu sukna i koców „Rakszawa” będąc zarazem dyrektorem technicznym tej fabryki. W roku 1898 odbył podróż naukową do Austrii i Niemiec. W 1902 roku doktoryzował się na Politechnice Lwowskiej na podstawie pracy O wyznaczeniu włókien mniej wartościowych w tkaninach wełnianych. Od tego samego roku wykładał technologię mechaniczną w Państwowej Szkole Przemysłowej w Krakowie. W 1907 roku habilitował się w Politechnice Lwowskiej na podstawie pracy Doświadczenia nad folownością wełny[1]. Następnie podjął studia z metaloznawstwa w Berlinie-Charlottenburgu oraz na Akademii Górniczo-Hutniczej[2].

1 października 1908 powrócił do Politechniki Lwowskiej i objął zastępstwo Katedry technologii mechanicznej, a 1 stycznia 1909 został mianowany profesorem zwyczajnym tego przedmiotu. W latach 1910–1921 był członkiem Komisji Administracyjnej, a potem Senatu Politechniki Lwowskiej. W latach 1912–1914 był dziekanem Wydziału Budowy Maszyn, a w latach 1915–1916 rektorem tej uczelni[1]. Zajmował się metalurgią oraz technologia tkactwa. Stworzył na Politechnice Lwowskiej laboratorium metalograficzne. W roku 1917 otrzymał austriacki Order Żelaznej Korony, którego zrzekł się po pokoju brzeskim, oddającym Chełmszczyznę Ukrainie. W czasie walk o Lwów, od 6 listopada do 31 grudnia 1918, służył w Wojsku Polskim pracując jako inżynier ruchu w wojskowych warsztatach automobilowych. W czasie wojny polsko-bolszewickiej, w lipcu 1920 roku wstąpił ochotniczo do Wojska Polskiego i pełnił służbę żołnierską do końca działań wojennych, na pociągu pancernym „Pionier”. Brał udział w bitwach pod Radziwiłłowem, Brodami, Kontami, Zadwórzem, Winnikami, Mikołajowem i Krasnem[1].

W latach 1910–1918 był redaktorem „Czasopisma Technicznego”[3]. Od 1912 do 1923 roku był kuratorem Towarzystwa „Bratniej Pomocy” Studentów Politechniki Lwowskiej, w roku 1921 otrzymał tytuł członka honorowego. W roku 1923 został mianowany członkiem przybranym, a w roku 1924 członkiem czynnym Polskiego Towarzystwa Naukowego we Lwowie, w roku 1923 członkiem czynnym Akademii Nauk Technicznych w Warszawie[1].

Zmarł we Lwowie, pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim (pole nr 60).

Ordery i odznaczenia edytuj

Źródło: „Czasopismo Techniczne” Nr 3/1927[1]

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f Ś. p. Prof. Dr. Inż. Stanisław Anczyc. „Czasopismo Techniczne”. Rocznik XLV, Nr 3, s. 33, 10 lutego 1927. Lwów: Polskie Towarzystwo Politechniczne. [dostęp 2024-02-10]. 
  2. Słownik biograficzny wybitnych hutników. W: Hutnictwo na ziemiach polskich. Katowice: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Hutniczego w Polsce, 1992, s. 334.
  3. Polskie Towarzystwo Politechniczne we Lwowie 1877–1927. 1927: Polskie Towarzystwo Politechniczne we Lwowie, 1927, s. 49.
  4. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 16.

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj