Wikipedia

Szkoła Podstawowa im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Werbkowicach

Szkoła Podstawowa im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Werbkowicach – szkoła podstawowa znajdująca się przy ulicy Jana Pawła II 17 w Werbkowicach.

Szkoła Podstawowa im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Werbkowicach
podstawowa
Ilustracja
Elewacja frontowa (2014)
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Miejscowość

Werbkowice

Adres

ul. Jana Pawła II 17
22-550 Werbkowice

Data założenia

listopad 1918

Patron

Józef Piłsudski

Liczba uczniów

291 (2018[1])

Liczba nauczycieli

34[2]

Dyrektor

Szczepan Adam Jabłoński[3]

Wicedyrektorzy

Robert Harpeniuk[2]

Położenie na mapie gminy Werbkowice
Mapa konturowa gminy Werbkowice, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Szkoła Podstawowa im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Werbkowicach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko prawej krawiędzi nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Szkoła Podstawowa im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Werbkowicach”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Szkoła Podstawowa im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Werbkowicach”
Położenie na mapie powiatu hrubieszowskiego
Mapa konturowa powiatu hrubieszowskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Szkoła Podstawowa im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Werbkowicach”
Ziemia50°45′04″N 23°46′01″E/50,751111 23,766944
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Historia edytuj

Początki szkoły edytuj

 
Pierwszy budynek szkolny (2014)

Prawdopodobnie w 1881 roku prawosławny pop zorganizował małą szkółkę dla dzieci. Nauka odbywała się w języku rosyjskim, a na lekcjach potępiano wszystko, co polskie. Po wybuchu I wojny światowej ludność miejscowości wyjechała w głąb Rosji[4]. W listopadzie 1918 roku, po odzyskaniu niepodległości przez Polskę, w Werbkowicach utworzono pierwszą polską szkołę, w której naukę rozpoczęła niewielka liczba uczniów. Ze względu na sytuację polityczną kraju i wojnę polsko-bolszewicką, nauka bardzo często zostawała przerywana. W 1919 roku ze Stanisławowa do Werbkowic przybyła młoda nauczycielka Zofia Geissler, która zaczęła organizować szkołę[4].

1 września 1919 roku rozpoczął się pierwszy rok szkolny w polskiej szkole, a na lekcje uczęszczało około 50 dzieci. Od 1921 roku w szkole przybywało uczniów, a dwuizbowy budynek okazał się za mały, dlatego wynajęto izbę lekcyjną naprzeciw szkoły[4]. W roku szkolnym 1921-1922 w szkole powszechnej w Werbkowicach było ponad 100 uczniów, a cztery lata później ponad 300. Zatrudnionych było 5 nauczycielek, które prowadziły zajęcia w 4 izbach[4][5].

Lata 1926–1947 edytuj

 
Drugi budynek szkolny (2014)

Trudne warunki i rosnąca liczba uczniów wpłynęły na podjęcie decyzji o budowie nowego gmachu szkoły. W latach 1926–1928 zbudowano nową szkołę, a w pierwszych dniach listopada 1928 roku odbyła się uroczystość otwarcia nowego budynku, którego dokonał ks. Kazimierz Czekański. Szkole nadano imię Marszałka Józefa Piłsudskiego[6]. W latach 1930–1939 do szkoły uczęszczało około 350 uczniów rocznie, a nauczało 8 nauczycieli[7]. W październiku 1939 roku Niemcy zajęli budynek szkoły, a sprzęt wyrzucono na podwórze[6]. Polacy zostali przeniesieni do Terebińca, do pałacyku Podhoreckich, a do ich użytku oddano 3 pomieszczenia[7]. W czasie wakacji 1940 roku główny budynek szkoły zamieniony został na magazyn zwożonego w ramach kontyngentu zboża oraz posterunek policji[5][6].

Po napaści UPA zimą 1943 roku, działalność szkoły została zawieszona. Do pałacu wdarli się Ukraińcy, zabitych zostało 18 osób, a kilka było rannych. Po tym wydarzeniu wieś opustoszała, Polacy zaczęli uciekać do Zamościa i Hrubieszowa[8]. Główny gmach szkoły zajmowali Ukraińcy oraz sporadycznie Niemcy. Jedna sala została przeznaczona do użytku szkoły ukraińskiej, a dotychczasowy pokój nauczycielski stał się mieszkaniem jednej z nauczycielek[6][7]. Akta i sprzęt zostały spalone w lipcu 1944 roku. Ocalało jedynie kilka książek, zabranych przez Zofię Geissler[8].

