Turak liliowoczuby[5], turako lilioczuby (Tauraco hartlaubi) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny turakowatych (Musophagidae). Występuje w Afryce WschodniejKenii, wschodniej Ugandzie i północnej Tanzanii[2]. Monotypowy[2][6]. Nie jest zagrożony wyginięciem. Charakterystyczne dla tego i kilku spokrewnionych z nim gatunków jest występowanie w piórach unikatowych barwników: zielonej turakowerdyny i czerwonej turacyny, której nie mają prawie żadne inne zwierzęta[7]. Ze wszystkich gatunków turakowatych turak liliowoczuby najlepiej znosi niewolę i obecność człowieka, przez co jest najchętniej hodowanym ptakiem z tej rodziny[8].

Turak liliowoczuby
Tauraco hartlaubi[1]
(Fischer & Reichenow, 1884)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

turakowe

Rodzina

turakowate

Podrodzina

turaki

Rodzaj

Tauraco

Gatunek

turak liliowoczuby

Synonimy
  • Corythaix hartlaubi Fischer & Reichenow, 1884[2]
  • Turacus hartlaubi medius Mearns, 1915[3]
  • Turacus hartlaubi caerulescens Mearns, 1915[3]
  • Turacus hartlaubi crissalis Mearns, 1915[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Zasięg występowania
Mapa występowania
Turak liliowoczuby najchętniej przebywa wśród koron drzew
Turak ten jest chętnie hodowany zarówno w Europie, jak i Ameryce Północnej
Opis gatunku

Gatunek podobny z wyglądu do turaka białouchego, z którym jest łączony w jeden nadgatunek[9]. Upierzenie kolorowe: spód tułowia, grzbiet i szyja zielone, pokrywy skrzydłowe i ogon fioletowe, lotki czerwone (widoczne w locie), czub niebieskoczarny, przed i za okiem białe miejsca. Jasny dziób ma czerwony koniec. Skrzydła dość krótkie, zaokrąglone, ogon długi. Charakterystyczny, donośny głos turaka przypomina ochrypłe szczekanie[7].

Średnie wymiary

Długość ciała 40–44 cm, długość skrzydła 15,5–18 cm, masa ciała 195–275 g[8].

Biotop
Wyżynne lasy oraz gęste zadrzewienia nadrzeczne. Występuje na wysokości od 1400 do 3250 m n.p.m.[8]
Pożywienie
Jagody drzew i krzewów iglastych, inne owoce. Dodatkowo gąsienice, motyle, chrząszcze, zwłaszcza w okresie lęgowym[7].
Rozmnażanie
Tokujące samce wykonują popisy, rozkładając i składając czub oraz skrzydła i zadzierając ogon. Para zakłada gniazdo 2,5 do 8 metrów nad ziemią, w gęstwinie. Samica składa 2 jaja, które przez 22–23 dni wysiadują obydwoje rodzice. Młode wykluwają się pokryte czarnym puchem. Pozostają w gnieździe około 17–18 dni, gdzie są karmione przez rodziców zwróconym przez nich pokarmem. Potem zaczynają się wspinać po sąsiednich gałęziach i drzewach, choć latać zaczynają od 28 dnia życia[8].
Status
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje turaka liliowoczubego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako dość pospolity, lokalnie bardzo liczny. Trend liczebności populacji oceniany jest jako spadkowy ze względu na polowania[4].


Przypisy edytuj

  1. Tauraco hartlaubi, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c Hartlaub’s Turaco (Tauraco hartlaubi). IBC: The Internet Birds Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-01)]. (ang.).
  3. a b c D. Lepage: Hartlaub's Turaco Tauraco hartlaubi. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-01-02]. (ang.).
  4. a b Tauraco hartlaubi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Musophaginae Lesson, 1828 - turaki (Wersja: 2015-09-04). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-05-17].
  6. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v12.2). [dostęp 2023-01-02]. (ang.).
  7. a b c Mały słownik zoologiczny. Ptaki T.II. Przemysław Busse (red.). Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 304. ISBN 83-214-0043-4.
  8. a b c d Hartlaub’s Turacos. Avian Web. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-25)]. (ang.).
  9. Hartlaub’s Turaco. Turacos.org. [dostęp 2012-02-22]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj