Stanisław Steczkowski (oficer)
Stanisław Wiktor Steczkowski ps. „Zagończyk” (ur. 19 grudnia 1897 w Stawiskach, zm. 16 lipca 1980 w Warszawie) – pułkownik Armii Krajowej, dowódca 4. Rejonu Obwodu Śródmieście w Warszawie. Uczestnik powstania warszawskiego.
 pułkownik
| |
| Data i miejsce urodzenia |
19 grudnia 1897 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
16 lipca 1980 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1918–1945 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
21 Pułk Piechoty „Dzieci Warszawy”, |
| Stanowiska |
dowódca batalionu |
| Główne wojny i bitwy |
Wojna polsko-bolszewicka |
| Odznaczenia | |
        
| |
_Powazki_Wojskowe.jpg)
Życiorys
edytujSyn Jana i Walentyny z domu Góreckiej. W listopadzie 1918 brał udział w rozbrajaniu Niemców w Stawiskach, w ramach POW[1]. Podporucznik ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[2]. Początkowo w 21 pułku piechoty. Uczestnik wojny polsko-bolszewickiej 1920.
W latach 20. i 30. XX wieku służył w 6 pułku strzelców podhalańskich w Samborze. Porucznik ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1921 roku w korpusie oficerów piechoty[3][4][5]. W 1934 ukończył Wydział Konsularny Szkoły Nauk Politycznych w Warszawie. Na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1936 i 75. lokatą w korpusie oficerów piechoty[6]. Następnie od 1938 oficer w 57 pułku piechoty wielkopolskiej na stanowisku komendanta powiatowego Przysposobienia Wojskowego Szamotuły[7]. W kampanii wrześniowej 1939 roku, w stopniu kapitana, dowodził batalionem Obrony Narodowej „Szamotuły”. Brał udział w bitwie nad Bzurą.
W 1940 wstąpił do Polskiej Organizacji Zbrojnej, gdzie dowodził Obwodem Warszawa-Śródmieście. Po scaleniu POZ z Armią Krajową w 1942 powołano go w stopniu majora, na komendanta 4. Rejonu Obwodu Śródmieście. Funkcję tę pełnił również w trakcie powstania warszawskiego[8]. Dowodził m.in. oddziałami śródmiejskimi, które przeprowadziły wspomagające uderzenie na pl. Żelaznej Bramy podczas nieudanej próby przebicia do Śródmieścia, podjętej przez obrońców Starówki (30/31 sierpnia). 20 września 1944 powołany na zastępcę dowódcy 15 pułku piechoty AK „Wilków”. Od 2 października awansowany na stopień podpułkownika.
Po kapitulacji powstania przebywał w obozach Lamsdorf, a następnie Oflagu II C Woldenberg. Do 1949 pracował w wojsku na terenie Szczecina, a następnie zamieszkał w Warszawie, gdzie pracował w Radzie Pamięci Walk i Męczeństwa.
Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera B16-8-1/2)[9].
Rodzina
edytujJego brat ppor. Franciszek Steczkowski „Groźny” również walczył w powstaniu warszawskim w szeregach batalionu „Chrobry I” i został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari[10]. Pozostali bracia: kpt. inż. Władysław Steczkowski – „Biały Orzeł” (dowódca oddziału AK w Stawiskach, odznaczony orderem Virtuti Militari) oraz Paweł Steczkowski „Długi” byli żołnierzami Armii Krajowej. Jego dwaj synowie (w wieku 21 i 17 lat) zginęli w powstaniu warszawskim[1].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Order Sztandaru Pracy II kl.[11]
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari (2 października 1944)[10][11] nr 12351[12]
- Krzyż Walecznych (trzykrotnie)[11]
- Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami[11]
- Medal Niepodległości (16 marca 1937)[13]
- Srebrny Krzyż Zasługi (18 marca 1932)[14]
- Krzyż Partyzancki[11]
- Krzyż Legionowy[11]
- Sprawiedliwy wśród Narodów Świata w 1987[15]
Przypisy
edytuj- ↑ a b płk. Stanisław Steczkowski. Stawiski.pl. [dostęp 2010-04-22].
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 514.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 106, 256.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 92, 620.
- ↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 98.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 48.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 678.
- ↑ Stanisław Steczkowski, „Zagończyk”. [w:] Powstańcze Biogramy [on-line]. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2015-07-24].
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
- ↑ a b Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego, Tom IV. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 1997, s. 128.
- ↑ a b c d e f Marek Getter: Stanisław Wiktor Steczkowski. [w:] iPSB (biogram pochodzi z XLIII tomu Polskiego Słownika Biograficznego opublikowanego w latach 2004–2005) [on-line]. Instytut Historii PAN, Narodowy Instytut Audiowizualny. [dostęp 2015-07-24].
- ↑ Łukomski G., Polak B., Suchcitz A., Kawalerowie Virtuti Militari 1792 - 1945, Koszalin 1997, s. 509.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 94 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 65, poz. 87 „za zasługi na polu wychowania fizycznego i przysposobienia wojskowego”.
- ↑ Lista Polaków, którym nadano tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. yadvashem.org. [dostęp 2015-07-2015]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-03)].
Bibliografia
edytuj- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty. 5 czerwiec 1935. Dodatek bezpłatny dla prenumeratorów „Przeglądu Piechoty”. Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa, 1935. [dostęp 2016-06-05].
- Lubicz-Nycz B., Batalion Kiliński AK 1940–1944, Warszawa 1986 ISBN 83-01-05664-9.
- J. Kreusch, A. K. Kunert, T. Labuszewski (oprac.): Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego. T. IV. Warszawa 1997.
- Marek Getter, Steczkowski Stanisław Wiktor (1897–1980) [w:] Polski Słownik Biograficzny, Tom XLIII (2004–2005), s. 108–110.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.