Willa Włodzimierza Kulczyckiego w Radomiu
Willa Włodzimierza Kulczyckiego w Radomiu – zabytkowy budynek znajdujący się w Radomiu, przy ulicy Piłsudskiego 12. Obiekt jest częścią szlaku turystycznego Zabytki Radomia[1].
nr rej. 232/A/84 z 05.01.1984
537/A/93 z 25.11.1993 (ogród i ogrodzenie) | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres |
ul. Piłsudskiego 12 |
Styl architektoniczny | |
Kondygnacje |
2 |
Ukończenie budowy |
1892 |
Ważniejsze przebudowy |
1898 |
Położenie na mapie Radomia | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego | |
51°23′56,9″N 21°09′12,0″E/51,399139 21,153333 |
Historia
edytujNeorenesansa willa została wzniesiona w roku 1892 dla rejenta Włodzimierza Kulczyckiego z przeznaczeniem na jego siedzibę własną. W 1896 roku budynek nabył Bank Handlowy w Łodzi, który po dobudowaniu do istniejącego budynku piętrowego skrzydła od strony południowej, w 1898 otworzył w nim swoją radomską filię. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w gmachu mieściła się Kasa Chorych, szkoła Polskiej Macierzy Szkolnej oraz redakcja dziennika Ziemia Radomska. W czasie II wojny światowej w budynku mieściła się centrala telefoniczna – wówczas parterową część gmachu nadbudowano o piętro. W 1945 roku budynek znacjonalizowano i przeznaczono na siedzibę Muzeum Miejskiego. Z tego okresu pochodzi część magazynowa, dobudowana od strony wschodniej. Od 1992 roku budynek jest siedzibą kolejno Wojewódzkiej (do 1999) i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Józefa i Andrzeja Załuskich[2][3].
Architektura
edytujBudynek główny
edytujOddalony od linii zabudowy ulicy, dziewięcioosiowy budynek willi z 1892 nawiązuje do włoskiej architektury podmiejskiej epoki renesansu oraz polskiej architektury dworkowej. Niewielki piętrowy budynek ozdobiony jest czterokolumnowym portykiem korynckim z tralkowanymi balustradami po bokach. Fasadę zdobi także wykonany w stiuku fryz girlandowy oraz dekoracje okien. Nad oryginalnymi, rzeźbionymi drzwiami znajduje się nadświetle ozdobione kutą kratą z monogramem pierwszego właściciela budynku (WK) oraz rokiem budowy. W głównym holu budynku znajduje się ozdobione dekoracją florystyczną okno witrażowe z 1949 roku (aut. Eugeniusz Smidowicz), herby Radomia i województwa sandomierskiego oraz portrety Józefa i Andrzeja Załuskich[2].
Budynek południowy
edytujDostawiony w latach 1896–1898 pięcioosiowy budynek posiada taki sam wystrój elewacji jak willa. Fasada ozdobiona jest ponadto dwoma szczytami oraz ażurowym, secesyjnym balkonem. Wewnątrz budynku zachowała się oryginalna klatka schodowa z bogato zdobioną żeliwną balustradą oraz wyprodukowana w sosnowieckich Zakładach Mechanicznych Kruszyńskiego i Szultza terakotowa posadzka ozdobiona geometrycznym wzorem[2].
Otoczenie
edytujW 2006 roku w ogrodzie zajmującym front działki ustawiono przeniesiony z Parku im. Kościuszki zabytkowy zegar słoneczny z XIX wieku[4].
Przypisy
edytuj- ↑ Szlak Turystyczny Zabytki Radomia. Centrum Informacji Turystycznej w Radomiu.
- ↑ a b c MBP im. J. i A. Załuskich w Radomiu: budynek. mpbradom.pl.
- ↑ Red. J. Sekulski, Encyklopedia Radomia, Radom 2009, s. 49.
- ↑ Czas na remont zegara słonecznego. echodnia.eu.