Stożkówka omącznotrzonowa

Stożkówka omącznotrzonowa (Conocybe rickeniana P.D. Orton) – gatunek grzybów z rodziny gnojankowatych (Bolbitiaceae)[1].

Stożkówka omącznotrzonowa
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

gnojankowate

Rodzaj

stożkówka

Gatunek

stożkówka omącznotrzonowa

Nazwa systematyczna
Conocybe rickeniana P.D. Orton
Trans. Br. mycol. Soc. 43(2): 195 (1960)

Systematyka i nazewnictwo edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Conocybe, Bolbitiaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Synonimy[2]:

  • Agaricus teneroides Peck 1878
  • Conocybe spicula f. sordida Kühner 1935
  • Galera teneroides (Peck) Sacc. 1887
  • Galera teneroides var. naucorioides Rick 1930
  • Galera teneroides (Peck) Sacc. 1887 var. teneroides
  • Galerula teneroides (Peck) Murrill 1917

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3].

Morfologia edytuj

Kapelusz

Średnica 1–3(4) cm. Kształt wypukły, półwypukły, dzwonkowaty lub stożkowaty, nigdy całkowicie wyprostowany. Powierzchnia gładka, błyszcząca, o barwie ochrowej, brązowej do ciemnobrązowej, nigdy złocistożółta. Wierzchołek ciemniejszy. Kapelusz prążkowany z prześwitującymi blaszkami, zwłaszcza podczas wilgotnej pogody[4][5].

Blaszki

Przyrośnięte, brzuchate, średnio gęste, początkowo jasnoochrowe, potem ochrowe i rdzawe. Liczba blaszek 16–20, pomiędzy nimi 1–3 międzyblaszki. Ostrza dość równe, za młodu kłaczkowate[6].

Trzon

Wysokość 25–98 mm, średnica 0,5–2 mm[6], cylindryczny, kruchy, włóknisty, jasnobrązowy, ciemniejszy ku podstawie, biało oprószony[4][5].

Cechy mikroskopowe

Komórki skórki kapelusza maczugowate 29,5–44,5 × 11,5 –20 μm, z brązowawym zabarwieniem. Pileocystydy 28–49 × 8,5 –16 μm, średnio 36 × 12 μm z szyjką o rozmiarach średnio 7 × 2,5 μm, brązowawe, ze sprzążką u podstawy. Baryłkowate cheilocystydy 20,57–31,75 × 9,66 –13,75 μm, średnio 26,5 × 11,71 μm z szyjką o rozmiarach średnio 2,6 × 2,2 μm. Pleurocystyd brak. Trama zbudowana z walcowatych strzępek o średnicy 2,5–5 μm ze sprzążkami na przegrodach. Podstawki 20–27 × 8,5 –10 μm, wrzecionowate, 4-zarodnikowe, bez sprzążek bazalnych. Brak bazydioli. Zarodniki 7,11–10,56 × 4,58 –5,7 μm, średnio 8,7 × 5,1 μm, o ścianie grubości do 1,2 μm. Pory rostkowe o średnicy do 1,8 μm,środkowe, nieznacznie wystające[5].

Występowanie i siedlisko edytuj

Znane jest występowanie stożkówki cienkotrzonowej w Ameryce Północnej, Europie i w Nowej Zelandii[7]. Na terenie Polski w piśmiennictwie naukowym liczne stanowiska[3].

W Polsce występuje na pastwiskach, łąkach, ogrodach, polach uprawnych, przy drogach, rzadziej w lasach iglastych i liściastych i na obrzeżach lasów pod jodłami. Rośnie na ziemi, wśród traw i mchów. W Puszczy Białowieskiej notowana na odchodach żubrów[3].

Znaczenie edytuj

Saprotrof. Wśród stożkówek nie ma grzybów jadalnych, niektóre są trujące. Prawdopodobnie również stożkówka omącznotrzonowa jest grzybem trującym[4].

Linki zewnętrzne edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Index Fungorum. [dostęp 2017-11-20]. (ang.).
  2. Species Fungorum. [dostęp 2017-12-20]. (ang.).
  3. a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c Gerieftes Samthäubchen, Flockenstieliges Samthäubchen, Rostgoldenes Samthäubchen, Orangebraunes Samthäubchen. [dostęp 2017-12-19].
  5. a b c Conocybe rickeniana. [dostęp 2017-12-20].
  6. a b P,D. Orton. Conocybe rickeniana sp.nv.. [dostęp 2017-12-20].
  7. Discover Life Maps. [dostęp 2017-12-15].