Teodor Musioł
Teodor Stanisław Musioł (ur. 1 listopada 1910 w Paniówkach, zm. 4 marca 1995 w Opolu) – polski pedagog specjalizujący się w historii wychowania, inicjator utworzenia w Opolu Wyższej Szkoły Pedagogicznej, dyrektor Instytutu Śląskiego, nauczyciel akademicki, działacz partyjny.
 prof. Teodor Musioł w swoim gabinecie w latach 80. XX wieku | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| profesor nauk humanistycznych | |
| Specjalność: historia wychowania | |
| Alma Mater | |
| Doktorat | |
| Habilitacja | |
| Uczelnia | |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys edytuj
Wczesne lata i młodość edytuj
Urodził się w 1910 roku w Paniówkach koło Gliwic[1]. Szkołę średnią ukończył w Mysłowicach. Po otrzymaniu dyplomu nauczyciela w 1930 roku pracował w szkołach w powiecie rybnickim, a następnie w Lublińcu. W tym czasie równocześnie studiował pedagogikę społeczną w Wolnej Wszechnicy Polskiej w Warszawie, m.in. pod kierunkiem wybitnej znawczyni zagadnień pedagogicznych prof. Heleny Radlińskiej[2]. Po wybuchu II wojny światowej został aresztowany przez hitlerowców i przebywał w więzieniach w: Lublińcu, Wrocławiu, Budziszynie, Dreźnie, Monachium, po czym znalazł się na prawie 5 lat w obozie koncentracyjnym w Dachau[3].
Działalność w Opolu edytuj
Po zakończeniu wojny w 1945 roku wrócił na Śląsk i tam pełniąc wiele odpowiedzialnych funkcji, w tym kuratora szkolnego i kierownika Wydziału Oświaty Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu, stał się jednym z głównych organizatorów opolskiej nauki oraz oświaty[4]. W latach 1945–1948 należał do PPR, od 1948 roku należał do PZPR[5].
Od schyłku 1952 roku opowiadał się za utworzeniem w Opolu szkoły wyższej o profilu pedagogicznym[6]. Forsując tą idę, mając poparcie wojewódzkich władz partyjnych wszedł na drogę faktów dokonanych i zaczął w 1954 roku budowę miasteczka akademickiego w Opolu w trójkącie wykreślonym biegiem ulic: Katowicka-Grunwaldzka-Oleska[7]. Ostatecznie po negocjacjach z władzami wrocławskiej WSP, przekonał je w listopadzie 1954 roku do przeniesienia tej uczelni z Wrocławia do Opola, co dało początek pierwszej opolskiej wyższej uczelni – Wyższej Szkoły Pedagogicznej[8]. W grudniu tego samego roku powstał z jego inicjatywy „Kwartalnik Opolski”, pierwszy na Śląsku Opolskim periodyk naukowy[9].
W 1958 roku należał do głównych orędowników reaktywowania w Opolu Instytutu Śląskiego[10], którego dyrektorem był potem w latach 1963–1964[11]. W 1960 roku uzyskał na opolskiej WSP tytuł naukowy doktora nauk humanistycznych w dziedzinie pedagogiki, jako jedna z pierwszych osób w dziejach uczelni, a następnie kolejno doktora habilitowanego i profesora[12] W latach 60. XX wieku otrzymał stanowisko docenta[13]. W 1973 roku po utworzeniu Instytutu Pedagogiki WSP został jego pierwszym dyrektorem[14].
W 1985 roku był promotorem pierwszego w dziejach opolskiej WSP doktoratu honoris causa, który otrzymał prof. Bogdan Suchodolski[15]. Zmarł 4 marca 1995 roku w Opolu[16].
Jest autorem 200 pozycji, w tym m.in. książek: Dachau, Listy z Dachau, Szkolnictwo polskie w rejencji opolskiej w latach 1919–1939. Na jego seminariach powstało 350 prac magisterskich, 37 doktorskich i 8 habilitacyjnych[17].
21 lipca 1972 roku odznaczony Orderem Budowniczych Polski Ludowej[18]. Ponadto był odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[5].
Przypisy edytuj
- ↑ B. Reiner, Słowo o autorze, [w:] T. Musioł, „W służbie oświaty na Śląsku”, Opole 1979, s. 10–16.
- ↑ Kto jest kim w Polsce 1984, Warszawa 1984, s. 649.
- ↑ S. Nicieja, Alma Mater Opoliensis: ludzie, fakty, wydarzenia, Opole 2004, s. 15.
- ↑ S. Nicieja, op. cit. s. 14.
- ↑ a b Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 5. ISBN 83-223-2073-6.
- ↑ S. Nicieja, op. cit., s. 13.
- ↑ S. Nicieja, op. cit., s. 16.
- ↑ Monitor Polski. Dziennik Urzędowy Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Warszawa 13.11.1954, nr 106.
- ↑ S. Nicieja, op. cit., s. 38.
- ↑ S. Nicieja, op. cit., s. 21.
- ↑ Historia Instytutu Śląskiego. Instytut Śląski, 2018-05-18. [dostęp 2019-12-05]. (pol.).
- ↑ S. Nicieja, op. cit., s. 58, 64.
- ↑ S. Nicieja, op. cit., s. 104.
- ↑ S. Nicieja, op. cit., s. 121.
- ↑ S. Nicieja, op. cit., s. 160.
- ↑ S. Nicieja, op. cit., s. 223.
- ↑ S. Nicieja, op. cit., s. 14„15.
- ↑ Lista odznaczonych w Belwederze. „Nowiny”, s. 2, Nr 201 z 22 lipca 1972.
Bibliografia edytuj
- Prof. dr hab. Teodor Musioł, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2012-02-22].
- S. Nicieja, Alma Mater Opoliensis: ludzie, fakty, wydarzenia, wyd. UO, Opole 2004.