Stoa Attalosa – zrekonstruowany współcześnie starożytny portyk, znajdujący się na ateńskiej Agorze.

Stoa Attalosa
Ilustracja
Stoa Attalosa. Na pierwszym planie cerkiew świętych Apostołów
Państwo

 Grecja

Miejscowość

Ateny

Typ budynku

stoa

Ukończenie budowy

połowa II wieku p.n.e.

Zniszczono

267

Odbudowano

1953–1956

Położenie na mapie Aten
Mapa konturowa Aten, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Stoa Attalosa”
Położenie na mapie Grecji
Mapa konturowa Grecji, w centrum znajduje się punkt z opisem „Stoa Attalosa”
Ziemia37°58′30″N 23°43′27″E/37,975000 23,724167
Perystaza stoi Attalosa

Usytuowany po wschodniej stronie Agory budynek został wzniesiony za panowania króla Pergamonu Attalosa II (159–138 p.n.e.)[1][2]. Dwukondygnacyjna budowla ma 116,50 m długości, 20,05 m szerokości i wysokość 13 m[1]. Jej ściany wykonano z granitu, schody i drzwi z marmuru hemetyckiego, zaś kolumny z marmuru pentelickiego[1]. Na obydwu kondygnacjach znajduje się podwójna kolumnada licząca 44 kolumny[2]. Na parterze zewnętrzne kolumny utrzymane są w porządku doryckim, wewnętrzne w jońskim, natomiast na piętrze zewnętrzne w jońskim, wewnętrzne zaś w pergamońskim[1]. Za kolumnadą znajdowały się pomieszczenia sklepowe, po 21 na każdym piętrze[1][2].

Budowla została zniszczona podczas najazdu Herulów w 267 roku, zachowaną ścianę włączono pod koniec starożytności w obręb fortyfikacji miejskich[1][2]. Ruiny portyku zostały odsłonięte podczas prac wykopaliskowych przeprowadzonych w latach 1859–1862 i 1898–1902 przez Greckie Towarzystwo Archeologiczne oraz w latach 1931–1953 przez American School of Classical Studies at Athens[1]. W latach 1953–1956 dokonano rekonstrukcji budynku, sfinansowanej przez Johna D. Rockefellera Jr. oraz z datków sponsorów amerykańskich. W odbudowanej stoi mieści się obecnie Muzeum Agory[2].

W kwietniu 2003 roku w budynku odbyła się ceremonia podpisania traktatu ateńskiego[3].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g Encyclopedia of the History of Classical Archaeology. edited by Nancy Thomson de Grummond. London: Routledge, 1996, s. 1055–1056. ISBN 1-884964-80-X.
  2. a b c d e Janina K. Darling: Architecture of Greece. Westport: Greenwood Press, 2004, s. 162–164. ISBN 0-313-32152-3.
  3. Wilfried Loth: Building Europe: A History of European Unification. Oldenbourg: De Gruyter, 2015, s. 375. ISBN 978-3-11-042777-6.