Tell Qaramel
Tell Qaramel (Tel Qaramel, Tel al-Qaramel) – tell, stanowisko archeologiczne w północno-zachodniej Syrii, położone w dolinie rzeki Qoweiq na obszarze tak zwanego Żyznego Półksiężyca.
| |
| Państwo | |
|---|---|
Położenie na mapie Syrii  | |
 36°22′36,030″N 37°16′30,774″E/36,376675 37,275215
| |
Pod koniec lat 70. wykopaliska potwierdziły istnienie w Tell Qaramel osad z okresu neolitu przedceramicznego rozrzuconych na obszarze 4 hektarów wokół wzniesienia oraz późniejszych osad, które powstawały tam aż do okresu hellenistycznego. Wiek 50 dotychczas odkrytych kolistych domostw[1], datowany został metodą węgla C-14 na okres 8650–7350 p.n.e. Na dziedzińcach odkryto pozostałości palenisk, jam zasobowych i śmietniskowych oraz liczne groby jamowe ze zmarłymi pochowanymi w pozycji embrionalnej. Pochówki tylko sporadycznie wyposażone były w ozdoby w postaci kamiennych i kościanych paciorków. W szczytowym okresie rozwoju, osadę mogło zamieszkiwać 1000 osób.
Polsko-syryjska ekspedycja archeologiczna edytuj
W 1998 roku prof. Ryszard Mazurowski przeprowadził badania powierzchniowe na zboczach tellu, w wyniku których zarejestrował między innymi 229 krzemiennych artefaktów datowanych na neolit przedceramiczny[2]. W 1999 roku pod jego kierownictwem rozpoczęła prace ekspedycja polsko-syryjska[3], działająca w ramach umowy o współpracy między Directorate General for Antiquities and Museums of Syria w Damaszku i Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Odkryto pozostałości pięciu kolistych wież, budowle te miały średnicę 7,5 m, ściany grubości 1–1,5 m oraz hipotetycznie (wskazuje na to kąt nachylenia ścian) wysokość 8 m. Według odkrywcy mogły to być wieże obronne, ale zapewne pełniły też funkcje religijne i były miejscem spotkań mieszkańców osady. Wieże datowane są węglem C-14 na okres od 10700 do 9650 roku p.n.e., co czyniłoby je starszymi o tysiąc lat od kamiennej wieży w Jerychu, która dotychczas była uważana za najstarszą strukturę w kształcie wieży na świecie. W wykopach usytuowanych obok wież odkryto około 90 domostw mieszkalnych oraz budowli gospodarczych, trzy świątynie, liczne paleniska i jamy gospodarcze. Pod podłogami niektórych domów, a także w jamach pomiędzy domostwami znaleziono 35 pochówków ludzkich oraz kilka zwierzęcych[3].
Pomimo odległości 180 km od Morza Śródziemnego badacze odkryli w Tell Qaramel przedstawienie ośmiornicy, muszle morskie i żółwie. Odkryto również samorodek miedzi przerobiony na paciorek, który stanowi najstarszy znany dotychczas archeologom przedmiot z miedzi.
Przypisy edytuj
- ↑ r, Qaramel najstarsze miasto świata. Skarby sprzed 13 tysiącleci [dostęp 2018-07-21] (pol.).
- ↑ Mazurowski, R. F., Kanjou, Y. ( Eds.). (2012). Tell Qaramel. Protoneolithic and Early Pre-Pottery Neolithic Settlement in Northern Syria (Preliminary results of the Syrian-Polish archaeological excavations 1999–2007) // Un village protonéolithique et préceramique en Syrie du Nord (=PCMA Excavation Series 2) Warsaw: PCMA
- ↑ a b Tell Qaramel, pcma.uw.edu.pl [dostęp 2019-09-11].
Bibliografia edytuj
- Mazurowski, R. F., Kanjou, Y. (Eds.). (2012). Tell Qaramel. Protoneolithic and Early Pre-Pottery Neolithic Settlement in Northern Syria (Preliminary results of the Syrian-Polish archaeological excavations 1999–2007) // Un village protonéolithique et préceramique en Syrie du Nord (=PCMA Excavation Series 2) Warsaw: PCMA
- Mazurowski, R. F. (2011). Tell Qaramel. Research 2008, Polish Archaeology in Mediterranean, 20, Warsaw.
Linki zewnętrzne edytuj
- wizytówka projektu archeologicznego w Tell Qaramel
- opis wykopalisk archeologicznych wraz z fotografiami. archeowiesci.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-04)].