Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny

Dogmat wiary katolickiej, dotyczący wzięcia do nieba z ciałem i duszą Najświętszej Maryi Panny po zakończeniu jej ziemskiego życia

Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny, łac. Assumptio Beatissimae Mariae Virginis in caelum – przedmiot religii katolickiej dotyczący wzięcia do nieba z ciałem i duszą Najświętszej Maryi Panny po zakończeniu jej ziemskiego życia. Wiara ta jest obecna w Kościele rzymskokatolickim, dla którego stanowi dogmat wiary z uroczystego nauczania. Uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny obchodzona jest w Kościele rzymskokatolickim 15 sierpnia.

Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny (kat.)
Ilustracja
Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny, Guido Reni, 1642
Dzień

15 sierpnia (kat.)

Typ święta

święto kościelne nakazane

Religie

katolicyzm

Zwyczaje

święcenie ziół i kwiatów

Znaczenie

wzięcie do nieba wraz z ciałem i duszą NMP

Inne nazwy

Matki Boskiej Zielnej (Polska)
Matki Boskiej Korzennej (Czechy[1])

Jan Matejko, Wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny, 1875
Tarnobrzeg, kościół Wniebowzięcia NMP
Wniebowzięcie NMP, Charles Mellin
Wniebowzięcie NMP, Petr Brandl - Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Krzeszowie
Rzeźba na fasadzie kościoła w Nowej Wsi
Późnogotycki pentaptyk szafiasty z 1521 r. ze sceną główną Wniebowzięcie NMP w kościele w Pisarzowicach
Uroczystość Wniebowzięcia w Lewiczynie w 2012 r.

Kościół rzymskokatolicki

edytuj

Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny jest przedmiotem dogmatu Kościoła katolickiego, ogłoszonego przez papieża Piusa XII 1 listopada 1950 r. w konstytucji apostolskiej Munificentissimus Deus (Najszczodrobliwszy Bóg)[2]. Dogmat ten stwierdza, że po zakończeniu swojego ziemskiego życia Najświętsza Maryja Panna została z ciałem i duszą wzięta do wiecznej chwały. Definicja dogmatyczna nie rozstrzyga jednak kwestii samej jej śmierci. Tu teologowie dzielą się na uznających jej ziemską śmierć (tzw. mortaliści) oraz ich przeciwników (tzw. immortaliści). Interpretacja mortalistyczna jest jednak znacznie mocniej osadzona w tradycji Kościoła, zwłaszcza Wschodniego, a także poparta pobożnością udokumentowaną w literaturze apokryficznej i materialnych zabytkach Ziemi Świętej[3]. Zgodnie z interpretacją mortalistyczną nauczał ponadto papież Jan Paweł II[4].

Wniebowzięcie NMP jest w Kościele katolickim świętem nakazanym[5][6].

Starokatolicyzm

edytuj

Starokatolicy nie uznają dogmatu o Wniebowzięciu Najświętszej Maryi Panny. Ponieważ zdaniem tego Kościoła nie ma on podstaw biblijnych ani też nie został ogłoszony przez Sobór Powszechny, nie można go uznać za dogmat obowiązujący wszystkich katolików. Starokatolicy obchodzą 15 sierpnia święto Zaśnięcia Bogurodzicy lub Święto Bogurodzicy wspominając dzień śmierci Matki Jezusa i jej przejście do nieba, nie dogmatyzują jednak, w jaki sposób to się dokonało[7]. Tego dnia we wspólnotach starokatolickich w sposób szczególny rozważa się życie Maryi i jej znaczenie w historii zbawienia.

Wyjątek stanowią Kościoły mariawickie i polskokatolickie, które uznają Wniebowzięcie Maryi, choć nie definiują go jako dogmat.

Inne wyznania chrześcijańskie

edytuj
Osobny artykuł: Zaśnięcie Bogurodzicy.

