Terry Wogan

irlandzki prezenter radiowy i telewizyjny

Michael Terence Wogan (ur. 3 sierpnia 1938 w Limerick, zm. 31 stycznia 2016 w Taplow) – irlandzki prezenter, wieloletni komentator Konkursu Piosenki Eurowizji w Wielkiej Brytanii. Odznaczony orderem Imperium Brytyjskiego.

Terry Wogan
Ilustracja
Pełne imię i nazwisko

Michael Terrence Wogan

Data i miejsce urodzenia

3 sierpnia 1938
Limerick

Data i miejsce śmierci

31 stycznia 2016
Taplow

Przyczyna śmierci

nowotwór złośliwy

Zawód, zajęcie

prezenter radiowy, prezenter telewizyjny, komentator

Małżeństwo

Helen Joyce (1965–2016)

Odznaczenia
Kawaler Komandor Orderu Imperium Brytyjskiego od 1936 (cywilny)
Strona internetowa
Głos Terry’ego Wogana w styczniu 2012 podczas programu Desert Island Discs w BBC Radio 4.

Przez większość swojej kariery pracował dla BBC w Wielkiej Brytanii. Od 1993 do jego częściowej emerytury w grudniu 2009 jego program śniadaniowy Wake Up to Wogan w BBC Radio 2 regularnie przyciągał szacunkowo osiem milionów słuchaczy. Uważany był za najczęściej słuchanego prezentera radiowego w Europie[1].

W 2005 Wogan uzyskał obywatelstwo brytyjskie i tym samym był uprawniony do używania tytułu Sir przed swoim nazwiskiem po uzyskaniu tytułu szlacheckiego kawalera w tym samym roku. Zmarł w swoim domu w Taplow 31 stycznia 2016 w wieku 77 lat[2].

Wczesne lata edytuj

Wogan urodził się 3 sierpnia 1938. Jego ojciec był menadżerem sklepu Leverett & Frye w mieście Limerick. Uczęszczał do Crescent College, szkoły jezuickiej. Doświadczył silnie religijnego wychowania, później komentując, że „jego mózg został wyprany wiarą i grożeniem, iż pójdzie do piekła”[3]. Mimo tego często wyrażał zamiłowanie do miasta, w którym się urodził, komentując przy jednej okazji, że „Limerick nigdy mnie nie opuściło, cokolwiek miałoby się zdarzyć, Limerick to moja tożsamość”[4].

Gdy miał 15 lat, rodzina przeprowadziła się do Dublina. Po przeprowadzce zaczął uczęszczać do szkoły Coláiste Beilbhidír (Belvedere College), którą ukończył w 1956. Przez krótki czas po ukończeniu szkoły był bankierem w Royal Bank of Ireland[5].

Kariera radiowo-telewizyjna edytuj

W wieku 23 lat dołączył do irlandzkiego nadawcy publicznego RTÉ (Raidió Teilifis Éirann). Został prezenterem telewizyjnym niektórych quizów (np. Jackpot). Gdy show zostało zdjęte z anteny w 1967, Wogan zaczął ubiegać się o pracę w BBC.

Wogan był czołową osobistością medialną w Wielkiej Brytanii i Irlandii od późnych lat 60. XX wieku i często nazywano go „skarbem narodowym”[6]. Oprócz swojego programu radiowego w dni powszednie, był znany ze swojej pracy w telewizji, w tym w programie BBC One, Children in Need, teleturnieju Blankety Blank i Come Dancing[7][8]. W latach 2010–2015 prezentował Weekend Wogan, dwugodzinny program poranny nadawany w niedzielę w BBC Radio 2[8][7].

Konkurs Piosenki Eurowizji edytuj

W latach 1980–2008 komentował Konkurs Piosenki Eurowizji, dla BBC. W 1998 roku[7], dzięki wygranej reprezentantów Wielkiej Brytanii, zespołu Katrina and the Waves rok wcześniej, prezentował Konkurs Piosenki Eurowizji[9].

W latach 1980–2008 był również prezenterem brytyjskich preselekcji do konkursu, Eurovision: You Decide. W 2008, po niespodziewanym słabym wyniku Wielkiej Brytanii podczas Konkursu Piosenki Eurowizji, Wogan przyznał, iż nie jest pewien, czy będzie komentował Eurowizję rok później z powodu „upolitycznienia konkursu, które widoczne jest od dołączenia krajów Europy Wschodniej w 1993[10]. Informacje potwierdziły się niedługo później, a Terry’ego zastąpił Graham Norton[11].

Życie prywatne edytuj

W 1965 ożenił się z Hellen Joyce w katolickiej ceremonii. Małżeństwo miało czwórkę dzieci; jedno z nich, córka Vanessa, zmarło w wieku kilku tygodni[12]. Mieszkał w Taplow w Buckinghamshire.

W kwietniu 2013 Wogan uczestniczył w pogrzebie byłej brytyjskiej premier Margaret Thatcher, zaproszony na uroczystość przez jej rodzinę[13].

Wogan wychowywał się i kształcił jako katolik, ale od 17. roku życia był ateistą[14]. W wywiadzie udzielonym w RTÉ powiedział, że szanuje tych, którzy mają „dar wiary”[15].

Śmierć edytuj

Stan zdrowia Wogana pogorszył się w 2015. W listopadzie 2015 wycofał się z roli prowadzącego programu Children in Need, skarżąc się na ból pleców. Jego przyjaciel, Father Brian D’Arcy, odwiedził go w styczniu 2016 i zauważył, że Wogan jest poważnie chory[16].

