Walenty Łukawski herbu Radwan[1] (ur. ok. 1743, zm. 10 września 1773 w Warszawie) – polski szlachcic, rotmistrz ziemi zakroczymskiej[1] i członek konfederacji barskiej. Jeden z przywódców spisku mającego na celu uprowadzenie króla Stanisława Augusta Poniatowskiego[2].

Uprowadzenie Króla Stanisława Augusta Poniatowskiego
Walenty Łukawski i Kazimierz Pułaski podczas konfederacji barskiej

Uprowadzenie miało miejsce 3 listopada 1771 w Warszawie. Łukawski przewodził grupie 29 mężczyzn. Tylko jeden z nich, Jan Kuźma, nie został złapany. Cała reszta, łącznie z Łukawskim, została aresztowana[2].

Łukawski i Cybulski zostali osądzeni przez Sejm za królobójstwo i skazani na śmierć, choć król prosił, by darować im życie (w Rzeczypospolitej Obojga Narodów król nie miał prawa ułaskawiać przestępców sądzonych przez Sejm). Kuźma został wygnańcem do końca życia[2].

Łukawski został publicznie ścięty w Warszawie 10 września 1773. Po ścięciu, jego ciało zostało poćwiartowane, a na końcu spalone w obecności dwudziestu tysięcy ludzi. Jego żona Marianna, również sądzona i skazana za udział w spisku została zmuszona do oglądania egzekucji męża. Zmarła po trzech dniach z szoku[2].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Seweryn Uruski, Rodzina. Herbarz Szlachty Polskiej, t. X, Warszawa 1913, s. 37.
  2. a b c d Bartłomiej Kozłowski: Egzekucja porywaczy króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. [dostęp 2016-01-18].