Tasiemiec szczurzy
Tasiemiec szczurzy (Hymenolepis diminuta) – gatunek tasiemca (Cestoda) z rzędu Cyclophyllidea. Pasożyt wewnętrzny jelita cienkiego szczurów oraz myszy, jeden z dwóch gatunków (obok tasiemca karłowatego) wywołujących chorobę zwaną hymenolepiozą (łac. hymenolepiosis). Jest gatunkiem kosmopolitycznym.
Hymenolepis diminuta | |
(Rudolphi, 1819) | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
(bez rangi) | pierwouste |
Nadtyp | |
Typ | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
tasiemiec szczurzy |
Człowiek może być jego żywicielem przypadkowym. Do 2011 r. odnotowano około na całym świecie łącznie około 300 przypadków (większość u dzieci w wieku poniżej 3 lat). W Polsce pojedyncze przypadki zostały zarejestrowane w 1994 i 1997 roku.
Morfologia edytuj
Dojrzały osobnik ma 10–60 cm długości i 3–5 mm szerokości. Jego taśma (strobila) składa się z 800–1000 proglotydów (członów). Jego główka (scolex) ma 4 przyssawki oraz szczątkowy, nieuzbrojony ryjek (tj. bez haczyków). Proglotydy hermafrodytyczne mają 0,8 × 2,5 mm. Proglotydy maciczne wypełnia natomiast macica zawierająca jaja o wymiarach 58–86 μm, bez polarnych filamentów wewnętrznej otoczki.
Cykl życiowy edytuj
Żywicielami pośrednimi tasiemca szczurzego mogą być: pchła szczurza i północna pchła szczurza, pchła mysia, mącznik młynarek, a także niektóre trojszyki (ulec, gryzący i większy), karaluchy, chrząszcze, motyle oraz wije. W ich organizmach rozwija się cysticerkoid, który jest formą inwazyjną dla żywiciela ostatecznego.
Żywiciel ostateczny zaraża się drogą pokarmową, poprzez celowe bądź przypadkowe spożycie zakażonego owada. Następnie w jego jelicie cienkim tasiemiec osiąga pełną dojrzałość w ciągu 18–20 dni.
Bibliografia edytuj
- Antoni Deryło (red.), Parazytologia i akaroentomologia medyczna, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011, s. 234, ISBN 978-83-01-13804-2 .