Wojskowe Zakłady Lotnicze nr 2
Wojskowe zakłady lotnicze nr 2 w Bydgoszczy – polska firma remontowa przemysłu lotniczego istniejąca od roku 1945 roku a pod obecną nazwą od roku 1983[1].
| ||
![]() | ||
Państwo | ![]() | |
Województwo | ![]() | |
Siedziba | Bydgoszcz | |
Adres | Ul. Szubińska 107 85-915 Bydgoszcz | |
Data założenia | 1945 | |
Forma prawna | spółka akcyjna | |
Prezes | Leszek Walczak | |
Przewodniczący Rady Nadzorczej | Leonard Szymański | |
Udziałowcy | Skarb Państwa | |
Nr KRS | 0000295719 | |
Dane finansowe | ||
Kapitał zakładowy | 58.000.000,00 zł | |
![]() | ||
Strona internetowa |
HistoriaEdytuj
Bydgoskie lotnisko, przy którym obecnie mieszczą się WZL nr 2 S.A., zostało odzyskane przez Polskę w 1920 roku na mocy Traktatu Wersalskiego. Historia zakładów lotniczych w Bydgoszczy rozpoczęła się w 1945 roku kiedy to wraz z frontem dotarły do miasta 817 Ruchome Warsztaty Polowe, które w 1946 roku otrzymały nazwę 3. Warsztaty Lotnicze aby po kilku kolejnych miesiącach przyjąć nazwę Lotnicze Warsztaty Nr 1. Początkowo zajmowano się w warsztatach naprawami płatowców oraz przeglądami i remontami silników lotniczych. Zakłady obsługiwały samoloty Po-2, Jak-9, Ił-2, Ił-10, Tu-2, Pe-2, Li-2[2].
W 1957 roku wśród remontowanych maszyn pojawiły się pierwsze samoloty z napędem odrzutowym. Ponownie zmienono nazwę zakładów na Lotnicze Zakłady Remontowe Nr 2. Wśród remontowanych i modyfikowanych samolotów były maszyny typu MiG-15, Lim-2, MiG-17 i ich wersje rozwojowe. W latach 80 rozpoczęto remonty polskich samolotów treningowych TS-11 Iskra. W szczytowym okresie pracowano przy 100 samolotach rocznie. Z uwagi na duże zapotrzebowanie na nowych pilotów w zakładach przebudowywano w dużej ilości wycofane z jednostek liniowych myśliwców Lim-1, a następnie Lim-2, na dwustery. W 1982 roku zakład otrzymał nazwę obowiązującą do dnia dzisiejszego a w 1989 roku rozpoczęto remonty Su-22. Również w Bydgoszczy wyremontowano i zmodernizowano poniemieckie samoloty MiG-29, które Polska zakupiła w 2004 roku. Do obsługi tych naddźwiękowych samolotów wymagane były nowe urządzenia kontrolne i aparatura, przygotowanie nowych powierzchni obsługowo-warsztatowych oraz wprowadzenia zmian organizacyjnych, uruchomienie produkcji nowego asortymentu oraz szkolenia personelu[2].
W 2008 roku Ministerstwo Obrony Narodowej przeprowadziło komercjalizację zakładów, które przyjęły nazwę WZL nr 2 S.A[3]. Poza obsługą techniczną i remontami maszyn Sił Powietrznych RP zakłady mogą również naprawiać samoloty cywilne PZL-101 Gawron, PZL-110 Koliber oraz PZL-104 Wilga. W zakładach remontowane były również samoloty z innych krajów, MiG-15 i MiG-17 z Syrii, Egiptu i NRD, Su-22 z RFN i indyjskie Iskry.
