Winnik

Winnik
	; Winnik zmienny
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	winoroślowce
Rodzina	winoroślowate
Rodzaj	winnik
	Nazwa systematyczna
	Ampelopsis A. Michaux; Fl. Bor.-Amer. 1: 159. 19 Mar 1803
	Typ nomenklatoryczny
	A. cordata A. Michaux
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Winnik (Ampelopsis Michaux) – rodzaj pnączy z rodziny winoroślowatych (Vitaceae). Liczy około 30 gatunków z centrum występowania (największym zróżnicowaniem) we wschodniej Azji, nieliczne gatunki występują w Azji południowo-wschodniej, w Ameryce Północnej i Środkowej^[4]. Niektóre gatunki uprawiane są jako pnącza ozdobne, w warunkach Europy Środkowej jednak przemarzają^[5].

Morfologia edytuj

Winnik zmienny

Drewniejące pnącza osiągające do 10 m wysokości. Wspinają się za pomocą 2 lub 3-krotnie rozgałęzionych wąsów czepnych wyrastających z węzłów naprzeciw liści. Liście opadające zimą, u różnych gatunków różnie podzielone – od pojedynczych i nie klapowanych, poprzez klapowane i głęboko wcinane, do pierzastych i podwójnie pierzastych. Kwiaty niepozorne, 5-krotne, zebrane są w kwiatostany wyrastające naprzeciw liści. Pięć wolnych płatków korony ma kolor zielonkawy, kielich jest niepozorny, pięć pręcików, słupek okazały. Owocem jest kulista jagoda zawierająca od 1 do 4 nasion^[4]^[5].

Systematyka edytuj

Jeden z 14 rodzajów w obrębie podrodziny Viticoideae Eaton w rodzinie winoroślowatych (Vitaceae)^[2].

Wykaz gatunków^[5]^[6]

Ampelopsis acerifolia W.T.Wang
Ampelopsis aconitifolia Bunge – winnik tojadowaty
Ampelopsis acutidentata W.T.Wang
Ampelopsis arborea (L.) Koehne – winnik drzewiasty
Ampelopsis bodinieri (H.Lév. & Vaniot) Rehder – winnik Bodiniera
Ampelopsis cantonensis (Hook. & Arn.) Planch.
Ampelopsis cantoniensis (Hook. & Arn.) K. Koch
Ampelopsis celebica Suess.
Ampelopsis chaffanjonii (H.Lév.) Rehder
Ampelopsis chondisensis (Vassilcz. & V.N.Vassil.) Tulyag.
Ampelopsis cordata Michx. – winnik sercowaty
Ampelopsis delavayana Planch. ex Franch. – winnik Delavaya
Ampelopsis denudata Planch.
Ampelopsis glandulosa (Wall.) Momiy. (syn. A. brevipendiculata) – winnik zmienny
Ampelopsis gongshanensis C.L.Li
Ampelopsis grossedentata (Hand.-Mazz.) W.T.Wang
Ampelopsis humulifolia Bunge – winnik chmielolistny
Ampelopsis japonica (Thunb.) Makino
Ampelopsis leeoides (Maxim.) Planch.
Ampelopsis megalophylla Diels & Gilg – winnik wielkolistny
Ampelopsis mollifolia W.T.Wang
Ampelopsis orientalis (Lam.) Planch. – winnik wschodni
Ampelopsis rubifolia (Wall.) Planch.
Ampelopsis tomentosa Planch. ex Franch.
Ampelopsis vitifolia (Boiss.) Planch.

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2012-02-01] (ang.).
↑ ^a ^b Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2012-02-01]. (ang.).
↑ ^a ^b Ampelopsis. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2012-02-01]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Włodzimierz Seneta: Drzewa i krzewy liściaste A-B. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1991. ISBN 83-01-10135-0.
↑ Ampelopsis. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2012-02-01]. (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2012-02-01] (ang.).

[ing-3] Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2012-02-01]. (ang.).

[china-4] Ampelopsis. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2012-02-01]. (ang.).

[seneta-5] Włodzimierz Seneta: Drzewa i krzewy liściaste A-B. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1991. ISBN 83-01-10135-0.

[tpl-6] Ampelopsis. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2012-02-01]. (ang.).

[4]

[5]

[1]

[2]

[3]

[6]