Waldemar Atterdag
Waldemar IV Atterdag (Odnowiciel, Dojutrek[1]) (ur. ok. 1320, zm. 24 października 1375 na zamku Gurre) – król Danii w latach 1340–1375, syn Krzysztofa II.
 Król na współczesnym mu fresku z kościoła św. Piotra w Næstved | |
 Częściowa rekonstrukcja herbu z pieczęci na dokumentach w latach 1340–1345 | |
| król Danii | |
| Okres |
od 1340 |
|---|---|
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
| Data urodzenia |
ok. 1320 |
| Data i miejsce śmierci | |
| Miejsce spoczynku |
katedra w Sorø |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Żona | |
| Dzieci |
Krzysztof, |
Gdy w 1340 r. władający Danią holsztyński hrabia Gerard III został zabity, skończyło się trwające od ośmiu lat w tym kraju bezkrólewie i na tron wstąpił Waldemar IV Atterdag. Młody, wykształcony król początkowo władał tylko północną Jutlandią, stopniowo jednak odzyskał resztę Jutlandii, Zelandię i inne tereny spustoszonego i podzielonego za panowania poprzedniego króla kraju; w 1361 ponownie zjednoczył Danię przyłączając do niej Skanię i Gotlandię. Doprowadziło to jednak do konfliktu z Ligą Hanzeatycką zakończonego w roku 1370 podpisaniem niekorzystnego dla Danii traktatu stralsundzkiego.
W 1346 r. Waldemar sprzedał zakonowi krzyżackiemu Estonię, która należała do Danii od 1219. Ruch ten wyniknął z chęci skoncentrowania sił na odbudowie królestwa i uniknięcia ewentualnego konfliktu z niebezpiecznym zakonem. Utrzymanie odległej prowincji byłoby zbyt kosztowne.
13 maja 1350 roku zawarł on w Łowiczu z królem Polski, Kazimierzem III Wielkim, sojusz antykrzyżacki.
Waldemar został pochowany w katedrze Akademii w Sorø. W momencie śmierci króla z jego sześciorga dzieci przy życiu pozostała tylko Małgorzata I.
W ludowych wierzeniach po swojej śmierci król Waldemar co noc poluje w lasach koło Gurre. O tym wierzeniu wspomina w swojej baśni pt. Błędne ognie są w mieście, powiedziała wiedźma Hans Christian Andersen[2][3].
Przypisy
edytuj- ↑ Władysław Czapliński, Karol Górski: Historia Danii. Wyd. I. Wrocław – Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1965, s. 107.
- ↑ Hans Christian Andersen, Bogusława Sochańska (tłum.): Baśnie i opowieści. T. III: 1862–1873. Poznań: Media Rodzina, 2006, s. 411. ISBN 978-83-7278-194-9.
- ↑ Hans Christian Andersen: Lygtemændene ere i Byen, sagde Mosekonen. wayback-01.kb.dk. [dostęp 2025-05-06]. (duń.).
Bibliografia
edytuj- Palle Lauring: Danske konger og dronninger. Aschehoug, 2005, s. 122-128. ISBN 87-11-22285-9. (duń.).