W 2016 na terenie WZL Nr 2 oddano do użytku nowy hangar o powierzchni 7,8 tys. m kw., który umożliwił obsługę dużych samolotów transportowych i pasażerskich. Inwestycja ta związana jest z wieloletnią umową na wsparcie eksploatacyjne stacjonujących w Powidzu pięciu samolotów transportowych C-130E Hercules. Powstający obiekt podzielono na dwie części: obsługową (dla C-130), uruchomioną w styczniu 2016, oraz czynną od kwietnia 2016 część malarską, w której obok Herculesów malowane być mogą nawet samoloty pasażerskie o gabarytach Boeing 767-300 (do tamtego czasu największym samolotem pomalowanym w zakładach był Saab 350). Koszt budowy hangaru wyniósł 60 mln zł[4]. Obiekt został nagrodzony dwoma wyróżnieniami, w tym tytułem „Budowa na medal Pomorza i Kujaw”.
W okresie od maja do listopada 2018 wzniesiono kolejny hangar (magazynowo-garażowy) o powierzchni prawie 4,4 tys. m kw., w którym przechowywany będzie sprzęt lotniskowy, przeznaczony na samochody lotniskowe i straży pożarnej, a także holowniki i urządzenia zasilające. Obiekt podzielono na kilka sektorów, m.in. magazynowy i garażowy z myjnią floty transportowej[5].
30 października 2019 ogłoszono komunikat o przejęciu przez WZL nr 2 dotychczasowych Wojskowych Zakładów Lotniczych nr 4 w Warszawie. Wartość przejmowanej spółki określono na 117,5 mln zł, a zakładów w Bydgoszczy na 240,5 mln zł[6].
Zakres działalnościEdytuj
Zakłady są głównym partnerem wspierającym i zabezpieczającym eksploatację statków powietrznych Lotnictwa Sił Zbrojnych RP w tym Su-22, MiG-29, C-130 oraz F-16. Zakłady wykonują[7]:
- pełne remonty płatowców obejmujące weryfikację, naprawę i malowanie
- obsługi i przeglądy okresowe
- naprawy awaryjne
- weryfikację i naprawy komponentów systemów samolotu z wyjątkiem silnika
- przedłużenia resursów technicznych
- produkcja i dostawy części zamiennych jednorazowych
- opracowywanie i wdrażanie aparatury kontrolno-pomiarowej i sprzętu naziemnego
- przygotowanie publikacji technicznych
W 2006 roku zakład rozpoczął głęboką modernizację wydziału powłok galwanicznych, czego efektem jest najnowocześniejsza obecnie w regionie galwanicznych, posiadająca możliwości nakładania standardowych oraz unikatowych powłok. Wykonywane są również cykliczne zmiany kamuflażu będącego także elementem zabezpieczenia samolotu przed negatywnym działaniem środowiska. Malowanie płatowca wykonywane jest co 6-8 lat i połączone z serwisem egzemplarza.
Obsługa i remonty samolotów Sił PowietrznychEdytuj
W ramach prac przy samolotach MiG-29 zakład przygotował do eksploatacji według stanu technicznego wszystkie 32 maszyny tego typu aktualnie używane. Ich resurs techniczny został przedłużony do 4000 godzin lotu i 40 lat eksploatacji, w miejsce oryginalnie przewidzianych przez producenta 2500 godzin lotu i 20 lat. Każda z maszyn serwisowana jest po sześciu latach lub 600 godzinach lotu. Serwis pojedynczego samolotu MiG-29 trwa cztery do pięć miesięcy. Od roku 2016 wszystkie samoloty mają otrzymać nowe jaśniejsze malowanie kamuflażowe, gdyż w czasie ćwiczeń z F-16, kamuflaż jaśniejszy sprawdzał się lepiej w próbach identyfikacji wizualnej. W czasie serwisu połączonego z malowaniem, zakłady przywracają samolotom również malowania indywidualne, jak wielkie odznaki kościuszkowskie na górnej powierzchni kadłuba i wizerunki słynnych polskich pilotów na statecznikach[8].
