Ugni
Ugni – rodzaj roślin z rodziny mirtowatych. Obejmuje cztery gatunki występujące w Ameryce Południowej, przy czym jeden – Ugni myricoides – występuje w jej północno-zachodniej części i w Ameryce Centralnej, dwa (Ugni candollei i Ugni molinae) rosną w Chile i Argentynie, a Ugni selkirkii jest endemitem wysp Juan Fernández[3]. Są to krzewy rosnące w zaroślach i lasach[5]. Ugni molinae (znany też jako Myrtus ugni[5]) jest popularnie uprawiany i w wielu miejscach rośnie introdukowany, m.in. jest inwazyjny na wyspach Juan Fernández, gdzie wypiera miejscowy gatunek z tego samego rodzaju[6]. Owoce Ugni molinae są używane do wyrobu przetworów, przy czym w języku angielskim znane są m.in. pod nazwą „nowozelandzkiej (sic!) żurawiny”[6].
.jpg) Ugni molinae | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
Ugni |
| Nazwa systematyczna | |
| Ugni Turcz. Bull. Soc. Imp. Naturalistes Moscou 21(I): 579 (1848)[3] | |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
U. molinae Turczaninow[4] | |
Morfologia
edytuj
- Pokrój
- Niewielkie krzewy do 2 m wysokości[5], wrzosopodobne, nagie lub owłosione[7].
- Liście
- Naprzeciwległe, pojedyncze[5]. Blaszka skórzasta, eliptyczna do lancetowatej, do 2 cm długości[7].
- Kwiaty
- Rozwijają się pojedynczo w kątach liści. Działki kielicha w liczbie czterech lub pięciu u dołu zrośnięte w rurkę. Płatki w liczbie czterech lub pięciu, tworzą dzwonkowatą koronę, są białe lub różowe. Pręciki liczne – od 20 do 40, o krótkich nitkach – nie wystają poza okwiat. Dolna zalążnia tworzona jest z trzech owocolistków zwieńczona jest pojedynczą szyjką słupka[7][5].
- Owoce
- Kuliste, mięsiste jagody zawierające liczne nasiona[7].
Systematyka
edytuj- Pozycja systematyczna
Rodzaj z podrodziny Myrtoideae, rodziny mirtowatych (Myrtaceae)[2]. Należy do plemienia Myrteae, a w nim do grupy Myrteola, w której jest rodzajem siostrzanym względem rodzajów Neomyrtus i Lophomyrtus[8]. Dawniej rodzaj zaliczany do szeroko ujmowanego rodzaju mirt Myrtus[5].
- Wykaz gatunków[3]
- Ugni candollei (Barnéoud) O.Berg
- Ugni molinae Turcz.
- Ugni myricoides (Kunth) O.Berg
- Ugni selkirkii (Hook. & Arn.) O.Berg
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-22] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-22] (ang.).
- ↑ a b c Ugni Turcz.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-01-22].
- ↑ Ugni. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-01-22].
- ↑ a b c d e f Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 316. ISBN 0-333-73003-8.
- ↑ a b David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 949, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
- ↑ a b c d Ugni Turcz.. [w:] Arboles y arbustos de los Andes del Ecuador [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-01-22].
- ↑ Eve J. Lucas, Stephen A. Harris, Fiorella F. Mazine, Stephen R. Belsham, Eimear M.Nic Lughadha, Annika Telford, Peter E. Gasson, Mark W. Chase. Suprageneric phylogenetics of Myrteae, the generically richest tribe in Myrtaceae (Myrtales). „Taxon”. 56, 4, s. 1105-1128, 2007.