Wacław Wycisk
Wacław Wycisk (ur. 11 lutego 1912 w Olbrachcicach, zm. 22 marca 1984 w Opolu) – polski duchowny rzymskokatolicki, biskup pomocniczy opolski w latach 1959–1984 (do 1967 formalnie gnieźnieński).
| Biskup tytularny Caesarea in Numidia | ||
_(Wycisk).jpg) Wacław Wycisk w kościele w Prudniku (1981) | ||
| ||
| Kraj działania | ||
|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
11 lutego 1912 | |
| Data i miejsce śmierci |
22 marca 1984 | |
| Biskup pomocniczy opolski | ||
| Okres sprawowania |
1959–1984 (do 1967 formalnie gnieźnieński) | |
| Wyznanie | ||
| Kościół | ||
| Prezbiterat |
2 sierpnia 1936 | |
| Nominacja biskupia |
16 listopada 1958 | |
| Sakra biskupia |
25 stycznia 1959 | |
| Data konsekracji |
25 stycznia 1959 | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Konsekrator | |||||
| Współkonsekratorzy | |||||
| |||||
Życiorys edytuj
Młodość i wykształcenie edytuj
Urodził się 11 lutego 1912 w Olbrachcicach koło Białej Prudnickiej w rodzinie rolnika Wilhelma Wyciska i Agnieszki z d. Janusz. Był najstarszym z ośmiorga dzieci swoich rodziców[1]. Został ochrzczony 15 lutego w miejscowym kościele parafialnym. Po ukończeniu szkoły powszechnej w Olbrachcicach rozpoczął naukę w gimnazjum humanistycznym w Prudniku (późniejsze I Liceum Ogólnokształcące), w którym uzyskał świadectwo dojrzałości w 1931. Następnie odbył studia filozoficzno-teologiczne na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego (semestr letni 1932 spędził na wydziale teologicznym Uniwersytetu w Bonn)[2].
Od lata 1935 przebywał w alumnacie, gdzie przygotowywał się do przyjęcia święceń kapłańskich. 6 czerwca 1936 przyjął święcenia subdiakonatu, a 2 sierpnia 1936 święcenia prezbiteratu z rąk ordynariusza archidiecezji wrocławskiej kardynała Adolfa Bertrama[2].
Prezbiter edytuj
Po otrzymaniu święceń, pracował jako wikariusz w Oleśnie (1936–1940) z pomocą w pobliskiej Wysokiej (parafia św. Mikołaja i św. Małgorzaty) i w parafii Świętej Trójcy w Bytomiu (1940–1945). Po zakończeniu II wojny światowej w 1945 został przeniesiony do Opola. 28 listopada administrator apostolski Bolesław Kominek mianował go notariuszem nowej Administracji Opolskiej. Równocześnie od 4 grudnia 1945 do 28 sierpnia 1947 pełnił obowiązki wikariusza parafii Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Opolu oraz kapelana szpitala św. Wojciecha. Wówczas praktycznie całą administrację kurialną stanowiły dwie osoby: Wacław Wycisk i Paweł Latusek. W 1948, gdy Latusek został mianowany wikariuszem generalnym, Wyciskowi przypadła funkcja kanclerza kurii diecezjalnej[2].
W 1949 administrator Kominek w celu przygotowania Wyciska do sprawowania stanowiska oficjała planowanego Sądu Duchownego w Opolu, mianował go (wraz z ks. F. Hermanem) obrońcą węzła małżeńskiego dla spraw opolskich w Sądzie Duchownym w Katowicach, z zadaniem „praktycznego zorientowania się w sprawach sądowych pod kątem własnych potrzeb”. Następnie został skierowany na studia specjalistyczne z zakresu prawa kanonicznego na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, które skończył w 1952. Jako pracę magisterską napisał Stan prawny zakonnych placówek duszpasterskich na Śląski Opolskim w latach 1945–1950 pod kierunkiem profesora Aleksego Petraniego (obrona 24 czerwca 1952). Od lutego do czerwca 1951 był lektorem języka niemieckiego[3].
W trakcie studiów Wyciska prymas Stefan Wyszyński dekretem z dnia 1 sierpnia 1951 erygował Sąd Duchowny w Opolu, którego pierwszym oficjałem został mianowany Wycisk. 23 lutego 1957 biskup Franciszek Jop mianował Wyciska członkiem rady konsultorów diecezjalnych. 1 września tego samego roku został mianowany wykładowcą prawa kanonicznego w Seminarium Duchownym Śląska Opolskiego w Nysie i Opolu[3]. Dodatkowo, w 1958 Jop mianował Wyciska egzaminatorem prosynodalnym i cenzorem ksiąg religijnych[4].
