Ulica Zacisze w Krakowie
Ulica Zacisze – ulica w Krakowie, w dzielnicy I, na Kleparzu. Biegnie południkowo, łącząc ulice Basztową (na południu) i Kurniki (na północy)[1].
| Stare Miasto | |||||||||||||||||||
 Widok od południa, od skrzyżowania z ul. Basztową. | |||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||||
| Długość |
220 m | ||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Krakowa  | |||||||||||||||||||
 50°03′58,5″N 19°56′36,2″E/50,066250 19,943389
| |||||||||||||||||||
Ulica istnieje co najmniej od XV wieku. Wzmiankowana była na początku wieku XVI jako „ulica Wąska” (Platea Stricta), prowadząca na tyłach zabudowań usytuowanych we wschodniej pierzei ówczesnego rynku kleparskiego[2].
Zabudowa edytuj
Parcelę między ulicą Zacisze, Basztową i placem Matejki do początku lat 20. XX wieku zajmowała obszerna kamienica czynszowa, której zachodnie skrzydło od lat 60. XIX wieku mieściło Hotel Lwowski, po przebudowie w 1879 „Centralny”. W 1911 roku właściciel hotelu, Karol Hallenburg Haller ogłosił za pośrednictwem Koła Architektów konkurs na projekt budynku Palace Hotel Bristol[3]. Planów tych nie zrealizowano z uwagi na wybuch I wojny światowej[2].
Wschodnie skrzydło kamienicy, od ulicy Zacisze zajmowały mieszkania czynszowe. Jedno z nich, znajdujące się na drugim piętrze budynku zamieszkiwali Kazimierz i Joanna Stankiewiczowie, wujostwo Stanisława Wyspiańskiego. Właśnie tutaj u nich zamieszkał Stanisław po śmierci matki. Z okien mieszkania malował pejzaże, m.in. z widokiem na Barbakan oraz Teatr Miejski. Tutaj też pisał swoje dzieła literackie. W latach 1921–1925 na parceli tej wzniesiono monumentalny gmach Gmach Narodowego Banku Polskiego, projektu Kazimierza Wyczyńskiego i Teodora Hoffmanna[2].
Współczesną zabudowę ulicy w większości stanowią kamienice czynszowe o fasadach w stylu historyzmu wzniesione w latach 1880–1910[4].
- ul. Zacisze 1–3 (ul. Basztowa 22) – Gmach Urzędu Wojewódzkiego. Projektował Alfred Broniewski, 1898–1900.
- ul. Zacisze 2 (ul. Basztowa 20, pl. Matejki 1–1a) – Gmach Narodowego Banku Polskiego.
- ul. Zacisze 4 – Kamienica. Wzniesiona ok. 1880. Nadbudowana w 2016[5].
- ul. Zacisze 5–7 – Zabytkowa kamienica, obecnie część Urzędu Wojewódzkiego. Wzniesiona po 1883.
- ul. Zacisze 6 – Zabytkowa kamienica. Wzniesiona w latach 1895–1897.
- ul. Zacisze 8 – Kamienica. Wzniesiona w roku 1882.
- ul. Zacisze 10 – Zabytkowa kamienica. Projektował Wiktor Miarczyński, 1881.
- ul. Zacisze 12 – Kamienica. Projektował Jan Orłowski, 1908–1909.
- ul. Zacisze 14 – Kamienica. Projektował Jan Orłowski, 1908–1910.
- ul. Zacisze 16 – Kamienica. Projektował Jan Orłowski, 1908–1910.
- ul. Zacisze 18 (ul. Kurniki 3) – Kamienica Jana Zimlera. Projektowali Jan Sas-Zubrzycki i Józef Donheiser, 1892–1893.
Galeria edytuj
-
ul. Zacisze 2 (ul. Basztowa 20, pl. Matejki 1–1a)
Gmach Narodowego Banku Polskiego (proj. Kazimierz Wyczyński i Teodor Hoffmann, 1921–1925) -
ul. Zacisze 4
Kamienica (ok. 1880) -
ul. Zacisze 8
Kamienica (1882) -
ul. Zacisze 10
Zabytkowa kamienica (proj. Wiktor Miarczyński, 1881) -
ul. Zacisze 12
Kamienica (proj. Jan Orłowski, 1908–1909)
Przypisy edytuj
- ↑ Mapy Google. Mapy Google. [dostęp 2023-08-11].
- ↑ a b c Kleparz: Przewodnik. Wyd. II rozszerzone i poprawione. Kraków: vis-à-vis/Etiuda, 2016, s. 116, 124. ISBN 978-83-7998-107-6.
- ↑ Myślenie miastem. Architektura Jana Zawiejskiego. Kraków: Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, 2018, s. 150. ISBN 978-83-7577-308-8.
- ↑ Gminna ewidencja zabytków - Kraków. [w:] www.bip.krakow.pl [on-line]. [dostęp 2023-08-11].
- ↑ Zacisze 4. [w:] investmap.pl [on-line]. [dostęp 2023-08-11].