Zakłady są autorem i wykonawcą przeprowadzonej w latach 2011-2014 modernizacji samolotów MiG-29 polegającej na doposażeniu 16 samolotów używanych w 23. Bazie Lotnictwa Taktycznego w Mińsku Mazowieckim. Było to osiem samolotów z oryginalnej dostawy z ZSRR oraz osiem pozyskanych z Czech. Modyfikacja polegała na integracji nowoczesnych systemów awioniki i zbudowaniu otwartej architektury w oparciu o nowy komputer misji i szynę danych MIL BUS 1553 B[9]. W 2007 roku zakłady przeprowadziły głęboką modernizację samolotu Su-22 dla Sił Powietrznych Angoli, która polegała na zabudowie i integracji nowego komputera misji, platformy laserowej EGI, celownika przeziernego HUD i wyświetlacza wielofunkcyjnego.
Ostatnim dużym sukcesem bydgoskich zakładów było zawarcie umowy na remont samolotów Su-22 Polskich Sił Powietrznych. Założono wykonanie prac remontowych na ogółem 18 samolotach. Zawarta umowa opiewa na 160 mln zł. W l. 2015-2017 roku każdorocznie wyremontowano po cztery samoloty Su-22M4 i dwa Su-22UM3K. Wraz z remontem samolotów, którego zadaniem jest przedłużenie resursów technicznych o kolejne 10 lat eksploatacji, samoloty podlegają modyfikacji w zakresie zabudowy drugiej radiostacji oraz zmiany wskazań i przyrządów w kabinie z wariantu metrycznego na anglosaski obowiązujący w NATO. Samoloty szkolno-bojowe wyposażane są w dodatkowy system rejestracji obciążeń konstrukcji, co pozwala nadzorować proces ich eksploatacji. Po zakończonym remoncie dotychczasowych Su-22 pomalowane zostały w nowy kamuflaż złożony z odcieni szarości[10].
W związku z wcieleniem do służby F-16 Jastrząb w zakładach rozpoczęto przygotowania do ich obsługi. Do końca 2014 w Bydgoszczy przeprowadzono odnawianie powłoki lakierniczej samolotów tego typu. Stara powłoka zdejmowana była metodą PMB, które polega na oczyszczaniu elementów aluminiowych i kompozytowych za pomocą strumienia sprężonego powietrza z ścierniwem akrylowym typu V, importowanego z USA lub Wielkiej Brytanii. Następnie przygotowany samolot jest na nową powłokę Have Glass II, a proces odnowienia powłoki lakierniczej F-16 to 30 dni. Zakład wykonuje remonty dla komponentów podwozia, serwisuje elementy elektryczne i pneumohydrauliczne oraz wybrane komponenty awioniki[11].
W 2016 w ramach Polskiej Grupy Zbrojeniowej w bydgoskich WZL nr 2 powstało Centrum Kompetencyjne Systemów Bezzałogowych Statków Powietrznych, które miało się zająć pracami projektowymi i produkcją dronów, czyli „bezzałogowych statków powietrznych klasy taktycznej krótkiego zasięgu”. Pod koniec listopada 2018 podpisano umowę między Inspektoratem Uzbrojenia MON a konsorcjum spółek z udziałem WZL nr 2, a także PIT-Radwar S.A., na dostawę dwunastu dronów Orlik o długości prawie 3 m i rozpiętości skrzydeł 5,4 m, przeznaczonych do długotrwałego prowadzenia w dzień i w nocy rozpoznania na rozległym obszarze, w różnych warunkach terenowych i klimatycznych. Wartość umowy wynosi 789,7 mln zł. Osiem zestawów ma być dostarczonych w latach 2021-2023, a opcja na cztery kolejne może być wykorzystana w l. 2023-2026[12]. W związku z zawieszeniem lotów MiG-29 w latach 2018-2019 po katastrofie pod Pasłękiem z dnia 6 lipca 2018, WZL nr 2 poniosły wielomilionowe straty z powody utraty przychodów płynących z remontu tych samolotów[13].
