Synagoga w Brzezinach

synagoga w województwie łódzkim

Synagoga w Brzezinach – nieistniejąca synagoga znajdująca się w Brzezinach przy ulicy Berka Joselewicza, dawnej Żydowskiej. Była uważana za jedną z najpiękniejszych synagog środkowej Polski.

Synagoga w Brzezinach
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Brzeziny

Budulec

murowana

Architekt

Ignacy Markiewicz

Data budowy

1893

Data likwidacji

9 listopada 1939

Data zburzenia

1940

Położenie na mapie Brzezin
Mapa konturowa Brzezin, w centrum znajduje się punkt z opisem „Synagoga w Brzezinach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Synagoga w Brzezinach”
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Synagoga w Brzezinach”
Położenie na mapie powiatu brzezińskiego
Mapa konturowa powiatu brzezińskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Synagoga w Brzezinach”
51,8007°N 19,7517°E/51,800700 19,751700

Historia

edytuj

Komitet budowy synagogi powstał w 1885 roku i zakładał jej budowę na miejscu starszej bożnicy. W 1893 roku zakończono budowę synagogi, której projekt wykonał łódzki architekt Ignacy Markiewicz.

W synagodze znajdowało się 10 dużych zwojów Tory i 300 płatnych miejsc siedzących. W bożnicy działał chór składający się z 30 chłopców oraz kilku dorosłych mężczyzn.

Podczas II wojny światowej, w 9 listopada 1939 roku Niemcy podpalili synagogę, oskarżając o ten czyn rabina Zelmona Borensztajna. W 1940 roku zniszczona synagoga została z czterech rogów podminowana i wysadzona w powietrze. Po zakończeniu wojny, w 1954 roku zwał gruzu po synagodze został usunięty, a plac po niej, decyzją władz miejskich został zamieniony na zieleniec. Obecnie w miejscu synagogi znajduje się skład budowlany.

Do dnia dzisiejszego przetrwały kawałki trzech małych zwojów Tory oraz połowa jednego dużego zwoju, które przechowywane są w Muzeum Regionalnym w Brzezinach.

Architektura

edytuj

Murowany i orientowany budynek synagogi wzniesiono na planie kwadratu, w stylu neoromańsko-mauretańskim. Wejście znajdowało się od strony północnej. Główna sala modlitewna była podzielona na trzy nawy, na wschodniej ścianie znajdował się bogato zdobiony Aron ha-kodesz.

Większość detali była w stylu neoromańskim, jednak narożniki ozdobione były wieżyczkami z mauretańskimi kopułkami na szczytach.

Linki zewnętrzne

edytuj