Późną jesienią 1944 roku organizacją szkoły zajmował się Edward Siwek. Do użytku szkolnego przeznaczona została jedna izba, a zapisanych było 45 uczniów. Budynek po wojnie był bardzo zniszczony[5]. Pod ciężarem zboża wygięły się sufity, popękały tynki, dach był podziurawiony od pocisków. W czasie wakacji 1945 przygotowane zostały jeszcze dwie izby. Od 1 września do szkoły uczęszczało 230 dzieci, a w październiku ponad 300[8]. W połowie września szkołę opuścił dotychczasowy kierownik, Edward Siwek, a nowym został Franciszek Lipko[8]. Szkoła wówczas dysponowała 30 ławkami i 3 tablicami, brak było zeszytów oraz podręczników. Nauka odbywała się od 8 do 16 na 3 zmiany[9].

W wakacje 1946 roku przeprowadzono remont dachu, wymieniono okna, przygotowano 6 sal lekcyjnych. Rok szkolny 1946/1947 rozpoczęło 5 nauczycieli i ponad 350 uczniów[5]. Zorganizowano 8 kompletów nauczania. Pod koniec września liczba uczniów przekroczyła 400. Zaprzestano wtedy przyjmowania kolejnych, ze względu na to, że budynek szkolny nie był w stanie już ich zmieścić[10]. 6 grudnia 1946 roku odbyła się pierwsza uroczystość szkolna[9].

W protokole z posiedzenia rady pedagogicznej z 20 grudnia 1947 roku zapisano[11]:

Zadaniem nowej szkoły polskiej jest wychowanie człowieka pełnowartościowego, demokraty, umiejącego czcić prawa, które mu są dane z tytułu obywatelstwa polskiego, wyrobić w nim poczucie obowiązkowości w stosunku do państwa i społeczeństwa, a także poczucia godności człowieka i umiejętności harmonijnego współżycia.

Okres PRL edytuj

W latach 1947-1950 obowiązującym językiem obcym był język francuski, natomiast od 1950 był to język rosyjski. Od 1955 do stycznia 1957 nie uczono w szkole religii[12][13][14]. W 1958 roku dekretem Ministra Oświaty usunięto ze szkół krzyże[a][15]. Zmiany polityczne w Polsce po II wojnie światowej spowodowały, że szkoła utraciła imię Marszałka Józefa Piłsudskiego[6]. Od 1947 roku funkcjonowała jako Publiczna Szkoła Powszechna w Werbkowicach[16].

Do 1960 roku do szkoły uczęszczało 6614 uczniów, a ukończyło ją 647 uczniów[17]. W 1961 roku podjęto starania o budowę nowego budynku szkoły. Kuratorium lubelskie nie zgodziło się, a Warszawa w ogóle nie odpowiedziała[5]. Został również wysłany list do Władysława Gomułki z prośbą o nową szkołę. Fragment listu[18]:

Nasza Gromadzka rada narodowa pierwsza w powiecie w 100% wykonała zbiórkę na Społeczny Fundusz Budowy Szkół 1000-lecia za rok 1961. Tym samym wykonaliśmy zobowiązanie 1-majowe. Nadmieniamy, że od kilku lat GRN w Werbkowicach przoduje na tym odcinku w powiecie. Jednocześnie prosimy gorąco o nową szkołę, która jest nam niezbędna, by móc w pełni realizować wytyczne naszej Partii.

W styczniu 1966 kierownikiem szkoły został Stanisław Barczuk[19]. Do szkoły uczęszczało 557 dzieci, a gdy wprowadzono klasy ósme – ponad 600. W roku szkolnym 1967-1968 w 20 oddziałach (klasach) uczyło się 637 uczniów[5][6]. Do dyspozycji uczniów oraz nauczycieli dostępnych było 8 izb w budynku głównym oraz 2 w budynku pomocniczym. Zorganizowana została sala do zajęć praktyczno-technicznych oraz dwie pracownie - biologiczna i fizyczna. Lekcje wychowania fizycznego odbywały się na korytarzach, a latem na boisku szkolnym[20]. Od września 1973 rok szkolny dzielił się na dwa okresy, a nie jak dotychczas na cztery[21]. Rok 1975 przyniósł kolejne zmiany w szkolnictwie. Jedną z idei lat 70. była "duża szkoła", czyli taka, która przyjmowała nawet ponad tysiąc uczniów. Aby podnieść poziom pracy, w związku z reformą utworzono zbiorczą szkołę gminną i rozpoczęto dowożenie dzieci z okolicznych wiosek[5][6][22]. Przestronny niegdyś budynek zaczął pękać w szwach, dlatego zaczęto starać się o wydanie pozwolenia na budowę nowej szkoły[6].

