Trafika w Rzeszowie

budynek w Rzeszowie

Trafika w Rzeszowiezabytkowy obiekt (kiosk) znajdujący się w Rzeszowie, w województwie podkarpackim.

Trafika w Rzeszowie
Symbol zabytku nr rej. A-999 z 27.03.1992[1]
Ilustracja
Kiosk w 2023
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Miejscowość

Rzeszów

Adres

ul. Sokoła[a][3][4]

Typ budynku

kiosk

Styl architektoniczny

modernizm

Powierzchnia użytkowa

2,87 m²[4]

Położenie na mapie Rzeszowa
Mapa konturowa Rzeszowa, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Trafika w Rzeszowie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Trafika w Rzeszowie”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Trafika w Rzeszowie”
Ziemia50°02′18,46″N 22°00′02,66″E/50,038460 22,000740

Historia edytuj

Kiosk sprowadzono do Rzeszowa z Wiednia prawdopodobnie w 1909 roku. Pierwotnie umieszczono go po południowej stronie plebanii kościoła św. Wojciecha i św. Stanisława. W latach 20. XX wieku trafika znajdowała się w północnej części placu Farnego, w okolicy współczesnego pomnika Leopolda Lisa-Kuli. W latach 30. XX wieku przeniesiono ją na ul. Sokoła[3].

W 1979 roku budynek przeszedł remont generalny[4]. Podczas doprowadzania instalacji ciepłowniczej do innego budynku[2] w 1991 roku[4] kiosk podkopano[2]. W wyniku tego doszło do rozluźnienia drewnianych i ceramicznych elementów wystroju oraz odchylenia budynku od pionu[4]. 27 marca 1992 roku trafikę wpisano do rejestru zabytków pod numerem A-999[1].

Architektura edytuj

Kiosk stanowi przykład małej architektury epoki modernizmu[2]. Powstał jako budynek drewniano-murowany, na rzucie ośmiokąta. W jego narożnikach drewniane słupy, pomiędzy którymi ścianki wyłożone białymi i granatowymi płytkami ceramicznym tworzącymi wzór szachownicy. W trzech frontowych ścianach okna z harmonijkowymi żaluzjami, umieszczone w drewnianych arkadowych obramieniach. Pod oknami drewniany parapet. Od północnej strony budynku współczesne drzwi. Kiosk nakryty kopulastym hełmem o łuku wklęsło-wypukłym. Hełm pokryty metalowymi, romboidalnymi płytkami i zwieńczony metalową kulą[4].

Wnętrze zmodernizowane współcześnie. Do budynku doprowadzono instalację elektryczną i wodną[4].

Uwagi edytuj

  1. Według innego źródła kiosk stoi przy placu Farnym[2].

Przypisy edytuj

  1. a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
  2. a b c d Antoni Adamski: Ratujmy trafikę. Nowiny, 27 kwietnia 2004. [dostęp 2023-07-10]. (pol.).
  3. a b Edyta Dawidziak: Trafika. erzeszow.pl. [dostęp 2023-07-10]. (pol.).
  4. a b c d e f g Monika Piękoś: Karta biała kiosku. marzec 1992. [dostęp 2023-07-10]. (pol.).