Opierające swą doktrynę na Tradycji Apostolskiej kościoły wschodnie, w tym Cerkiew prawosławna, wyznają wiarę w Zaśnięcie Bogurodzicy i celebrują ją przez odpowiednie święta[8][9], choć nie dogmatyzują tej nauki. Chrześcijanie kościołów protestanckich oraz Świadkowie Jehowy[10] sprzeciwiają się temu dogmatowi, uznając, że nie ma on potwierdzenia w Biblii.

Obchody

edytuj

Wydarzenia związane z zakończeniem ziemskiego życia Maryi zaczęto upamiętniać w V wieku na Wschodzie przez obchody święta Zaśnięcia Matki Bożej, które stało się tym samym jednym z najstarszych świąt maryjnych[11][8]. Obchodzone początkowo lokalnie, zwiększało później swój zasięg przybierając różne nazwy (np. Zaśnięcia, Przejścia czy Odpocznienia Maryi), aż do upowszechnienia się w całym Kościele[8]. W Polsce i innych krajach europejskich czci się Matkę Boską Wniebowziętą jako patronkę ziemi i jej bujnej roślinności, stąd w polskiej tradycji ludowej święto znane jest pod nazwą Matki Boskiej Zielnej. W innych krajach też używa się potocznych nazw ludowych, np. Matki Boskiej Korzennej (Czechy[1]) czy Matki Boskiej Znakomitej (Kongo[12]).

Święto obchodzone jest w Polsce 15 sierpnia i jest to dzień wolny od pracy[13]. W Kalwarii Zebrzydowskiej, odbywają się inscenizacje Zaśnięcia Maryi oraz jej Wniebowzięcia. Na Jasną Górę zmierzają pielgrzymki z całej Polski. W innych częściach Polski święto wiąże się często z obchodami dożynek.

Zobacz też

edytuj
 
Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny uczta, Novara di Sicilia

Przypisy

edytuj
  1. a b Matki Boskiej Zielnej obchodzimy nie tylko w Polsce
  2. Munificentissimus Deus – Pius XII – Portal OPOKA. opoka.org.pl. [dostęp 2019-09-23].
  3. Maciej Witała, Argumentacja mariologiczna i hagiologiczna na rzecz współczesnej interpretacji teologicznej nauczania Magisterium Kościoła Katolickiego o śmierci jako skutku grzechu, „Rocznik Teologiczny” (1), 2022, s. 254-261, DOI10.36124/rt.2022.08.
  4. Jan Paweł II, GENERAL AUDIENCE Wednesday, 25 June 1997, [w:] vatican.va, Libreria Editrice Vaticana, 25 czerwca 1997.
  5. Kodeks prawa kanonicznego, kan. 1246
  6. Kodeks kanonów Kościołów wschodnich, kan. 880
  7. Urs. Küry, Kościół starokatolicki : historia, nauka, dążenia, Chrześcijańska Akademia Teologiczna, 1996, ISBN 83-901296-4-7, OCLC 43955696 [dostęp 2019-08-14].
  8. a b c Wniebowzięta – fakty i legendy – Jolanta Krasnowska-Dyńka , Roman Zając – Portal OPOKA. opoka.org.pl/. [dostęp 2018-12-20].
  9. Nauka Cerkwi Prawosławnej o Przenajświętszej Bogarodzicy [online], prawoslawie.pl [dostęp 2017-12-03].
  10. Maria (matka Jezusa), [w:] Prowadzenie rozmów na podstawie Pism, wyd. 2, Towarzystwo Strażnica, 2001, s. 165–172, ISBN 83-86930-47-0.
  11. Roman Zając: Wniebowzięta. Fakty i legendy. Stacja7, 2018-08-15. [dostęp 2018-12-20].
  12. Matka Boża „Owocowa”
  13. Wniebowzięcia NMP – 15 sierpnia, Święto, ale czy wolne od pracy?. nowiny24.pl, 2019-08-06. [dostęp 2023-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-07-11)].

Bibliografia

edytuj
  • W. Pietkun, Maryja Matka Chrystusa. Rozwój dogmatu maryjnego, Warszawa 1954, s. 129-150;
  • Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny – materiały na brewiarz.katolik.pl [ostatnia aktualizacja: 20.07.2010]

Linki zewnętrzne

edytuj