Działalność produkcyjnaEdytuj
WZL Nr 2 S.A. dysponują nowoczesnym i wysoko wyspecjalizowanym wydziałem mechanicznym, który jest systematycznie modernizowany. Zakłady dysponują piecem do obróbki stopów aluminiowych oraz piecem do hartowania w próżni i gazach obojętnych. Działanie obejmuje grawerowanie, toczenie, frezowanie, spawanie, szlifowanie, cięcia strumieniem wody i prace blacharsko-ślusarskie. Pozwala to na bycie dla zakładu producentem części zamiennych dla statków powietrznych jak i osprzętu hangarowo-lotniskowego. Zakład posiada również własny dział badawczo-rozwojowy zajmujący się opracowywaniem i wdrażaniem nowych technologii i systemów elektronicznych[14].
Kierunek cywilnyEdytuj
Zakłady zajmują się obsługą hangarową i liniową statków powietrznych Cirrus SR20 i SR22, Cessna 150, 152, 172 i 182, Piper PA-34-200 Seneca, PA-34-220T, PZL-104 Wilga 35 i 80, PZL-110 Koliber i Koliber 150 oraz Antonow An-2. Prowadzą jedyne autoryzowane przez producenta samolotów typu Cirrus centrum serwisowe. Centrum Serwisowe wyposażone zostało w szereg urządzeń diagnostycznych do samolotów Cirrus, dzięki którym możliwe jest wykonywane wielu specjalistycznych obsług i testów. W serwisie wykonywane są obsługi po: 50 godzinach, 100 godzinach i roczne, a także pozostałe naprawy zgodnie z zatwierdzeniem lub uzgodnieniem z producentem i Urzędem Lotnictwa Cywilnego. W ostatnich latach usługi dla sektora cywilnego generują poniżej 10% przychodów zakładów. Zakład inwestuje w proces uzyskiwania uprawnień personelu i zdobywania certyfikatów[15].
GaleriaEdytuj
BibliografiaEdytuj
- Karol Budniak, WZL Nr 2 w Bydgoszczy, „Nowa Technika Wojskowa”, nr 3 (2001), s. 56-57, ISSN 1230-1655.
Zobacz teżEdytuj
- Air Fair - targi lotnicze organizowane w zakładach
PrzypisyEdytuj
- ↑ Historia Wojskowych Zakładów Lotniczych Nr 2 (pol.). [dostęp 28 października 2008].
- ↑ a b l, Historia, www.wzl2.mil.pl [dostęp 2016-03-17] .
- ↑ Koralewska Anna , Informacje ogólne, www.wzl2.mil.pl [dostęp 2016-03-17] .
- ↑ Wyborcza.pl, bydgoszcz.wyborcza.pl [dostęp 2016-03-17] .
- ↑ Nowy hangar w WZL w Bydgoszczy. Dla sprzętu lotniskowego. 2018-09-12. [dostęp 2018-09-13].
- ↑ WZL w Bydgoszczy przejmują warszawskie Wojskowe Zakłady Lotnicze
- ↑ l, Oferta Wojskowych Zakładów Lotniczych Nr 2 S.A., www.wzl2.mil.pl [dostęp 2016-03-17] .
- ↑ 600 godzin w powietrzu, a potem miesiące prac. Tak wygląda wizyta myśliwca MiG-29 w serwisie, TVN24.pl [dostęp 2016-03-17] .
- ↑ Grupa Wirtualna Polska , Polskie myśliwce MIG-29 po modernizacji, tech.wp.pl, 5 listopada 2014 [dostęp 2016-03-17] (pol.).
- ↑ Nowe szaty Su-22, www.polska-zbrojna.pl [dostęp 2016-03-17] .
- ↑ Samoloty F-16 będą malowane w Bydgoszczy, pomorska.pl [dostęp 2016-03-17] .
- ↑ Drony za 800 milionów powstaną w Bydgoszczy. WZL nr 2 ma kontrakt na Orliki
- ↑ Wybory parlamentarne 2019. Poseł Michał Stasiński o zastoju w bydgoskich WZL nr 2
- ↑ l, Inne Usługi, www.wzl2.mil.pl [dostęp 2016-03-17] .
- ↑ Administrator, Lotnictwo Cywilne, www.wzl2.mil.pl [dostęp 2016-03-17] .