Lata od 1989 edytuj

 
Obecny budynek szkolny (2014)

Prace nad przywróceniem szkole imienia zaczęto na początku roku szkolnego 1988/1989[23]. Władze gminne przychyliły się do wniosku Rady Pedagogicznej, aby patronem ponownie ogłosić Piłsudskiego, jednak sprawa została odroczona aż do momentu oddania nowego budynku szkoły[24].

Dopiero w 1990 roku rozpoczęto prace przy budowie gmachu szkolnego[5]. Pod koniec września 1991 roku dyrektor Lucyna Nowosad poinformowała, że budowa musi zostać wstrzymana ze względu na brak funduszy[25]. Dopiero w roku szkolnym 1993-1994 na nowo podjęto temat budowy nowego gmachu[26]. W 1995 roku uczniowie klas ósmych pracowali przy zbiorach marchwii, tym samym zarabiali na nową szkołę, której gmach już był zbudowany, lecz nie był wyposażony[27].

15 stycznia 1996 młodzież przeprowadziła się do jednej części budynku[28]. Po 3 latach oddano do użytku drugi segment, ale przeznaczono go dla tworzącego się gimnazjum[5]. 30 kwietnia 2000 odbyło się wmurowanie kamienia węgielnego pod budowę hali sportowej, która miała otrzymać imię Bronisława Malinowskiego[29].

12 maja 2000 szkoła otrzymała ponownie swoje imię[6].

W dniach 21-22 września 2018 odbyły się obchody 100-lecia szkoły. Uroczystości rozpoczęły się odsłonięciem tablicy pamiątkowej, a po południu odbył się koncert Tomasza Momota i Natalii Wilk[6].

Na mocy zarządzenia wójta gminy z dnia 5 sierpnia 2021 roku utworzony został Zespół Szkolno-Przedszkolny w Werbkowicach, w skład którego wchodzą Szkoła Podstawowa im. Marszałka Józefa Piłsudskiego oraz Przedszkole Samorządowe „Bajka”[30]. Anna Woś oraz Anna Kolenda zostały odwołane ze stanowisk dyrektorskich obu placówek[31][32]. Na stanowisko dyrektora Zespołu Szkolno-Przedszkolnego została mianowana Małgorzata Majewska-Tkaczuk[33]. 10 lutego 2022 dyrektorem został Szczepan Adam Jabłoński[3], a jego zastępcą Robert Harpeniuk[2].

Kierownicy i dyrektorzy szkoły edytuj

Kierownicy edytuj

  • 1919–1944 – Zofia Geissler
  • 1944–1945 – Edward Siwek
  • 1945–1955 – Franciszek Lipko
  • 1955–1959 – Aleksy Kulawczyk
  • 1959–1964 – Włodzimierz Iwanowicz
  • 1965–1981 – Stanisław Barczuk
  • 1981–1984 – Mieczysław Szafran
  • 1984–1989 – Jan Guźmięga

Dyrektorzy edytuj

  • 1989–1992 – Lucyna Nowosad
  • 1992–1993 – Alfreda Szpak
  • 1993–1995 – Eugeniusz Kaczan
  • 1995–1997 – Marek Mazur
  • 1998–2000 – Alicja Kusiak
  • 2001–2009 – Beata Kusier
  • 2009–2016 – Maria Kaliszczuk
  • 2016–2018 – Marta Pietrusiewicz[34]
  • 2018–2021 – Anna Woś[31]
  • 2021–2022 – Małgorzata Majewska-Tkaczuk[b]
  • od 2022 – Szczepan Adam Jabłoński[3]

Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

  1. ↑ Dziennik Urzędowy Ministerstwa Oświaty Nr 9, poz. 123 OKÓLNIK Nr 26 z dnia 4 sierpnia 1958r. (GM. 1-3145/58) w sprawie przestrzegania zasad świeckości szkoły.
  2. ↑ Dyrektor Zespołu Szkolno-Przedszkolnego.

