Stanisław Steczkowski (oficer)

Stanisław Wiktor Steczkowski ps. „Zagończyk” (ur. 19 grudnia 1897 w Stawiskach, zm. 16 lipca 1980 w Warszawie) – pułkownik Armii Krajowej, dowódca 4. Rejonu Obwodu Śródmieście w Warszawie. Uczestnik powstania warszawskiego.

Stanisław Wiktor Steczkowski
Staśko, Zagończyk, Pohost, Skała
pułkownik pułkownik
Data i miejsce urodzenia

19 grudnia 1897
Stawiski

Data i miejsce śmierci

16 lipca 1980
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

1918–1945

Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Armia Krajowa

Jednostki

21 Pułk Piechoty „Dzieci Warszawy”,
6 Pułk Strzelców Podhalańskich,
57 Pułk Piechoty Wielkopolskiej,
Batalion ON „Szamotuły”,
15 Pułk Piechoty AK „Wilków”

Stanowiska

dowódca batalionu

Główne wojny i bitwy

Wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa
powstanie warszawskie

Odznaczenia
Order Sztandaru Pracy II klasy Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (od 1941, trzykrotnie) Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami Medal Niepodległości Srebrny Krzyż Zasługi (II RP) Krzyż Partyzancki
Krzyż Legionowy Sprawiedliwy wśród Narodów Świata
Grób Stanisława Steczkowskiego na Powązkach Wojskowych

Życiorys

edytuj

Syn Jana i Walentyny z domu Góreckiej. W listopadzie 1918 brał udział w rozbrajaniu Niemców w Stawiskach, w ramach POW[1]. Podporucznik ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[2]. Początkowo w 21 pułku piechoty. Uczestnik wojny polsko-bolszewickiej 1920.

W latach 20. i 30. XX wieku służył w 6 pułku strzelców podhalańskich w Samborze. Porucznik ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1921 roku w korpusie oficerów piechoty[3][4][5]. W 1934 ukończył Wydział Konsularny Szkoły Nauk Politycznych w Warszawie. Na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1936 i 75. lokatą w korpusie oficerów piechoty[6]. Następnie od 1938 oficer w 57 pułku piechoty wielkopolskiej na stanowisku komendanta powiatowego Przysposobienia Wojskowego Szamotuły[7]. W kampanii wrześniowej 1939 roku, w stopniu kapitana, dowodził batalionem Obrony Narodowej „Szamotuły”. Brał udział w bitwie nad Bzurą.

W 1940 wstąpił do Polskiej Organizacji Zbrojnej, gdzie dowodził Obwodem Warszawa-Śródmieście. Po scaleniu POZ z Armią Krajową w 1942 powołano go w stopniu majora, na komendanta 4. Rejonu Obwodu Śródmieście. Funkcję tę pełnił również w trakcie powstania warszawskiego[8]. Dowodził m.in. oddziałami śródmiejskimi, które przeprowadziły wspomagające uderzenie na pl. Żelaznej Bramy podczas nieudanej próby przebicia do Śródmieścia, podjętej przez obrońców Starówki (30/31 sierpnia). 20 września 1944 powołany na zastępcę dowódcy 15 pułku piechoty AK „Wilków”. Od 2 października awansowany na stopień podpułkownika.

Po kapitulacji powstania przebywał w obozach Lamsdorf, a następnie Oflagu II C Woldenberg. Do 1949 pracował w wojsku na terenie Szczecina, a następnie zamieszkał w Warszawie, gdzie pracował w Radzie Pamięci Walk i Męczeństwa.

Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera B16-8-1/2)[9].

Rodzina

edytuj

Jego brat ppor. Franciszek Steczkowski „Groźny” również walczył w powstaniu warszawskim w szeregach batalionu „Chrobry I” i został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari[10]. Pozostali bracia: kpt. inż. Władysław Steczkowski – „Biały Orzeł” (dowódca oddziału AK w Stawiskach, odznaczony orderem Virtuti Militari) oraz Paweł Steczkowski „Długi” byli żołnierzami Armii Krajowej. Jego dwaj synowie (w wieku 21 i 17 lat) zginęli w powstaniu warszawskim[1].

Ordery i odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b płk. Stanisław Steczkowski. Stawiski.pl. [dostęp 2010-04-22].
  2. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 514.
  3. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 106, 256.
  4. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 92, 620.
  5. Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 98.
  6. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 48.
  7. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 678.
  8. Stanisław Steczkowski, „Zagończyk”. [w:] Powstańcze Biogramy [on-line]. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2015-07-24].
  9. Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
  10. a b Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego, Tom IV. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 1997, s. 128.
  11. a b c d e f Marek Getter: Stanisław Wiktor Steczkowski. [w:] iPSB (biogram pochodzi z XLIII tomu Polskiego Słownika Biograficznego opublikowanego w latach 2004–2005) [on-line]. Instytut Historii PAN, Narodowy Instytut Audiowizualny. [dostęp 2015-07-24].
  12. Łukomski G., Polak B., Suchcitz A., Kawalerowie Virtuti Militari 1792 - 1945, Koszalin 1997, s. 509.
  13. M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 94 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  14. M.P. z 1932 r. nr 65, poz. 87 „za zasługi na polu wychowania fizycznego i przysposobienia wojskowego”.
  15. Lista Polaków, którym nadano tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. yadvashem.org. [dostęp 2015-07-2015]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-03)].

Bibliografia

edytuj