Strobilanthes

rodzaj roślin

Strobilanthesrodzaj roślin należących do rodziny akantowatych (Acanthaceae). Obejmuje w zależności od ujęcia ok. 250[4] do ponad 400[5] gatunków (współcześnie zalicza się tu szereg dawniej wyodrębnianych rodzajów takich jak: Aechmanthera, Hemigraphis, Stenosiphonium[5]). Występują one w strefie tropikalnej i subtropikalnej z centrum zróżnicowania w Azji Południowo-Wschodniej, na obszarze od Indii (60 gatunków rośnie tylko w południowej części tego kraju) po Japonię i Jawę[4]. W Chinach występuje 128 gatunków[5]. Rośliny te rosną najczęściej na dnie lasów, gdzie rozwijają zwykle jesienią swoje efektowne kwiaty. Spotykane także w formacjach zaroślowych i trawiastych[4][5]. Wiele gatunków jest uprawianych jako rośliny ozdobne, zwłaszcza jako okrywowe (przedstawiciele dawniej wyróżnianego rodzaju Hemigraphis), wykorzystywane są jako rośliny lecznicze i dostarczające barwników[5].

Strobilanthes
Ilustracja
Strobilanthes lawsonii
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

jasnotowce

Rodzina

akantowate

Rodzaj

Strobilanthes

Nazwa systematyczna
Strobilanthes Blume
Bijdr. 781, 796. Jul-Dec 1826[3]
Typ nomenklatoryczny

S. cernua Blume[3]

Strobilanthes callosa

Morfologia edytuj

 
Strobilanthes reptans
 
Strobilanthes integrifolius
Pokrój
Byliny i półkrzewy zwykle do 2 m wysokości[4], ale np. S. sexennis do 8 m[5].
Liście
Naprzeciwległe, zwykle ząbkowane, czasem srebrzyste z wierzchu[4].
Kwiaty
Zebrane w kłosopodobne kwiatostany szczytowe lub wyrastające w kątach liści. Kwiaty wsparte są wąskimi przysadkami. Kielich tworzony jest przez cztery lub pięć działek, zrośniętych tylko u nasady. Płatki są zrośnięte w długą i wygiętą rurkę zakończoną 5 mniej więcej równymi łatkami. Korona ma barwę fioletową, niebieską, żółtą lub białą. Pręciki dwa lub cztery, z czego dwa wykształcone jako prątniczki. Zalążnia górna, dwukomorowa, z dwoma zalążkami w każdej z komór. Szyjka słupka pojedyncza z asymetrycznie dwudzielnym znamieniem[4].
Owoce
Torebki zwykle z czterema nasionami[4].

Systematyka edytuj

Rodzaj z plemienia Strobilanthinae z podrodziny Acanthoideae w obrębie rodziny akantowatych Acanthaceae[2][5].

Wykaz gatunków

Wykaz według The Plant List obejmuje tylko gatunki o nazwach zweryfikowanych i zaakceptowanych[6]:

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-02-15] (ang.).
  3. a b Strobilanthes. [w:] Index Nominum Genericorum [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-02-15].
  4. a b c d e f g Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 274. ISBN 0-333-74890-5.
  5. a b c d e f g David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 889, DOI10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  6. Strobilanthes. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2019-02-16].