Szwenkfeldyści
Schwenkfeldyści (lub z niem. Schwenkfelderzy) – wyznawcy doktryny religijnej Kaspara Schwenkfelda (1489–1561).
Klasyfikacja systematyczna wyznania | |||||||||
Chrześcijaństwo └ luteranizm, anabaptyzm | |||||||||
Zasięg geograficzny | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
|
Schwenkfeld nigdy nie zamierzał tworzyć odrębnego Kościoła, był przeciwny podziałom między chrześcijanami. Jednak prześladowania wyznawców jego doktryny spowodowały powstanie odrębnej organizacji religijnej. Jej zaczątkiem była niewielka grupa zwolenników Schwenkfelda w jego rodzinnym majątku ziemskim w Osieku w księstwie legnickim, która powstała w latach 20. XVI w. Zwolennicy Schwenkfelda z południowych Niemiec zniknęli w XVIII w. w wyniku prześladowań[potrzebny przypis].
W 1700 na Dolnym Śląsku i hrabstwie kłodzkim było około 1200–1500 schwenkfeldystów, m.in. w miejscowościach: Twardocice, Proboszczów, Czaple, Rochów i Bielanka, koło Złotoryi. Wielu uciekło przed prześladowaniami katolickich Habsburgów. Pozostałą grupę 500 osób jezuici podczas „misji” przymusowego nawracania w 1725 zmusili do przesiedlenia się do Herrnhut (ostatni szwenkfeldysta na Śląsku zmarł w 1826 w Twardocicach). Stamtąd w latach 1731–1737 szwenkfeldyści wyjechali do Pensylwanii (obecnie w USA). W 1782 utworzono tam Towarzystwo Schwenkfeldystów, od 1909 nazwane Kościołem schwenkfeldystycznym (Schwenkfelder Church). Obecnie ma on 6 kościołów i około 3000 wyznawców (w Filadelfii i okolicach)[potrzebny przypis].
Doktryna
edytujTeologia szwenkfeldystów[a] zawiera elementy pietyzmu, anabaptyzmu i monofizytyzmu:
- Jezus Chrystus jest Bogiem (Boską Istotą), w którym natura ludzka została stopniowo zastąpiona całkowicie przez naturę boską. Jego ciało utraciło cechy materialne, stając się ciałem duchowym.
- Podczas eucharystii nie ma transsubstancjacji – ciało i krew Jezusa są obecne tylko duchowo.
- Istnieje dualizm – ścisły rozdział ducha i materii; dlatego widzialny Kościół nie ma żadnego znaczenia, istnieje tylko Kościół duchowy.
- Chrześcijanin powinien przeżywać związek z Bogiem jako doświadczenie duchowe i indywidualne oraz dawać temu świadectwo.
- Chrzest jest ważny tylko dla dorosłych, którzy przyjmują go z wiarą i świadomością. Chrzest dzieci nie ma znaczenia.
Uwagi
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Douglas Swannie: Schwenckfeld von Ossig, Caspar (1489–1561) e schwenckfeldiani. [w:] Dizionario di eresie, eretici, dissidenti religiosi, confessioni cristiane non cattoliche, nuovi movimenti religiosi di ispirazione cristiana [on-line]. 2004-08-21. [dostęp 2022-09-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-26)]. (wł.).
Linki zewnętrzne
edytuj- O szwenkfeldystach. slonsk.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-07-03)].