Przypisy edytuj

  1. ↑ Abramiuk i in. 2018 ↓, s. 317.
  2. ↑ a b c Nauczyciele Szkoły Podstawowej w Werbkowicach. sp.werbkowice.pl, 2017-03-22. [dostęp 2023-08-24].
  3. ↑ a b c ZARZĄDZENIE NR 16/2022 WÓJTA GMINY WERBKOWICE z dnia 10 lutego 2022 r. w sprawie powierzenia stanowiska Dyrektora Zespołu Szkolno - Przedszkolnego w Werbkowicach Panu Szczepanowi Adamowi Jabłońskiemu. Biuletyn Informacji Publicznej, 2022-02-10. [dostęp 2023-08-24]. (pol.).
  4. ↑ a b c d Abramiuk i in. 2018 ↓, s. 9.
  5. ↑ a b c d e f g h i Alicja Wróblewska: Szkoła Podstawowa im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w latach 1918–2008. sp.werbkowice.pl, 2017-03-22. [dostęp 2020-06-05].
  6. ↑ a b c d e f g h i j Elżbieta Gałecka-Szwaczkiewicz, Beata Wróbel: Relacja z obchodów 100-lecia Szkoły Podstawowej w Werbkowicach. werbkowice.pl, 2018-09-28. [dostęp 2021-02-18].
  7. ↑ a b c Abramiuk i in. 2018 ↓, s. 10.
  8. ↑ a b c d Abramiuk i in. 2018 ↓, s. 11.
  9. ↑ a b Abramiuk i in. 2018 ↓, s. 12.
  10. ↑ Abramiuk i in. 2018 ↓, s. 14.
  11. ↑ Abramiuk i in. 2018 ↓, s. 24.
  12. ↑ Abramiuk i in. 2018 ↓, s. 37.
  13. ↑ Abramiuk i in. 2018 ↓, s. 41.
  14. ↑ Abramiuk i in. 2018 ↓, s. 52-53.
  15. ↑ Abramiuk i in. 2018 ↓, s. 42.
  16. ↑ Abramiuk i in. 2018 ↓, s. 25.
  17. ↑ Abramiuk i in. 2018 ↓, s. 51-53.
  18. ↑ Abramiuk i in. 2018 ↓, s. 67.
  19. ↑ Abramiuk i in. 2018 ↓, s. 84.
  20. ↑ Abramiuk i in. 2018 ↓, s. 108.
  21. ↑ Abramiuk i in. 2018 ↓, s. 129.
  22. ↑ Abramiuk i in. 2018 ↓, s. 159.
  23. ↑ Abramiuk i in. 2018 ↓, s. 191.
  24. ↑ Abramiuk i in. 2018 ↓, s. 198-200.
  25. ↑ Abramiuk i in. 2018 ↓, s. 200.
  26. ↑ Abramiuk i in. 2018 ↓, s. 204.
  27. ↑ Abramiuk i in. 2018 ↓, s. 210.
  28. ↑ Abramiuk i in. 2018 ↓, s. 211.
  29. ↑ Abramiuk i in. 2018 ↓, s. 239.
  30. ↑ UCHWAŁA NR XXX/183/2021 RADY GMINY WERBKOWICE z dnia 5 sierpnia 2021 r. w sprawie utworzenia Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Werbkowicach. Biuletyn Informacji Publicznej, 2021-08-05. [dostęp 2021-08-25]. (pol.).
  31. ↑ a b ZARZĄDZENIE NR 63/2021 WÓJTA GMINY WERBKOWICE z dnia 25 sierpnia 2021 r. w sprawie odwołania Dyrektora Szkoły Podstawowej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Werbkowicach z zajmowanego stanowiska. Biuletyn Informacji Publicznej, 2021-08-25. [dostęp 2021-08-25]. (pol.).
  32. ↑ ZARZĄDZENIE NR 64/2021 WÓJTA GMINY WERBKOWICE z dnia 25 sierpnia 2021 r. w sprawie odwołania Dyrektora Przedszkola Samorządowego „Bajka” w Werbkowicach z zajmowanego stanowiska. Biuletyn Informacji Publicznej, 2021-08-25. [dostęp 2021-08-25]. (pol.).
  33. ↑ ZARZĄDZENIE NR 65/2021 WÓJTA GMINY WERBKOWICE z dnia 25 sierpnia 2021 r. w sprawie powierzenia stanowiska Dyrektora Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Werbkowicach Pani Małgorzacie Marii Majewskiej-Tkaczuk. Biuletyn Informacji Publicznej, 2021-08-25. [dostęp 2021-08-25]. (pol.).
  34. ↑ Abramiuk i in. 2018 ↓, s. 326.

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szkoła_Podstawowa_im._Marszałka_Józefa_Piłsudskiego_w_Werbkowicach&oldid=71114792”