Tomasz Palacz

Tomasz Palacz
Państwo działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	15 października 1934 ; Lubomierz
Data i miejsce śmierci	15 lipca 2009 ; Orońsko
Zawód, zajęcie	muzealnik
	mgr
	Specjalność: filologia polska, historia
Alma Mater	Uniwersytet Jagielloński
	Praca zawodowa
	Dyrektor
Instytucja	Muzeum Okręgowe w Radomiu
Okres spraw.	1 lipca 1975–31 października 1983
Poprzednik	Anna Apanowicz
Następca	Barbara Hrynkiewicz
	Dyrektor
Instytucja	Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku
Okres spraw.	1 listopada 1983–31 marca 2004
Poprzednik	Janusz Przewoźny
Następca	Jacek Zapalski
	Odznaczenia
	;

Tomasz Palacz (ur. 15 października 1934^[1] w Lubomierzu, zm. 15 lipca 2009 w Orońsku) – polonista, nauczyciel, działacz oświaty i kultury.

Życiorys

W 1951–1956 studiował polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim. Następnie odbył roczną praktykę zawodową nauczyciela w I Liceum Ogólnokształcącym im. Jana Długosza w Nowym Saczu pod opieką Antoniego Sitka^[2]. W 1957–1963 pracował jako nauczyciel języka polskiego i historii w Liceum Ogólnokształcącym im. Henryka Sienkiewicza w Szydłowcu. W tym czasie rozwijał własne zainteresowania historyczno-kulturowe. W 1962 współorganizował miejscowe koło Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego '"`UNIQ--nowiki-0000000A-QINU`"'2'"`UNIQ--nowiki-0000000B-QINU`"'^[2]. 1 listopada 1962 objął stanowisko podinspektora w Wydziale Oświaty Urzędu Miejskiego, nadzorując działalność szkół wszystkich typów i stopni. W 1966 wraz z Aliną Czyż, Stanisławem Dworakiem, Tadeuszem Gogaczem, Ireną Przybyłowską-Hanusz i Danutą Słomińską-Paprocką zorganizował Towarzystwo Miłośników Ziemi Szydłowieckiej, którego został przewodniczącym (do 1972). W 1967–1972 pracował jako naczelnik wydziału oświaty Urzędu Powiatowego, inspirując do rozwoju instytucji kultury, m.in. powołania klubów „Ruchu” i „Rolnika” oraz domu kultury w Pawłowie. W 1970–1972 przewodniczył Powiatowemu Komitetowi Kultury i Sztuki. W 1972–1975 pracował na analogicznych stanowiskach w Radomiu '"`UNIQ--nowiki-00000010-QINU`"'1'"`UNIQ--nowiki-00000011-QINU`"'^[1]. W 1975–1983 dyrektor Muzeum Okręgowego, następnie Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku (1983–2004)^[1]. W 2001–2009 pełnił funkcję prezesa Fundacji im. Józefa Brandta. Zmarł w 2009 w Orońsku, gdzie został pochowany.

Był żonaty z Anną, także polonistką i nauczycielką^[3]. Mieli córkę Grażynę, transfuzjolożkę oraz syna Andrzeja, wydawcę.

Publikacje

Był redaktorem naczelnym czasopism naukowych i kulturalno-artystycznych: „Rocznika Muzeum Radomskiego” (1977–1983), „Rzeźby Polskiej” (1983–2004) i „Orońska” (1987–2009). Ponadto opublikował wiele opracowań autorskich^[4]:

1970: Szydłowiec: 500 lat praw magdeburskich 1470–1970. Szydłowiec: UM.
1971a: Szydłowiec. Kielce: Muzeum Świętokrzyskie. (współautor: Danuta Paprocka).
1971b: Ziemia szydłowiecka w historii i kulturze Kielecczyzny. Szydłowiec: TMZS.
1972: Michał Mosiołek (1867–1898): Działacz i pisarz chłopski z Wysokiej. „Biuletyn Kwartalny Radomskiego Towarzystwa Naukowego” T. 9: z. 3–4, s. 85–96.
1975: Niemcewicz na drogach i bezdrożach Kielecczyzny 1811 roku. „Biuletyn Kwartalny Radomskiego Towarzystwa Naukowego” T. 12: z. 1–2, s. 59–80.
1983: Czarnoleskie Muzeum Jana Kochanowskiego. „Biuletyn Kwartalny Radomskiego Towarzystwa Naukowego” T. 20: z. 1–2, s. 83–114.
1985: Muzeum i sztuki plastyczne. [W:] Radom: Dzieje miasta w XIX i XX wieku. Red. Witkowski, Stefan. Warszawa: PWN, s. 405–410. (współautor: Anna Apanowicz).
1986: Czarnolas Jana Kochanowskiego. Lublin: Wyd. Lubelskie.
1998: Człek – Boże igrzysko: Jan Kochanowski w Radomskiem. Radom: ITE.
2005: Skarbczyk pamięci: Poeci z okolic Orońska: Jacek (Hiacynt) Przetocki, Feliks Gawdzicki, Amelia Pruszakowa. Warszawa: „Inicjał”.
2009: Z pogranicza Orońska. Warszawa: „Inicjał”.
2018: Franciszek Ksawery Christiani (1772–1842). Oprac. Palacz, Andrzej. Warszawa: „Inicjał”.

Odznaczenia

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Sekulski ↓, s. 207.
↑ ^a ^b ^c Palacz ↓, s. 84.
↑ Palacz ↓, s. 82.
↑ W spisie pominięto teksty opublikowane w czasopismach redagowanych przez Tomasza Palacza.

Bibliografia

Berdyszak, Jan: Żadne wspomnienie nie potrafi być ekwiwalentem: Wspomnienie o Tomaszu Palaczu. „Arteria” 2010: nr 8, s. 104–105.
Książek, Tamara: Czas przeszły dokonany: Wspomnienie o Tomaszu Palaczu. „Arteria” 2010: nr 8, s. 101–103.
Palacz Tomasz. W: Jerzy Sekulski: Encyklopedia Radomia. Wojciech Stan (fot.). Radom: ITE, 2012, s. 207. ISBN 978-83-7789-106-3.
Tomasz Palacz: Moje szydłowieckie lata. W: 60 lat Liceum Ogólnokształcącego im. Henryka Sienkiewicza w Szydłowcu: 1945–2005. Marek Marcinkowski (red.). Skarżysko-Kamienna – Szydłowiec: AWP „PiS” – ZSO, 2005, s. 82–86.

[CITEREFSekulski207-1] Sekulski ↓, s. 207.

[CITEREFPalacz84-2] Palacz ↓, s. 84.

[CITEREFPalacz82-3] Palacz ↓, s. 82.

[4] W spisie pominięto teksty opublikowane w czasopismach redagowanych przez Tomasza Palacza.

[1]

[2]

[3]

[4]