Tekst zachodni

Tekst zachodni – jedna z czterech podstawowych rodzin typów tekstu Nowego Testamentu. Nazwę tę po raz pierwszy wprowadził Johann Salomo Semler (1725–1791).

Cechy charakterystyczne tekstu zachodniego edytuj

Jedną z jego najbardziej charakterystycznych cech, jest tendencja do parafrazowania lekcji trudniejszych, obfituje w dodatki mówiące o rzeczach nieprawdopodobnych. Tendencja do harmonizacji tekstu Ewangelii (nie tak często jak tekst bizantyjski). Reprezentuje ludowy, wczesnochrześcijański tekst Nowego Testamentu.

Świadkowie tekstu zachodniego edytuj

Najznakomitszym reprezentantem tekstu zachodniego jest Kodeks Bezy.

Najważniejszymi rękopisami przekazującymi tekst zachodni są:

Symbol	Nazwa	Wiek	Zawiera
p⁴⁸	–	III	fragment Dz 23
p⁶⁹	Oxyrhynchus XXIV	III	fragment Łk 22
p³⁸	Papirus Michigan	ok. 300	fragment Dziejów
0171		IV	fragmenty Mt i Łk
(01) ﬡ	{Kodeks Synajski}	IV	J 1, 1 – 8, 38
D^ea (05)	Kodeks Bezy	ok. 400	Ewangelie i Dzieje
W (032)	Kodeks Waszyngtoński	V	Mk 1, 1 – 5, 30
D^p (06)	Kodeks z Clermont	VI	Dzieje i Listy
F (010)	Kodeks Augiański	IX	Listy Pawła
G (012)	Kodeks Boerneriański	IX	Listy Pawła

Inne rękopisy: ${\mathfrak {P}}^{5}$ , ${\mathfrak {P}}^{25}$ , ${\mathfrak {P}}^{29}$ (?), ${\mathfrak {P}}^{41}$ , 066, 0177, 36, 88, 181, 255, 257, 338, 383 (Dzieje), 440, 614, 913, 915, 917, 1108, 1245, 1518, 1611, 1739, 1836, 1874, 1898, 1912, 2138, 2298^[1].

Ojcowie Kościoła i starożytne przekłady edytuj

Już Polikarp ze Smyrny (zm. 156) cytował Dzieje Apostolskie według tekstu zachodniego. Tekstem zachodnim posługiwał się Ireneusz, Tertulian, Cyprian, Nowacjan. Tekst zachodni przejęły przekłady starołacińskie (Afra i Itala) i niektóre staro-syryjskie (kuretoński). W rękopisach przetrwał aż do wieku XIV.

Historia edytuj

Powstał prawdopodobnie w okolicach Antiochii na początku II wieku. W Egipcie był obecny około roku 200 i pełnił rolę drugorzędnego tekstu. Rozpowszechnił się przede wszystkim na zachodzie: Północna Afryka, Galia i Północne Włochy. Istnieje kilka typów tekstu zachodniego, a relacja między nimi jest trudna do ustalenia. Należy przyjąć, że w różnych miejscach i czasie dokonano w nim kilku niezależnych od siebie zmian. Na ogół były to dodatki pochodzące z tradycji ustnej. Czasem jednak usuwano z tekstu biblijnego niektóre frazy, czego dowodem jest Kodeks Bezy.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

↑ David Alan Black: New Testament Textual Criticism. Baker Books, 2006, s. 65.

Bibliografia edytuj

J. Rendel Harris: Four lectures on the western text of the New Testament. London: 1894. (ang.).
Bruce M. Metzger: The Text of the New Testament: Its Transmission, Corruption, and Restoration. New York, Oxford: Oxford University Press, 1980, s. 156-185. (ang.).
J. Delobel. Focus on the ‘Western’ Text in Recent Studies. „Ephemerides Theologicae Lovanienses”. Vol. 73, s. 401–410, 1997. (ang.).

[1] David Alan Black: New Testament Textual Criticism. Baker Books, 2006, s. 65.

[1]