Tricholoma aestuans

Tricholoma aestuans (Fr.) Gillet – gatunek grzybów należący do rzędu pieczarkowców (Agaricales)[1].

Tricholoma aestuans
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

gąskowate

Rodzaj

gąska

Gatunek

Tricholoma aestuans

Nazwa systematyczna
Tricholoma aestuans (Fr.) Gillet
Hyménomycètes (Alençon): 102 (1874) [1878]

Systematyka i nazewnictwo

edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Tricholoma, Tricholomataceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy zdiagnozował go Elias Fries w 1821 r., nadając mu nazwę Agaricus aestuans. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Claude-Casimir Gillet w 1874 r.[1]

Synonimy[2]:

  • Agaricus aestuans Fr. 1821
  • Cortinellus aestuans (Fr.) P. Karst. 1879
  • Gyrophila aestuans (Fr.) Quél. 1886

Morfologia

edytuj
Kapelusz

Średnica 3,5–9 cm, początkowo półkulisty do wypukłego, następnie szeroko wypukły do nieco spłaszczonego, często z szerokim garbem. Brzeg początkowo podgięty, czasami lekko uniesiony, z wiekiem falisty do całkowicie klapowanego. Powierzchnia, sucha, gęsto promieniście włókienkowata lub gładka, czasem z rozproszonymi łuskami, zielonkawożółta do oliwkowożółtej[3].

Blaszki

Przyrośnięte, szerokie, zwarte, raczej bladozielonkawożółte, czasami z bardzo jasnobrązowoszarymi plamkami. Ostrza całe, czasem bardzo jasnobrązowoszare[3].

Trzon

Wysokość 3–7 cm, grubość 0,9–2 cm, twardy, walcowaty lub lekko zwężający się ku podstawie, pusty, z zaokrągloną podstawą. Powierzchnia delikatnie włókienkowata, często z pasmami matowymi błyszczących włókienek w kierunku wierzchołka, biaława lub żółtawa do zielonkawożółtej, raczej blada[3].

Miąższ

Białawy, miejscami żółtozielonkawy. Zapach niewyraźny, smak początkowo gorzki, po chwili cierpki[3].

Cechy mikroskopowe

Subhymenium zbudowane z cylindrycznych, szklistych strzępek o średnicy 2-3 µm. Podstawki maczugowate, szkliste do jasnozielonych, czasami z czerwonawą krystaliczno-ziarnistą zawartością, z 4 sterygmami, 30–38(45) x 6,5–7,5(12,5) µm. Bazydiospory szeroko elipsoidalne, gładkie, cienkościenne, szkliste, nieamyloidalne, 6,5–8 × 4–5 µm, Q = 1,52–1,50. Cheilocystydy cylindryczne, maczugowate, wrzecionowate do workowatych, często rozwidlone na wierzchołku, cienkościenne, gładkie, szkliste lub czasami jasnobrązowy do zielonych, o szklistej lub ziarnistej zawartości, 30–43 × 9,5–14,5 µm. Pleurocystydy, jeśli występują, są cylindryczne, nieregularnie maczugowate do wrzecionowatych, cienkościenne, gładkie, szkliste, jasnobrązowe do zielonych, o zawartości szklistej do ziarnistej, 30–43 × 9,5–12,5 µm. Na szczycie trzonu występują cylindryczne, proste lub zgięte, cienkościenne, gładkie, szkliste kaulocystydy, 29–33 × 3–6,5 µm[3].

Występowanie

edytuj

Znane jest występowanie Tricholoma aestuans w Ameryce Północnej, Europie i Japonii[4]. W Polsce po raz pierwszy jego stanowiska podano w 2015 r.[5] Aktualne stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[6].

Naziemny grzyb mykoryzowy występujący w lasach iglastych. Jest grzybem niejadalnym[3].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2024-05-28].
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2024-05-28].
  3. a b c d e f Roland Labbé, Tricholoma aestuans (Fr.) Gillet (Tricholome brûlant) [online] [dostęp 2024-05-28] (fr.).
  4. Występowanie Tricholoma aestuans na świecie (mapa) [online] [dostęp 2024-05-28].
  5. Taksony z referencjami w bibliografii grzybowej [online], grzyby.pl [dostęp 2024-05-28] (pol.).
  6. Aktualne stanowiska Tricholoma aestuans w Polsce [online] [dostęp 2024-05-28].