Wechselburg (klasztor)

Wechselburg (dawniej Zschillen) – klasztor w Wechselburgu w Niemczech, w kraju związkowym Saksonia, założony w XII w. dla augustianów, w 1278 przekazany krzyżakom, w 1543 zsekularyzowany. Na fundamentach budynków klasztornych powstał w XVII–XVIII w. zamek Wechselburg, z założenia pozostał natomiast kościół klasztorny. W 1993 w bocznym skrzydle zamku reaktywowano klasztor, tym razem benedyktynów.

Wechelsburg
dawniej Zschillen
Ilustracja
kościół klasztorny
Państwo

 Niemcy

Kraj związkowy

 Saksonia

Miejscowość

Wechselburg

Właściciel

benedyktyni (dawniej augustianie)

Typ zakonu

męski

Obiekty sakralne
kościół

Świętego Krzyża

Fundator

Dedo III

Data budowy

po 1156–po 1180

Data zamknięcia

1278/1543

Data reaktywacji

1993

Położenie na mapie Saksonii
Mapa konturowa Saksonii, po lewej znajduje się punkt z opisem „Wechelsburgdawniej Zschillen”
Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec, po prawej znajduje się punkt z opisem „Wechelsburgdawniej Zschillen”
Ziemia51°00′17″N 12°46′17″E/51,004833 12,771250
Strona internetowa
Zabudowania klasztorne benedyktynów

Historia

edytuj

Klasztor Zschillen ufundował późniejszy margrabia Łużyc Dedo III z dynastii Wettynów po tym, gdy odziedziczył miasto Rochlitz z okolicami w 1156[1][2]. Kronika klasztoru Lauterberg zawiera wzmiankę o tej fundacji pod datą 1174, jednak faktycznie nastąpiła ona wcześniej[3]. Powstał wówczas kościół Świętego Krzyża oraz klasztor dla sprowadzonych tu z Lauterbergu augustianów. Do budowy założenia użyto porfiru z Rochlitz. Kościół ukończono zapewne ok. 1180, klasztor wkrótce później[1][2].

Z klasztorem związana jest historia śmierci fundatora. Dedo, którego tusza uniemożliwiała mu udział w wyprawie z cesarzem do Italii, poddał się tutaj operacji usunięcia nadmiaru tłuszczu, wskutek której zmarł[4].

Wskutek zaburzeń w klasztorze (według jednego z późniejszych przekazów mnisi mieli zabić i wrzucić do rzeki Zwickauer Mulde przeora próbującego doprowadzić do przestrzegania przez zakonników reguły[4][5]) jeden z następców Dedona, Henryk III Dostojny, w uzgodnieniu z biskupem miśnieńskim rozwiązał w 1278 klasztor i przekazał go krzyżakom[1][2][5]. Siedzibę miała tu ich komturia[4]. W 1537 doszło w klasztorze do pożaru[6].

W dobie reformacji, gdy w 1539 zmarł katolicki książę saski Jerzy Brodaty i jego dobra przejął jego luterański brat Henryk Pobożny, dobra krzyżackie zostały zsekularyzowane[7]. W 1543 syn Henryka, Maurycy Wettyn zamienił klasztor i jego dobra za inne dobra w Saskiej Szwajcarii (Hohnstein, Lohmen i Wehlen) z hrabiami Schönburga[1][2][8]. Tej zamianie dobra zawdzięczają obecną nazwę: Wechselburg[1][4][7].

Dawne zabudowania klasztorne zniszczył pożar w połowie XVI w.[4][9] Na ich miejscu (z klasztoru pozostały tylko romańskie piwnice), zbudowano barokowy zamek Wechselburg, ukończony w XVIII w. Romańska świątynia stała się kościołem zamkowym[2][10]. Po usunięciu właścicieli po drugiej wojnie światowej zamek przekształcono na sanatorium dla dzieci, a następnie szpital dziecięcy. W 1993 boczne skrzydło zamku (kleines Schloss) zamieniono z powrotem na klasztor, tym razem benedyktynów, którzy przybyli tu z klasztoru Ettal. Pozostała część zamku od 2006 jest nieużywana[2].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Geschichte... ↓.
  2. a b c d e f Kostbare romanische... ↓.
  3. Prill 1884 ↓, s. 7.
  4. a b c d e Moser 1879 ↓, s. 51.
  5. a b Prill 1884 ↓, s. 11.
  6. Prill 1884 ↓, s. 12.
  7. a b Prill 1884 ↓, s. 14.
  8. Prill 1884 ↓, s. 14–15.
  9. Prill 1884 ↓, s. 16.
  10. Prill 1884 ↓, s. 16–17.

Bibliografia

edytuj