Wiesław Budzik (ur. 4 grudnia 1920 r. w Łękawicy, zm. 21 października 1946 r. w Krakowie) – żołnierz podziemia antykomunistycznego, ps. "Roland", członek NZW, podkomendny Tadeusza Gajdy ps. "Tarzan", zamordowany przez komunistów.

Życiorys

edytuj

Syn oficera Wojska Polskiego Józefa Budzika oraz Marii z domu Sand. Brat Kazimierza Budzika. Ukończył szkołę powszechną w Tarnowie, a następnie pobierał nauki w gimnazjum. Od 1937 r. uczył się w Korpusie Kadetów w Rawiczu. Naukę tę ukończył złożeniem egzaminu maturalnego w 1939 r. Niedługo potem wybuchła wojna. Uciekł na Kresy skąd wrócił w październiku.

Następnie pracował na roli, a także przez krótki czas w fabryce samolotów w Mielcu. W tym czasie współpracował również z ZWZ. Jednak niedługo został aresztowany przez gestapo. Był więziony w Tarnowie oraz obozach KL Gross-Rosen i Hersbruck, który był wówczas podobozem niemieckiego obozu koncentracyjnego KL Flossenbürg. Został uwolniony wraz z kolumną więźniów wiosną 1945 r. przez wojska amerykańskie.

Po powrocie do Łękawicy nawiązał współpracę z NZW oraz kpt. Tadeuszem Gajdą ps. "Tarzan", którego poznał w rodzinnej miejscowości. Brał udział w rekwizycjach prowadzonych przez żołnierzy podziemia niepodległościowego oraz wykonał wyrok śmierci na żołnierzu podejrzanym o współpracę z UB. Było to w maju 1946 roku[1]. Niedługo potem, 4 sierpnia 1946 r. został aresztowany w okolicy Łękawicy[2]. Był przesłuchiwany i torturowany w Powiatowym Urzędzie Bezpieczeństwa Publicznego. Powieszono go za ręce wykręcone do tyłu i przypalano mu polane benzyną nogi. W tym czasie szefem UB w Tarnowie był sadystyczny sowiecki doradca żydowskiego pochodzenia Lew Sobolew znany z brutalnych metod torturowania polskich żołnierzy podziemia antykomunistycznego[3]. W wyniku śledztwa Wiesław Budzik przyznał się do znajomości z Tadeuszem Gajdą ps. "Tarzan" co wywołało falę aresztowań żołnierzy PAS, WiN oraz struktur terytorialnych. Informacje o metodach śledczych stosowanych w tarnowskiej katowni UB zostały przekazane do struktur WiN przez wywiadowcę umieszczonego w PUBP Zygmunta Wójcika ps. "Korkociąg". Lew Sobolew został zastrzelony przez żołnierzy WiN 10 września 1946 r. Zamachowcami byli Mieczysław Cielocha, ps. "Sprytny" i Stanisław Zaucha, ps. "Olsza"[4].

Natomiast Wiesław Budzik został skazany na śmierć, utratę praw publicznych na zawsze i przepadek mienia 27 września 1946 r. przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Krakowie (na sesji wyjazdowej w Tarnowie) pod przewodnictwem kpt. Mariana Piękosza z udziałem asesora WSR por. Ludwika Kiełtyki[5]. Wyrok wykonano 21 października 1946 r. w Krakowie przy ulicy Montelupich. Tydzień wcześniej stracony został kpt. Tadeusz Gajda ps. "Tarzan".

Szczątki obydwu zostały odnalezione dopiero w 2017 r. na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie w wyniku prac poszukiwawczych prowadzonych przez IPN. O identyfikacji poinformowano publicznie 4 października 2018 roku.

Upamiętnienie

edytuj

29 sierpnia 2019 r. w Łękawicy odbyły się oficjalne, państwowe uroczystości pogrzebowe Wiesława Budzika ps. "Roland". Jego szczątki zostały pochowane w rodzinnym grobowcu na cmentarzu parafialnym[6].

Dla upamiętnienia Wiesława Budzika ps. "Roland" i Tadeusza Gajdy ps. "Tarzan" Instytut Pamięci Narodowej wydał, poświęconą im w całości, broszurę edukacyjną[7].

Przypisy

edytuj
  1. Wiesław Budzik ps. „Roland” (1920-1946). Instytut Pamięci Narodowej. [dostęp 2019-08-11].
  2. Wiesław Budzik. Biuro Poszukiwań i Identyfikacji. [dostęp 2019-08-11].
  3. Na placu Burek zastrzelili sowieta. Prawa Strona Internetu. Informacje z życia Kościoła i prawicowa publicystyka. [dostęp 2019-08-11].
  4. Tarnowscy "Żołnierze Wyklęci". Prawa Strona Tarnowa. [dostęp 2019-08-11].
  5. Tarnowscy Żołnierze Wyklęci. paja12232.cba.pl/. [dostęp 2019-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-11)].
  6. W Łękawicy pochowano Żołnierza Wyklętego, Wiesława Budzika „Rolanda”. Instytut Pamięci Narodowej. [dostęp 2019-09-16].
  7. Tadeusz Gajda „Tarzan”, Wiesław Budzik „Roland”. Broszura edukacyjna. Instytut Pamięci Narodowej. [dostęp 2019-09-16].