Biskup edytuj
.jpg)
16 listopada 1958 został mianowany przez papieża Jana XXIII biskupem pomocniczym archidiecezji gnieźnieńskiej ze stolicą tytularną Caesarea in Numidia. Skierowano go do pracy duszpasterskiej w Opolu. Uroczystości konsekracji Wyciska – pierwszego w dziejach Opola biskupa pomocniczego miały miejsce 25 stycznia 1959 w katedrze Podwyższenia Krzyża Świętego, a dokonał ich prymas kardynał Stefan Wyszyński w asyście biskupów Bolesława Kominka i Franciszka Jopa[4]. Wycisk brał udział w II, III i IV sesji soboru watykańskiego II w latach 1963–1965[5][6]. Oficjalnie został mianowany biskupem pomocniczym diecezji opolskiej 16 października 1967. Biskup Wycisk przestał pełnić obowiązki oficjała, a został mianowany wikariuszem generalnym z pozostawieniem obowiązków w seminarium. Po śmierci biskupa Jopa 25 września 1976 został wybrany wikariuszem kapitulnym, którym był do przekazania urzędu nowemu biskupowi Alfonsowi Nossolowi 4 sierpnia 1977. Ordynariusz nadal zatwierdził go jako wikariusza generalnego, zlecając mu w kurii referat spraw zakonnych, małżeńskich i finansowych, nadto przewodniczenie Funduszu Emerytalnego Kapłanów[4].
W dniu wprowadzenia w Polsce stanu wojennego 13 grudnia 1981, mimo zakazu zgromadzeń w kościele św. Michała Archanioła w Prudniku biskup Wycisk poświęcił sztandar NSZZ „Solidarność” ZPB „Frotex” i tablicę ku czci stoczniowców poległych w grudniu 1970[7].
Chorował na białaczkę. Zmarł 22 marca 1984 w Opolu. Zgodnie ze swoją wolą został pochowany na cmentarzu parafialnym w rodzinnych Olbrachcicach[5].
Publikacje edytuj
- 1955: W sprawie tragedii małżeńskich
- 1957: Śp. Ksiądz radca Florian Sobota
- 1957: Kiedy Kościół uzupełnia brak delegacji przy zawarciu małżeństwa?
- 1958: Śp. Ksiądz radca duchowny Mikołaj Kurz
- 1964: Przemówienie wygłoszone przez Radio Watykańskie w dniu 27 listopada 1963 r. (o obrazie Jasnogórskim)
- 1967: Odezwa w sprawie procesu informacyjnego Sługi Bożego arcybiskupa ołomunieckiego A. Stojana
- 1967: Krótki żywot Sługi Bożego A. Stojana arcybiskupa ołomunieckiego
- 1973: Przemówienie na uroczystości ingresu pierwszego biskupa opolskiego F. Jopa
- 1976: Odezwa do duchowieństwa i wiernich w sprawie budowy nowych kościołów
- 1977: Przemówienie na zakończenie uroczystości pogrzebowych biskupa F. Jopa w katedrze opolskiej 29 września 1976 r.
- 1977: Odczyt z okazji 25-lecia Wyższego Seminariu Duchownego Śląska Opolskiego 5 XI 1974
- 1979: List pasterski o modlitwie
- 1980: List pasterski o rodzinie chrześcijańskiej
Przypisy edytuj
- ↑ Kopiec ↓, s. 274.
- ↑ a b c Kopiec ↓, s. 275.
- ↑ a b Kopiec ↓, s. 276.
- ↑ a b c Kopiec ↓, s. 277.
- ↑ a b Kopiec ↓, s. 278.
- ↑ Bohdan Bejze, Sobór Watykański II [w:] Zbigniew Pawlak (red.), Katolicyzm A-Z, wyd. III, Łódź 1989, s. 419, ISBN 83-850-22-03-1
- ↑ Ryszard Kasza: Ulicami Prudnika z historią i fotografią w tle. Przemysław Birna, Franciszek Dendewicz, Piotr Kulczyk. Prudnik: Powiat Prudnicki, 2020, s. 167. ISBN 978-83-954314-5-6.
Bibliografia edytuj
- Piotr Nitecki, Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965–1999, Henryk Gulbinowicz, Warszawa: Pax, 2000, ISBN 83-211-1311-7, OCLC 189782455.
- Jan Kopiec, Biskup Wacław Wycisk (1912-1984), „Prawo Kanoniczne”, 28 (3–4), 1985, s. 274–279 [dostęp 2021-12-11].
Linki zewnętrzne edytuj
- Wacław Wycisk [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2010-11-23] (ang.).