Strzępiak białawy
Strzępiak białawy, strzępiak cienisty (Inocybe umbratica Quél.) – gatunek grzybów należący do rodziny strzępiakowatych (Inocybaceae)[1].
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
strzępiak białawy |
| Nazwa systematyczna | |
| Inocybe umbratica Quél. Assoc. Franç. Avancem. Sci., Congr. Rouen 1883 12: 500 (1884) [1883] | |
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Inocybe, Inocybaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
- Inocybe commixta Bres. 1884)
- Inocybe paludinella var. umbratica (Quél.) Gminder 2010
- Inocybe umbratica f. aurantiaca Takah. Kobay. 2002
Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 roku[3]. Andrzej Nespiak w 1990 roku opisał go pod nazwą strzępiak cienisty[4].
Morfologia
edytujŚrednica do 2,5 cm, początkowo stożkowaty, potem rozpostarty z wyraźnym, tępym garbkiem. Brzeg początkowo podgięty, potem wyprostowujący się i promieniście pękający. Powierzchnia początkowo biaława, potem szarobeżowa z żółtawym odcieniem, jedwabista, pokryta delikatnymi włókienkami, lepiej widocznymi przy brzegu[4].
Zatokowato wycięte, początkowo jasnobeżowe, potem ciemniejsze, z oliwkowym odcieniem. Ostrza silnie, białawo orzęsione[4].
Wysokość 3–5 cm, grubość 0,3–0,4 cm, walcowaty, u podstawy nieco zgrubiały i białawy od grzybni. Powierzchnia biała i oszroniona[4].
Biały, w trzonie włóknisty. Zapach ziemisty[4].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki 6–9 × 5–6,5 µm. Podstawki 82–33 × 8 µm. Cheilocystydy, pleurocystydy i kaulocystydy 35–50 × 10–16 µm, o ścianie grubości do 5 µm i nieco żółtawej[4].
Występowanie
edytujZnane jest występowanie strzępiaka białego w Ameryce Północnej, Europie, Korei i Japonii[5]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano 3 stanowiska[3]. Aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Jest w nim zaliczony do listy grzybów zagrożonych i wartych objęcia ochroną[6].
Grzyb mikoryzowy. Występuje na ziemi w lasach iglastych i liściastych. Znajdywano go pod jodłami, bukami, sosnami i świerkami[3].
Gatunki podobne
edytujPodobny jest strzępiak bagienny (Inocybe paludinella). Odróżnia się od niego tylko niewiele kształtem kapelusza i barwą. Być może należy je połączyć w jeden gatunek[4].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Index Fungorum [online] [dostęp 2020-04-02] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2020-04-02] (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1
- ↑ a b c d e f g Andrzej Nespiak, Grzyby. Tom XIX. Strzępiak (Inocybe), Warszawa – Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Marie Curie Skłodowskiej, 1990, ISBN 83-01-08749-8
- ↑ Discover Life [online] [dostęp 2020-04-02] (ang.).
- ↑ Występowanie strzępiaka białawego w Polsce [online] [dostęp 2020-04-02] (ang.).