Wielkie nadzieje

powieść (aut. Charles Dickens; 1861)

Wielkie nadzieje (ang. Great Expectations) – powieść Karola Dickensa, publikowana w latach 18601861 w tygodniku „All the Year Round”. Utwór jest powieścią o dojrzewaniu, obrazującą dorastanie i przemianę moralną głównego bohatera.

Wielkie nadzieje
Great Expectations
Ilustracja
Strona tytułowa pierwszego wydania
Autor

Charles Dickens

Typ utworu

powieść o dojrzewaniu

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Wielka Brytania

Język

angielski

Data wydania

1860-1861

Wydawca

All the Year Round

Okoliczności publikacji powieści

edytuj

Dickens zamierzał opublikować Wielkie nadzieje od razu w formie książkowej. Do zmiany decyzji zmusił go jednak kryzys finansowy utworzonego przez niego tygodnika „All the Year Round”, tracącego stopniowo popularność. Zamieszczenie w nim nowej powieści Dickensa miało być sposobem na ponowne zainteresowanie czytelników periodykiem. Aby uwzględnić potrzeby i możliwości finansowe różnych czytelników, powieść była publikowana zarówno w formie cotygodniowych odcinków, jak i ukazujących się raz w miesiącu zeszytów. Powieść zyskała dużą popularność czytelniczą, poprawiając sprzedaż „All the Year Round”.

Fabuła

edytuj

Bohaterem powieści jest Pip, mały chłopiec wychowywany przez swoją siostrę i jej męża, kowala Joego. Pewnego dnia chłopczyk spotyka ukrywającego się przestępcę, który uciekł z więzienia. Pip zostaje poproszony przez niego o pomoc. Po kryjomu przynosi mężczyźnie odrobinę jedzenia, wodę i pilnik (wszystko ukradzione z domu siostry). Niedługo potem zbieg zostaje schwytany przez strażników. Kilka lat później Pip pracuje jako czeladnik u swojego szwagra. Jest nieszczęśliwie zakochany w Estelli, pięknej dziewczynce, którą poznał jako stosunkowo małe dziecko, a którą wychowuje zamożna, ekscentryczna stara panna Havisham. Sytuacja bohatera zmienia się, kiedy Estella opuszcza wioskę, a on sam otrzymuje od anonimowego darczyńcy ogromną sumę pieniędzy. Podejrzewa, że ofiarodawczynią jest panna Havisham. Pieniądze te pozwalają Pipowi na rozpoczęcie edukacji w Londynie. Bohater zaczyna stopniowo wstydzić się swojego pochodzenia i oddala się od rodziny. Tymczasem po kilku latach dowiaduje się, że osobą finansującą jego wykształcenie nie była panna Havisham (tym samym musi odrzucić nadzieje, że stara kobieta pragnęła jego małżeństwa z Estellą), ale Abel Magwitch, zbieg któremu niegdyś podarował jedzenie, a który po odbyciu kary, dorobił się ogromnego majątku w Australii. Pip czuje się upokorzony świadomością, że jego dobroczyńcą jest człowiek tak bardzo związany z przestępczym światem, jednak jego nastawienie zmienia się, kiedy podczas nieudanej próby ucieczki z kraju (w którym wciąż jest poszukiwany) Magwitch umiera. Pip traci majątek (którego postanowił się wcześniej zrzec) i zmuszony jest samodzielnie zarabiać na utrzymanie.

Dwa zakończenia

edytuj

Dickens początkowo zamierzał opublikować powieść z nieszczęśliwym zakończeniem (Pip pozostaje samotny, natomiast Estella, po pierwszym nieudanym małżeństwie, zostaje żoną skromnego lekarza), jednak namówiony przez swojego przyjaciela, Edwarda Bulwer-Lyttona zdecydował się na napisanie drugiego zakończenia, w którym Pip i Estella spotykają się i godzą.

Adaptacje filmowe (wybór)

edytuj

Zobacz też

edytuj

Bibliografia

edytuj
  • Irena Dobrzycka: Karol Dickens. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1972.

Linki zewnętrzne

edytuj