Mściel uzbrojony

Mściel uzbrojony
	Stenodema calcarata
	(Fallén, 1807)
	; Imago
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	pluskwiaki
Podrząd	pluskwiaki różnoskrzydłe
Rodzina	tasznikowate
Podrodzina	Mirinae
Plemię	Stenodemini
Rodzaj	Stenodema
Podrodzaj	Stenodema (Brachystria)
Gatunek	mściel uzbrojony
Synonimy
	Miris calcaratus Fallen, 1807; Brachystria calcaratus (Fallen, 1807);
	Miris calcaratus Fallen, 1807; Brachystria calcaratus (Fallen, 1807);
	Multimedia w Wikimedia Commons

Mściel uzbrojony^[1] (Stenodema calcarata) – gatunek pluskwiaka z podrzędu różnoskrzydłych i rodziny tasznikowatych.

Taksonomia edytuj

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1807 roku przez Carla Fredrika Falléna jako Miris calcaratus. W 1858 roku Franz Xaver Fieber umieścił go w nowym rodzaju Brachystria jako jego gatunek typowy. Później obniżony został on do rangi podrodzaju w obrębie Stenodema^[2].

Morfologia edytuj

Pluskwiak o wydłużonym ciele barwy zielonej lub słomkowej^[3]. Samce osiągają od 6,7 do 7,4 mm, a samice od 6,9 do 7,9 mm długości ciała. Nie krótszą niż szeroką głowę cechuje podłużne wcięcie pośrodku ciemienia, przylegające do obrączki apikalnej oczy i półtora raza dłuższy od szerokości przedplecza drugi człon czułków^[4]. Powierzchnia przedplecza jest grubo i gęsto punktowana^[3]. Punktowanie obecne jest również na tarczce. Półpokrywy mają zakrywkę z dwoma dobrze widocznymi komórkami w użyłkowaniu. Odnóża mają stopy o pierwszym członie nieco krótszym niż dwa następne razem wzięte^[4]. Tylną parę odnóży cechuje obecność dwóch ostróg na udach^[3], z których pierwsza ma postać dużego, mniej lub bardziej zakrzywionego zęba, a druga małego ząbka lub bulwy^[4]. U larw ostatniego stadium obecna jest tylko jedna ostroga na tylnym udzie^[3].

Ekologia i występowanie edytuj

Tasznikowaty ten jest fitofagiem, żerującym na różnych trawach^[3]. Pożywia się głównie na kwiatostanach, gdzie przekłuwa zalążnie i niedojrzałe owoce, często prowadząc do zniszczenia bielmo^[5]. Na siedliskach suchych jest częściej spotykany niż mściel natrawny^[3]. Stadium zimującym są owady dorosłe. Zimowiska opuszczają w kwietniu, a dorosłe nowego pokolenia pojawiają się w sierpniu^[3].

Owad znany z niemal wszystkich krajów Europy^[6]. W Polsce występuje w całym kraju^[7].

Zielonkawe imago
Ciemnosłomkowe imago
Larwa

Przypisy edytuj

↑ Stenodema calcarata – Mściel uzbrojony. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2022-05-17].
↑ Ewa Mróz. Anatomical and molecular studies of Stenodema Laporte genus (Heteroptera: Miridae). „Genus”. Suppl. 2007, s. 1-5, 2007.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Tristan Bantock, Joseph Botting: Stenodema calcarata. [w:] British Bugs. An online identification guide to UK Hemiptera [on-line]. [dostęp 2019-07-14].
↑ ^a ^b ^c Grzegorz Gierlasiński: Stenodema calcarata. [w:] Pluskwiaki różnoskrzydłe (Hemiptera: Heteroptera) Polski [on-line]. [dostęp 2019-07-14].
↑ Alfred George Wheeler: Biology of the Plant Bugs (Hemiptera: Miridae): Pests, Predators, Opportunists. Ithaca, London: Comstock Publishing, Cornell University Press, s. 195.
↑ Stenodema (Brachystira) calcarata (Fallen, 1807). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2019-07-14].
↑ Grzegorz Gierlasiński: Stenodema calcarata – rozmieszczenie. [w:] Pluskwiaki różnoskrzydłe (Hemiptera: Heteroptera) Polski [on-line]. [dostęp 2019-07-14].

[insektarium-1] Stenodema calcarata – Mściel uzbrojony. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2022-05-17].

[Mróz-2] Ewa Mróz. Anatomical and molecular studies of Stenodema Laporte genus (Heteroptera: Miridae). „Genus”. Suppl. 2007, s. 1-5, 2007.

[bb-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Tristan Bantock, Joseph Botting: Stenodema calcarata. [w:] British Bugs. An online identification guide to UK Hemiptera [on-line]. [dostęp 2019-07-14].

[Gierlasiński-4] Grzegorz Gierlasiński: Stenodema calcarata. [w:] Pluskwiaki różnoskrzydłe (Hemiptera: Heteroptera) Polski [on-line]. [dostęp 2019-07-14].

[Wheeler-5] Alfred George Wheeler: Biology of the Plant Bugs (Hemiptera: Miridae): Pests, Predators, Opportunists. Ithaca, London: Comstock Publishing, Cornell University Press, s. 195.

[fe-6] Stenodema (Brachystira) calcarata (Fallen, 1807). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2019-07-14].

[Gierlasiński2-7] Grzegorz Gierlasiński: Stenodema calcarata – rozmieszczenie. [w:] Pluskwiaki różnoskrzydłe (Hemiptera: Heteroptera) Polski [on-line]. [dostęp 2019-07-14].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]