Zmarł w swoim domu 31 stycznia 2016, w wieku 77 lat, na nowotwór złośliwy[17]. Prezydent Irlandii Michael D. Higgins pochwalił karierę Wogana i jego częste wizyty w ojczyźnie[18]. Taoiseach Enda Kenny i Tánaiste Joan Burton przywoływali pamięć o Woganie z powodu roli, jaką odegrał, w kształtowaniu stosunków brytyjsko-irlandzkich podczas konfliktu w Irlandii Północnej[19]. D’Arcy spekulował, że publiczny pogrzeb byłby trudny logistycznie, ponieważ zbyt wielu ludzi chciałoby złożyć wyrazy szacunku[16].

Filmografia edytuj

Telewizja edytuj

Rok Tytuł
1964–1965 Jackpot
1971, 1974–1977 Konkurs Piosenki Eurowizji (radio)
1972–1973 Lunchtime with Wogan
1973–1979 Come Dancing
1973, 1978, 1980–2003, 2004–2008 (finał) Konkurs Piosenki Eurowizji (telewizja)
1977–1995, 2003 A Song for Europe
1977 Ask a silly Answer
1979–1983 Blankety Blank
1980–2014, 2015 Children in Need
1981 You Must Be Joking!
1982–1992 Wogan
1982 Wogan’s Guide to the BBC
1988 Stoppit and Tidyup
1991–2001 Auntie’s Bloomers
1996, 1998 The Great British Song Contest
1998 Konkurs Piosenki Eurowizji (prowadzący)
1998 Wogans Web
1999–2008 Points of View
2003–2004 The Terry and Gaby Show
2004–2007 Eurovision: Making Your Mind Up
2006 Blankety Blank DVD
2008 Eurovision: Your Decision
QI
2008–2010 Wogan’s Perfect Recall
2014 The One Show
2015 Terry and Mason’s Great Food Trip

Radio edytuj

Rok Tytuł
1966 Midday Spin
1967 Housewives Choice
1967–69 Late Night Extra
1969 The Jimmy Young Show
1969–1972 Weekday afternoons
1972–1984 The Terry Wogan Show
1974–1975 Wogan’s World
1993–2009 Wake Up To Wogan
1997–2015 Proms In The Park
2010–2015 Weekend Wogan

Przypisy edytuj

  1. Wogan’s run – the King of banter finally goes blankety blank – Independent.ie [online], m.independent.ie [dostęp 2020-07-09] (ang.).
  2. St Patrick’s Day: From Terry Wogan to Sharon Horgan, the brightest Irish stars on British television – Radio Times [online], www.radiotimes.com [dostęp 2020-07-09] (ang.).
  3. Suffer little children | New Internationalist [online], newint.org [dostęp 2020-07-09] (ang.).
  4. News – Limerick Today: News, Sport, Jobs, Property, Cars, Entertainments & More [online], www.limerickleader.ie [dostęp 2020-07-09] [zarchiwizowane z adresu 2007-09-28] (ang.).
  5. Terry Wogan: You Ask The Questions | The Independent | The Independent [online], independent.co.uk [dostęp 2024-04-26] (ang.).
  6. Wogan’s run – the King of banter finally goes blankety blank [online], independent [dostęp 2021-04-07] (ang.).
  7. a b c Faces of the week [online], 9 marca 2007 [dostęp 2021-04-07] (ang.).
  8. a b Sir Terry to leave breakfast show [online], 7 września 2009 [dostęp 2021-04-07] (ang.).
  9. Do you remember... Birmingham 1998? – Eurovision Song Contest [online], eurovision.tv [dostęp 2020-07-09] (ang.).
  10. BBC NEWS | Entertainment | Wogan 'may quit Eurovision role’ [online], news.bbc.co.uk [dostęp 2020-07-09] (ang.).
  11. BBC NEWS | Entertainment | Norton is Eurovision’s new Wogan [online], news.bbc.co.uk [dostęp 2020-07-09] (ang.).
  12. Terry Wogan tells of anguish over death of baby girl – BelfastTelegraph.co.uk [online], m.belfasttelegraph.co.uk [dostęp 2020-07-09] (ang.).
  13. Tom Eames, Thatcher funeral invites Clarkson, Wogan [online], Digital Spy, 11 kwietnia 2013 [dostęp 2021-04-07] (ang.).
  14. Suffer little children [online], New Internationalist, 2 sierpnia 2004 [dostęp 2021-04-07] (ang.).
  15. RTÉ Television – The Meaning of Life [online], web.archive.org, 27 kwietnia 2014 [dostęp 2021-04-07] [zarchiwizowane z adresu 2014-04-27].
  16. a b Terry Wogan only discovered he was terminal three weeks ago | Irish Examiner [online], web.archive.org, 3 lutego 2016 [dostęp 2021-04-07] [zarchiwizowane z adresu 2016-02-03].
  17. Sir Terry Wogan dies after ‘brave battle’ with cancer [online], ITV News, 31 stycznia 2016 [dostęp 2021-04-07] (ang.).
  18. Irish President’s ‘sadness’ over Sir Terry Wogan death, „belfasttelegraph”, ISSN 0307-1235 [dostęp 2021-04-07] (ang.).
  19. Sir Terry Wogan was a bridge between Ireland and Britain, taoiseach says [online], the Guardian, 31 stycznia 2016 [dostęp 2021-04-07] (ang.).